Noémi Ferenczy

Noémi Ferenczy
Ferenczy Noémi
Ilustracja
Tablica pamiątkowa Noémi Ferenczy w Szentendre
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1890
Szentendre

Data i miejsce śmierci

20 grudnia 1957
Budapeszt

Narodowość

węgierska

Dziedzina sztuki

gobeliniarstwo
malarstwo

Nagrody

nagroda Kossutha

Noémi Ferenczy (ur. 8 czerwca 1890 roku w Szentendre, zm. 20 grudnia 1957 roku w Budapeszcie) – węgierska gobeliniarka i malarka, laureatka nagrody Noémi Ferenczy.

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie artystycznej, gdyż zarówno ojciec Károly Ferenczy jak i matka Olga Fialka byli malarzami. Zainteresowanie sztuką, podobnie jak w przypadku reszty rodzeństwa, przekazał jej ojciec w swojej pracowni. Często bywała w kolonii artystycznej w Nagybányi. W 1911 r. udała się do Paryża, gdzie nauczyła się gobeliniarstwa w Manufacture des Gobelins. Od 1926 r. była członkinią węgierskiej grupy artystycznej KUT. Do 1932 r. dużo czasu spędzała w Oradei i Braszowie. Od 1932 r. mieszkała w Budapeszcie. Od 1945 r. uczyła do końca życia w Węgierskiej Wyższej Szkole Wzornictwa (Magyar Iparművészeti Főiskola), poprzedniczce obecnego Uniwersytetu Artystycznego Moholy–Nagya w Budapeszcie[1].

Noémi Ferenczy ze swym bliźniakiem Bénim na obrazie ich ojca Károlya Ferenczyego

Znaczenie twórczości artystki[edytuj | edytuj kod]

Jej twórczość gobeliniarska była nowatorska. Wbrew powszechnej praktyce Noémi Ferenczy nie tylko projektowała swoje dzieła, ale także je sama wykonywała. Zaprojektowane na kartonie kompozycje tkała z włóczki wełnianej samodzielnie barwionej za pomocą barwników roślinnych. Jej gobeliny były bardzo dekoracyjne, cieszyły się powodzeniem i były nowością w tej dziedzinie sztuki. W gobeliniarstwie do tej pory panował styl podobny do idyllicznego malarstwa krajobrazowego. W jej dziełach postać i natura były równie ważne. Kolorystyka jej gobelinów jest również unikalna. Stosowane początkowo mocne kolory coraz bardziej przechodziły w stronę pastelowych. Jej zasługą było podniesienie gobeliniarstwa do rangi sztuki monumentalnej[2].

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • nagroda Kossutha (1948)
  • Węgierska Nagroda Zasłużonego Artysty (Érdemes Művésze díj) (1952)[3]

Ważniejsze dzieła[edytuj | edytuj kod]

Tablica pamiątkowa w Budapeszcie na ulicy Falk Miksa utca
  • Teremtés (1913)
  • Menekülés Egyiptomba (1917)
  • Harangvirágok (1921)
  • Nővérek (1921)
  • Kertésznők (1923)
  • Fahordó nő (1925)
  • Parasztfej kaszával (1926)
  • Piros korsós szőlőmunkásnő (1930)
  • Szövőnő (1933)
  • Kőműves, Házépítő, Pék (1933)[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ferenczy Noémi. [dostęp 2020-03-28]. (węg.).
  2. A művészi gobelin újrateremtője: Ferenczy Noémi. [dostęp 2020-03-28]. (węg.).
  3. 115 éve született Ferenczy Béni és Noémi. [dostęp 2020-03-17]. (węg.).
  4. FERENCZY Noémi. [dostęp 2020-03-28]. (węg.).