Obóz Moria

Obóz Moria[1], oficjalnie Centrum Recepcji i Identyfikacji Mória (gr. Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Μόριας ) – obóz na greckiej wyspie Lesbos utworzony w czasie kryzysu uchodźczego w Europie w 2015 r., funkcjonujący do września 2020 r., gdy został zniszczony przez pożar[2]. Znajdował się poza wsią Moria w pobliżu Mityleny.

Historia i opis[edytuj | edytuj kod]

Obóz Moria został utworzony dla trzech tysięcy uchodźców, którzy mieli w nim oczekiwać na decyzje w sprawie przyznania ochrony międzynarodowej w Europie[2]. Zakładano, że kierowane do niego osoby będą przebywały w obozie nie dłużej, niż kilka dni[3]. W rzeczywistości w momencie zniszczenia zamieszkiwało go ok. 12[4]-13 tys. osób[2][5], niektóre z nich od kilku lat[2][3]. Kilka miesięcy wcześniej liczba uchodźców przebywających w obozie Moria była jeszcze wyższa i zbliżała się do 20 tys. mieszkańców[5]. Przeludnienie obozu było efektem polityki europejskiej i porozumienia Unii Europejskiej z Turcją z 2016 r. Zakładało ono, że uchodźcy docierający do Grecji pozostaną na greckich wyspach, nie będą dopuszczani na kontynent[3][6].

Warunki panujące w obozie były krytykowane przez organizacje broniące praw człowieka oraz odwiedzających go dziennikarzy. Human Rights Watch określiła obóz jako "więzienie pod gołym niebem"[6]. Warunki w obozie bardzo źle również Lekarze bez Granic, organizacja wskazywała m.in. brak odpowiedniej liczby toalet na terenie obozu[3]. W 2018 r. lokalne władze oceniły, że warunki w placówce, w szczególności stan toalet, grożą katastrofą ekologiczną i wybuchem epidemii[6]. Część mieszkańców obozu koczowała na ziemi na polach i plantacjach wokół obozu[5], inni żyli w szałasach, bez dostępu do elektryczności i wody[2]. Część organizacji charytatywnych odmówiła prowadzenia działalności na terenie placówki w proteście przeciwko warunkom, w jakich żyli uchodźcy[3]. W obozie dochodziło do przemocy między uchodźcami na tle etnicznym, politycznym i religijnym, a także do przemocy seksualnej[3]. Władze Grecji twierdziły, że nie są w stanie zapewnić lepszych warunków, gdyż kraj był pogrążony w kryzysie, Unia Europejska przekazywała niewystarczającą pomoc finansową na utrzymanie obozów dla uchodźców[3]. Dodatkowe napięcia w obozie wywołał wybuch epidemii COVID-19; na początku września 2020 r. koronawirus został wykryty u 35 uchodźców. Gdy osoby te miały zostać odizolowane od pozostałych, doszło do zamieszek[2].

W nocy z 8 na 9 września 2020 r. obóz został całkowicie spalony[2]. Jak uznał w 2021 r. grecki sąd, przyczyną wybuchu pożaru było podłożenie ognia przez kilku mieszkańców placówki[4]. Sześciu obywateli Afganistanu zostało uznanych za winnych podpalenia, spowodowania zagrożenia życia i przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej, za co zostali skazani na kary 10 lat (4 osoby) i 5 lat pozbawienia wolności[7]. Po zniszczeniu obozu uchodźcy domagali się prawa do opuszczenia Lesbos[8]. Policja blokowała im jednak drogę do okolicznych miejscowości, doszło do zamieszek, podczas których funkcjonariusze użyli gazu łzawiącego[2]. Uchodźców umieszczono w nowych obozach: Mawrowuni i Kara Tepe[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Obóz Moria, płonący symbol złej polityki uchodźczej [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-04-16] (pol.).
  2. a b c d e f g h Marta Nowak, Pożar w obozie dla uchodźców Moria na Lesbos. Wybuchły zamieszki [online], oko.press [dostęp 2022-04-16].
  3. a b c d e f g Children 'attempting suicide' at Greek refugee camp, „BBC News”, 28 sierpnia 2018 [dostęp 2022-04-16] (ang.).
  4. a b c Rok po pożarze w obozie Moria. Niewiele się zmieniło [online], DW.COM [dostęp 2022-04-16] (pol.).
  5. a b c Obóz Moria, płonący symbol złej polityki uchodźczej [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-04-16] (pol.).
  6. a b c Human Rights Watch Says Lesbos Refugee Center “Open-Air Prison” [online], The National Herald, 22 listopada 2018 [dostęp 2022-04-16] (ang.).
  7. Pożar obozu uchodźców Moria. Młodzi Afgańczycy skazani [online], www.rmf24.pl [dostęp 2022-04-16] (pol.).
  8. Greek riot police fire teargas at refugees campaigning to leave Lesbos [online], the Guardian, 12 września 2020 [dostęp 2022-04-16] (ang.).