Nikol Paszinian

Nikol Paszinian
Նիկոլ Փաշինյան
Ilustracja
Nikol Paszinian (2018)
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1975
Iczewan

16. Premier Armenii
Okres

od 8 maja 2018

Przynależność polityczna

Kontrakt Obywatelski

Poprzednik

Karen Karapetian (p.o.)

podpis

Nikol Paszinian, orm. Նիկոլ Փաշինյան (ur. 1 czerwca 1975 w Iczewanie[1]) – ormiański dziennikarz i polityk, przywódca[2] antyrządowych protestów w 2018 roku, od 8 maja 2018 premier Armenii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1991 studiował dziennikarstwo[3] na państwowym uniwersytecie w Erywaniu, jednak nie ukończył studiów, gdy po czterech latach relegowano go z powodu jego politycznego zaangażowania. Jeszcze w czasie studiów pracował jako dziennikarz, pisał do wielu różnych tytułów[4]. W latach 1998–1999 był redaktorem naczelnym gazety Oragir, a następnie do 2012 kierował redakcją Haykakan Zhamanak[3] – największego liberalnego dziennika armeńskiego, który był wysoce krytyczny wobec kolejnych rządów[4]. Jako dziennikarz był wielokrotnie pozywany przez przedstawicieli władzy o zniesławienie lub szkalowanie[2], m.in. w 2000 został skazany za szkalowanie. W 2004 eksplodował jego samochód zaparkowany pod redakcją[4].

W czasie kampanii prezydenckiej w 2008 udzielał się w sztabie Lewona Ter-Petrosjana, konkurującego z Serżem Sarkisjanem[2]. Po tamtych wyborach miały miejsce trwające 10 dni masowe protesty, które zostały krwawo stłumione przez władze, a ponad 100 opozycjonistów aresztowano[4]. Paszinian został obarczony odpowiedzialnością za zamieszki i ukrywał się przez ponad rok, po czym został skazany na siedem lat więzienia[2], gdy w czerwcu 2009 ujawnił się. Po dwóch latach, w maju 2011 został zwolniony z więzienia w ramach większej amnestii[4].

W 2012 został wybrany na posła[2], mandat objął 6 maja tego samego roku[3] i przez następne pięć lat zasiadał w nim jako członek opozycyjnego Ormiańskiego Kongresu Narodowego. W 2017 kierował partią należącą do opozycyjnego sojuszu Elk, ten blok partii zdobył 120 tys. głosów i uzyskał trzecie miejsce w wyborach parlamentarnych[5]. W tym samym roku startował w wyborach na urząd burmistrza Erywania i uzyskał drugie miejsce z wynikiem 21% głosów[4]. W kwietniu 2018 został przywódcą protestów przeciwko nominacji Serża Sarkisjana na stanowisko premiera[2].

8 maja 2018 Zgromadzenie Narodowe zatwierdziło jego kandydaturę na stanowisku premiera Armenii[6]. W 2020 roku podpisał porozumienie o zawieszeniu broni w związku z drugą wojną o Górski Karabach. Spowodowało to masowe protesty w Armenii i oskarżenia o zdradę[7]. 25 kwietnia 2021 roku Paszinian podał się do dymisji z funkcji premiera[8]. W przedterminowych wyborach zwycięstwo odniosła partia Kontrakt Obywatelski, a Paszinian objął ponownie stanowisko premiera[9]. Rząd Pasziniana prowadzi politykę uznawaną za stosunkowo prozachodnią[10]. W 2023 roku Paszinian poinformował, że Armenia jest gotowa uznać Górski Karabach za część Azerbejdżanu, jeśli Azerbejdżan zagwarantuje bezpieczeństwo etnicznej ludności ormiańskiej[11].

Żonaty z Anną Hakobjan, którą poznał na studiach[5]. Z żoną ma trzy córki i syna[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Who is Armenian opposition leader Nikol Pashinyan? [online], Al Jazeera Media Network, 2 maja 2018 [dostęp 2018-05-03] (ang.).
  2. a b c d e f Wacław Radziwinowicz, Nikol Paszynian. Kim jest człowiek, który obala władzę w Armenii, [w:] Gazeta Wyborcza [online], Agora SA, 1 maja 2018 [dostęp 2018-05-03] (pol.).
  3. a b c Nikol Pashinyan [online], National Assembly of the Republic of Armenia [dostęp 2018-05-06] (ang.).
  4. a b c d e f g Who is Armenian opposition leader Nikol Pashinyan? [online], Al Jazeera, 2 maja 2018 [dostęp 2018-05-06] (ang.).
  5. a b Nikol Pashinyan on Karabakh: „We Will Defend Our Homeland” [online], USC, 30 kwietnia 2018 [dostęp 2018-05-06] (ang.).
  6. Judith Vonberg, Armenia protest leader Nikol Pashinyan elected prime minister [online], CNN, 8 maja 2018 [dostęp 2018-05-10] (ang.).
  7. Gayane Saribekian, Pashinian Faces Angry Protests In Armenian Border Region, „«Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան”, 21 kwietnia 2021 [dostęp 2023-05-22] (orm.).
  8. Armenian Prime Minister Pashinyan announces his resignation to enable snap polls [online], France 24, 25 kwietnia 2021 [dostęp 2023-05-22] (ang.).
  9. Agence France-Presse, Armenian PM wins snap election as rival alleges fraud, „The Guardian”, 21 czerwca 2021, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-05-22] (ang.).
  10. n, Moscow or Brussels? Why Armenian PM Pashinyan has been stamped as a pro-Western politician – JAMnews [online], English Jamnews, 29 stycznia 2021 [dostęp 2023-05-22] (ang.).
  11. Armenia jest gotowa uznać Górski Karabach za część Azerbejdżanu [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-05-22] (pol.).