Ngô Ðình Nhu
 | |
 generał | |
| Data i miejsce urodzenia | 7 października 1910 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 2 listopada 1963 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1955–1963 |
| Formacja |
|
| Główne wojny i bitwy | |
 | |
Ngô Ðình Nhu (ur. 7 października 1910, zm. 2 listopada 1963) – generał i polityk Wietnamu Południowego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był bratem m.in. dyktatorskiego prezydenta Ngô Đình Diệma oraz kardynała Ngô Đình Thụca. Z tym pierwszym blisko współpracował jako szef wojsk specjalnych tajnej policji Wietnamu Południowego i „szara eminencja” [1]. Pod koniec wojny wietnamskiej w 1963 był podejrzewany przez brata o nielojalność i zamiar zdrady w związku z niepokojami w armii południowowietnamskiej[1]. W ramach uspokojenia zamieszek represjonowanych buddystów został wyznaczony przez Ngô Đình Diệma do spotkania z Thích Tịnh Khiếtem, zwierzchnikiem buddystów Wietnamu Południowego[1]. Buddyści domagali się zdymisjonowania Ngô Ðình Nhu, który był celem najbardziej zajadłej krytyki[1].
Ngô Ðình Nhu zarzucał Stanom Zjednoczonym chęć pozbycia się ich rządów, gdyż razem z bratem nie chciał prowadzić marionetkowej względem USA polityki[1]. Wierzył w zwycięstwo natarcia armii Wietnamu Południowego, po których nastąpią rozmowy pokojowe z północnowietnamskim przywódcą Hồ Chí Minhem – szefem Demokratycznej Republiki Wietnamu (Wietnamu Północnego)[1]. Zdawał sobie sprawę z buntu własnej armii. Te poglądy, rzucone podczas rozmowy z francuskim przyjacielem rankiem 1 listopada 1963 zostały zarejestrowane przez kontrwywiad Francji, były one jednak fantastyczne wobec rzeczywistej sytuacji podczas konfliktu.
Razem z Ngô Đình Diệmem został zdradzony przez swego „wiernego przyjaciela”[1] – generała Tôn Thất Đínha, który dokonał skutecznego przewrotu przeciwko ich rządom. Obaj uciekli wobec przewagi wroga z siedziby prezydenckiej tajnym tunelem celem połączenia się z generałem Huỳnh Văn Cao, który przeszedł jednak na stronę wroga. Znaleźli się wobec tego w Chợ Lớn – chińskiej dzielnicy w Sajgonie – gdzie schronienia udzielił im szef chińskich wspólnot wyznaniowych. Przedstawił im plan ucieczki na sampanach w workach wypełnionych ryżem. Skorzystawszy z tego rodzaju ucieczki, bracia 2 listopada 1963 wczesnym rankiem zawędrowali do kościoła świętego Franciszka Ksawerego, gdzie schronili się, wyspowiadali i przyjęli komunię[1]. W tym czasie pałac prezydencki został zdobyty przez generała Nguyễn Văn Thiệu. Na wieść o tym bracia zadzwonili z plebanii, w której obiecali przestać uciekać i oddać się w ręce wroga w zamian za zapewnienie azylu za granicą[1]. W trybie natychmiastowym przysłano po niego konwój. Wiózł on ich do sztabu generalnego, gdy podczas podróży Ngô Ðình Nhu popadł w kłótnię z Nguyễn Văn Nhungiem – adiutantem generała Dương Văn Minha. Podczas bójki z użyciem noży Ngô Đình Diệm i Ngô Ðình Nhu zostali rozstrzelani. Przed śmiercią obydwaj się pogodzili[1].
Jego żoną była Trần Lệ Xuân, zwana „Madame Nhu”, która pełniła funkcję pierwszej damy Wietnamu Południowego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pierre Journod, Ngo Dinh Diem. Odejście prezydenta w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak
- A. J. Langguth, Our Vietnam: the war 1954–1975, 2002, Nowy Jork, New York: Simon & Schuster, ISBN 0-684-81202-9.