Nina Assorodobraj-Kula

Nina Assorodobraj-Kula
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1908
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 listopada 1999
Warszawa

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia myśli społecznej
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1935

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Nina Assorodobraj-Kula (ur. 16 sierpnia 1908 w Warszawie, zm. 6 listopada 1999 tamże) – polska socjolożka, historyczka myśli społecznej, profesor Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1935–1977.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Córka Norberta. Była żoną historyka gospodarczego i humanisty Witolda Kuli. Jej syn Marcin Kula jest profesorem UW.

W latach 1926–1930 studiowała historię na Uniwersytecie Warszawskim (magisterium pod kierunkiem Marcelego Handelsmana). W 1935 obroniła doktorat Początki klasy robotniczej. Problem rąk roboczych w przemyśle polskim epoki stanisławowskiej, napisany pod kierunkiem Stefana Czarnowskiego[1] Prac ta oddana do druku 1938 nie zdążyła ukazać się przed wybuchem wojny i została opublikowana po raz pierwszy dopiero w roku 1946, uzyskując zgodny z tamtym czasem Początki klasy robotniczej w Polsce[1]. Następnie wykładała na UW. W latach 1937–1939 przebywała na stażu w Paryżu, gdzie napisała habilitację Elementy świadomości klasowej mieszczaństwa. Francja 1815–1830. We wrześniu 1939 znalazła się we Lwowie, gdzie pracowała w Ossolineum. W czerwcu 1941 wróciła do Warszawy i zatrudniła się w opiece społecznej i uczyła w tajnych szkołach średnich. W czasie powstania warszawskiego była współredaktorką pisma „Biuletyn Podokręgu Nr 2 Armii Ludowej” oraz działaczką żoliborskiego samorządu mieszkańców[2]. W trakcie II wojny światowej wstąpiła do PPR. W 1945 wspólnie ze Stanisławem Ossowskim i Józefem Chałasińskim zorganizowała Wydział Socjologii na Uniwersytecie Łódzkim. W 1948 powróciła na UW, gdzie do 1950 wykładała w Studium Nauk Społecznych. Była członkinią zarządu Marksistowskiego Zrzeszenia Historyków[3]. Była współredaktorką referatu Żanny Kormanowej, wygłoszonego w czasie I Kongresu Nauki Polskiej w 1951, która w imieniu całego środowiska naukowego deklarowała gotowość uczonych by nauka historyczna odegrała doniosłą rolę w ogólnym planie ideologicznej ofensywy socjalizmu w Polsce[4]. W latach 1951–1956 była Kierowniczką Katedry Historii Filozofii i Myśli Społecznej UW. W 1956 została dziekanką nowo utworzonego Wydziału Socjologii UW, jednocześnie była kierowniczką Katedry (potem Zakładu) Historii Myśli Społecznej (1956–1968). W latach 1963–1968 przewodniczyła Polskiemu Towarzystwu Socjologicznemu. W listopadzie 1968 została wyrzucona z PZPR. Na Uniwersytecie pracowała do 1977, kiedy przeszła na emeryturę.

20 sierpnia 1980 podpisała apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[5].

Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (sektor 2-5-4)[6].

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Nina Assorodobraj zajmowała się socjologią historyczną, zwłaszcza rozwojem społeczeństwa przemysłowego w Polsce, historią polskiej myśli filozoficznej i społecznej (głównie Joachima Lelewela i Stefana Czarnowskiego)[7]. Jako jedna z pierwszych w Polsce zajmowała się problematyką pamięci i świadomości historycznej, zaprojektowała unikalne w skali światowej, kontynuowane do dzisiaj badania potocznej pamięci zbiorowej wykorzystujące metodę sondażu (surveyu). Była autorką licznych prac naukowych.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wybrane prace naukowe[edytuj | edytuj kod]

  • Zagadnienie siły roboczej w zaraniu industrializmu, Poznań 1935,
  • Początki klasy robotniczej: problem rąk roboczych w przemyśle polskim epoki stanisławowskiej, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa 1946,
  • Elementy świadomości klasowej mieszczaństwa, „Przegląd Socjologiczny”, 1948,
  • Założenie teoretyczne historiografii Lelewela, Warszawa 1955,
  • Les conditions sociales de la formation des théories de l'évolution et du progrès, Paryż 1956,
  • Historia żywa. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje badawcze, „Studia Socjologiczne” nr 2 (9), 1963, s. 5–45,
  • Wokół teorii ekonomicznych „Kapitału”, Warszawa 1967,
  • Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych 1890–1891, do druku podali i wstępem opatrzyli: Witold Kula, Nina Assorodobraj-Kula, Marcin Kula, Warszawa 1973,
  • Witold Kula, Dziennik czasów okupacji, do druku podali Nina Assorodobraj-Kula i Marcin Kula, Warszawa 1994.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Waldemar Baraniewski, Wojciech Tygielski, Andrzej Kajetan Wróblewski (red.), Monumenta Universitatis Varsoviensis 1816–2016. Portrety uczonych Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945 / redaktorzy naukowi Waldemar Baraniewski, Wojciech Tygielski, Andrzej Kajetan Wróblewski A-K / [Baraniewski, Waldemar ; Tygielski, Wojciech ; ], Wydanie 1, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, ISBN 978-83-235-2069-6 [dostęp 2023-05-18].
  2. ↑ Antoni Przygoński, Armia Ludowa w Powstaniu Warszawskim 1944, Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawniczo-Handlowe „GRAF” – Henryk Czerski, 2008, s. 464, ISBN 978-83-928211-0-6.
  3. ↑ Bohdan Urbankowski, Czerwona msza, czyli Uśmiech Stalina, T. II, Warszawa 1998, s. 154.
  4. ↑ Zbigniew Romek, Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944–1970, Warszawa 2010, s. 150.
  5. ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
  6. ↑ Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie - wyszukiwarka osób pochowanych [online], warszawa.grobonet.com [dostęp 2024-02-08].
  7. ↑ Tadeusz Tulibacki: Prof. Nina Assorodobraj-Kula. warszawa.wyborcza.pl, 2010-02-08. [dostęp 2015-08-31].
  8. ↑ M.P. z 1998 r. nr 42, poz. 587 „za wybitne osiągnięcia w dziedzinie socjologii, za zasługi w pracy naukowo-dydaktycznej”.
  9. ↑ M.P. z 1947 r. nr 71, poz. 477 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”.
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nina_Assorodobraj-Kula&oldid=72803192”