Okonek

Okonek
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Fragment centrum miasta (ul. Niepodległości)
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	złotowski
Gmina	Okonek
Data założenia	XVI w.
Prawa miejskie	1754
Burmistrz	Andrzej Jasiłek
Powierzchnia	6,01 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 3983; 662,7 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 67
Kod pocztowy	64-965
Tablice rejestracyjne	PZL
	Położenie na mapie gminy Okonek Okonek
	Położenie na mapie Polski Okonek
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Okonek
	Położenie na mapie powiatu złotowskiego Okonek
	53°32′08″N 16°51′07″E/53,535556 16,851944
TERC (TERYT)	3031054
SIMC	0967044
	Urząd miejskiul. Niepodległości 53; 64-965 Okonek
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Okonek (niem. Ratzebuhr in Pommern^[2]) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim, położone na Pojezierzu Południowopomorskim, nad rzeką Czarną. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Okonek. Według danych z 30 czerwca 2016 r. miasto liczyło 3983 mieszkańców^[1].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Okonek leży w północnej części województwa wielkopolskiego, w powiecie złotowskim. Okonek leży przy drodze krajowej nr 11 (relacji Bytom – Koszalin) i linii kolejowej (Piła Główna – Ustka), ze stacją kolejową. W bliskim sąsiedztwie Okonka przebiega trasa nr 22 relacji Elbląg – Gorzów Wielkopolski.

Pod względem historycznym Okonek leży na Pomorzu Zachodnim^[3].

Okonek leży na wschodnim krańcu Pojezierza Szczecineckiego. Przez miasto przepływa rzeka Czarna, dopływ Gwdy. Ok. 0,5 km na północ od zabudowy miejskiej znajduje się Tecławska Góra.

Według danych z 1 stycznia 2012 r. powierzchnia miasta wynosiła 6,01 km²^[4].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. pilskiego, a w latach 1950–1975, do województwa koszalińskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do XVI w. były to tereny rzadko zaludnione, władcy Pomorza Zachodniego organizowali tu polowania. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1620. Okonek otrzymał prawa miejskie w 1754, wkrótce nastąpił rozwój sukiennictwa. Podczas wojny siedmioletniej miasto zostało zniszczone przez wojska rosyjskie, ale dość szybko je odbudowano. Pod koniec XVIII w. produkowano tu sukno zbywane na terenie Wielkopolski. Pod koniec XIX w. na skutek zamknięcia dotychczasowych rynków zbytu przemysł sukienniczy upadł. Podczas II wojny światowej zabudowa zniszczona w ok. 35%^[5].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Piramida wieku mieszkańców Okonka w 2014 roku^[1].

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Dane historyczne
Rok	Ludność	Zm., %
1740	864	–
1782	974	12,7%
1794	1029	5,6%
1812	1060	3%
1816	1132	6,8%
1831	1322	16,8%
1843	1579	19,4%
1852	1850	17,2%
1861	2063	11,5%
1875	2248	9%
1880	2432	8,2%
1925	2611	7,4%
1933	2960	13,4%
1939	2941	−0,6%
1995	3995	35,8%
2000	3856	−3,5%
2007	3853	−0,1%
2012	4030	4,6%
2017	3929	−2,5%
dane z lat: 1740, 1782, 1794, 1812, 1816, 1831, 1843, 1852 i 1861^[6]; dane z lat: 1875, 1880, 1925, 1933 i 1939^[7] dane z lat: 1995, 2000, 2007, 2012 i 2017^[8]

Okonek jest lokalnym ośrodkiem usługowo-handlowym i niewielkim ośrodkiem przemysłowym. Największym zakładem jest Zakład Naprawczy Mechanizacji Rolnictwa posiadający 45-letnie doświadczenie w produkcji urządzeń do mechanizacji hodowli m.in. mieszalników pasz, rozdrabniaczy do zbóż, dmuchaw, kontenerów. Innymi większymi zakładami są Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Nadleśnictwo Okonek. W mieście istnieje poczta, posterunek policji, szkoła podstawowa , przedszkole miejskie, wiele punktów usługowych, sklepów, apteki, agencji PKO BP i filia spółdzielczego Banku Ludowego w Złotowie.

Kultura[edytuj | edytuj kod]

W Okonku istnieje Okoneckie Centrum Kultury. W jego strukturach istnieje także Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna z filiami w Lotyniu, Lędyczku, Pniewie. Co roku w czerwcu odbywa się impreza pod nazwą Dni Okonka. W okresie wakacji wybiera się „małą miss”. „Prewencja na wesoło” organizowana jest przez Komendę Powiatową Policji w Złotowie, Urząd Miasta i Gminy w Okonku oraz Miejsko–Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, a uczestniczą w niej uczniowie szkół podstawowych.

Sport[edytuj | edytuj kod]

Okonek może poszczycić się obecnością kilku klubów sportowych:

Międzyzakładowy Ludowy Klub Sportowy "Włókniarz” – działają w nim cztery sekcje piłkarskie (trampkarze młodsi, trampkarze starsi, juniorzy, seniorzy)
Uczniowski Klub Biegacza „Maratończyk”
Uczniowski Klub Sportowy „Lider” w Okonku
Klub „Żacy” przy SP w Okonku

Miasto posiada rozbudowaną bazę sportową, istnieje Stadion Miejski, boisko sportowe „Orlik” oraz hala sportowa im. Jerzego Szmajdzińskiego, otwarta w 2010 roku. Cykliczna imprezą sportową w Okonku jest Półmaraton Lipcowy pod hasłem „Życie to ruch – ruch to życie” który organizują Urząd Miasta i Gminy oraz Uczniowski Klub Biegacza „Maratończyk”.

Turystyka i zabytki[edytuj | edytuj kod]

Okonek położony wśród lasów i jezior jest miastem, gdzie można wypocząć aktywnie. W okolicach miasta istnieją jeziora: Bąk, Leśne, Kacko, i Zimne. Większość jezior jest udostępniona dla wędkarzy. Dużą atrakcją jest też przepływająca przez teren gminy rzeka Gwda, która 3,5 km za miejscowością Podgaje tworzy Zbiornik Wodny Grudna. Z zabytków w mieście wyróżnić można:

Ratusz – obecnie siedziba Urzędu Miasta i Gminy,
Poewangelicki kościół w Okonku (neogotycki wybudowany w 1854 r. pod niespotykanym wezwaniem Matki Bożej od Wykupu Niewolników),
Zabudowa ul. Niepodległości,
Wieża Tecława – stoi ona na szczycie Tecławskiej Góry. Dawniej widokowa a obecnie obserwacyjna wieża została oddana do użytku w 1912 roku i poświęcona była Bismarckowi.

Współpraca międzynarodowa[edytuj | edytuj kod]

Miasta i gminy partnerskie: Stockelsdorf^[9]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz żydowski w Okonku

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Okonek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
↑ Władysław Jan Grabski: 300 miast wróciło do Polski. Informator historyczny, 960–1960. Wyd. 3. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1960, s. 304. OCLC 914564210. Cytat: Okonek. Miasto na Pomorzu Zachodnim […]. (pol.).
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2012 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2012-12-28. ISSN 1505-5507.
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 200, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ GustavG. Kratz GustavG., Die Städte der Provinz Pommern: Abriss ihrer Geschichte, zumeist nach Urkunden, Bath, 1865 [dostęp 2018-05-13] (niem.).
↑ MichaelM. Rademacher MichaelM., Deutsche Verwaltungsgeschichte Provinz Pommern, Kreis Neustettin [online], www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-06] .
↑ Bank Danych Lokalnych [online], bdl.stat.gov.pl [dostęp 2018-05-13] .
↑ okonek.pl. [dostęp 2011-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-14)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Okonek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 430 .

[populacja2016-1] Okonek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[2] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)

[3] Władysław Jan Grabski: 300 miast wróciło do Polski. Informator historyczny, 960–1960. Wyd. 3. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1960, s. 304. OCLC 914564210. Cytat: Okonek. Miasto na Pomorzu Zachodnim […]. (pol.).

[4] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2012 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2012-12-28. ISSN 1505-5507.

[pomorze-5] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 200, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[6] GustavG. Kratz GustavG., Die Städte der Provinz Pommern: Abriss ihrer Geschichte, zumeist nach Urkunden, Bath, 1865 [dostęp 2018-05-13] (niem.).

[7] MichaelM. Rademacher MichaelM., Deutsche Verwaltungsgeschichte Provinz Pommern, Kreis Neustettin [online], www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-06] .

[8] Bank Danych Lokalnych [online], bdl.stat.gov.pl [dostęp 2018-05-13] .

[9] .pl. [dostęp 2011-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-14)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Miasta na prawach powiatu	Kalisz Konin Leszno Poznań
Miasta powiatowe	Chodzież Czarnków Gniezno Gostyń Grodzisk Wielkopolski Jarocin Kępno Koło Kościan Krotoszyn Międzychód Nowy Tomyśl Oborniki Ostrów Wielkopolski Ostrzeszów Piła Pleszew Rawicz Słupca Szamotuły Śrem Środa Wielkopolska Turek Wągrowiec Wolsztyn Września Złotów
Miasta gminne	Bojanowo Borek Wielkopolski Budzyń Buk Chocz Czempiń Czerniejewo Dąbie Dobra Dobrzyca Dolsk Golina Gołańcz Grabów nad Prosną Jaraczewo Jastrowie Jutrosin Kaczory Kleczew Kłecko Kłodawa Kobylin Kostrzyn Koźmin Wielkopolski Koźminek Kórnik Krajenka Krobia Krzywiń Krzyż Wielkopolski Książ Wielkopolski Luboń Lwówek Łobżenica Margonin Miasteczko Krajeńskie Miejska Górka Mieścisko Miłosław Mikstat Mosina Murowana Goślina Nekla Nowe Skalmierzyce Obrzycko Odolanów Okonek Opalenica Opatówek Osieczna Ostroróg Pniewy Pobiedziska Pogorzela Poniec Przedecz Puszczykowo Pyzdry Rakoniewice Raszków Rogoźno Rychtal Rychwał Rydzyna Sieraków Skoki Sompolno Stawiszyn Stęszew Sulmierzyce Swarzędz Szamocin Ślesin Śmigiel Trzcianka Trzemeszno Tuliszków Ujście Wieleń Wielichowo Witkowo Wronki Wyrzysk Wysoka Zagórów Zbąszyń Zduny Żerków

Sołectwa	Borki Borucino Brokęcino Chwalimie Ciosaniec Drzewice Glinki Mokre Glinki Suche Lędyczek Lotyń Lubniczka Łomczewo Pniewo Podgaje Węgorzewo
Miejscowości niesołeckie	Anielin Babi Dwór Brzozówka Ciosaniec-Bolkowo Czersk Dolnik Kruszka Lubnica Lubnicki Młyn Przybysław Rydzynka Skoki Wojnówko

Miasta	Jastrowie Krajenka Okonek Złotów
Gminy miejskie	Złotów
Gminy miejsko-wiejskie	Jastrowie Krajenka Okonek
Gminy wiejskie	Lipka Tarnówka Zakrzewo Złotów

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie (1946–50) woj. koszalińskie (1950–75)
Miasta	Barwice Czaplinek Okonek Szczecinek
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Barwice Czaplinek Grzmiąca Kluczewo (do 1954) Krągi (do 1954) Krosino (do 1954) Łubowo (do 1954) Okonek Silnowo (od 1973) Spore (do 1954) Szczecinek Wierzchowo (od 1973)
Gromady (1954–72)	Barwice (1954–72) ~~Broczyno~~(←~~1971~~) Czaplinek (1958–72) Czechy (1954–57) Drzonowo (← 1958–71) Grzmiąca (1954–72) Gwda Wielka (1954–59) Iwin (1954–68) Jelenino (1954–68) Juchowo (1954–59) Kazimierz (1954–57 (→)) Kluczewo (1954–71) Krosino (1954–72) Lotyń (1954–71) Łubowo (1954–72) Mieszałki (1954–57) Nowe Worowo (1954–57 →) Okonek (1954–72) Ostroróg (1954–57) Parsęcko (1954–72) Pławno (1954–57) Pniewo (1954–59) Polne (1954–68) Siemczyno (1954–61) Silnowo (1954–72) Spore (1954–68) Stary Chwalim (1954–59) Szczecinek (1959–72) Turowo (1954–59) Wierzchowo (1954–72) Żółtnica (1954–59)