Nędznicy (film 2019)

Nędznicy

Les Misérables

Gatunek	dramat kryminalny
Rok produkcji	2019
Kraj produkcji	Francja
Język	francuski
Czas trwania	102 minuty
Reżyseria	Ladj Ly
Scenariusz	Giordano Gederlini Ladj Ly Alexis Manenti
Główne role	Damien Bonnard Alexis Manenti Djebril Zonga
Produkcja	SRAB Films
Strona internetowa

Nędznicy (fr. Les Misérables) – francuski dramat kryminalny z 2019 roku w reżyserii Ladja Ly, którego akcja toczy się na przedmieściach Paryża. Film został nominowany do Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny, a także zdobył cztery Cezary, w tym za najlepszy film roku.

Opis fabuły[edytuj | edytuj kod]

Film rozpoczyna się sceną radosnego i pozornie zjednoczonego tłumu na Champs-Élysées, który wiwatuje na cześć wygranej Francuzów w Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej w Rosji.

Stéphane (Damien Bonnard), policjant z Cherbourg, postanawia zamieszkać bliżej swojego syna i byłej żony i przenosi się do wydziału kryminalnego w Montfermeil, gdzie ma współpracować w zespole z Chrisem (Alexis Manenti) i Gwadą (Djebril Zonga). Podczas pierwszego patrolu Stéphane poznaje najbardziej wpływowych mieszkańców dzielnicy, jest też prowokowany przez Chrisa, który co i rusz okazuje swoją wyższość nad zwykłymi obywatelami. Policjanci, krążąc po okolicy, natrafiają na zbiorowisko ludzi. Okazuje się, że pomiędzy Cyganami z pobliskiej cyrku a burmistrzem dzielnicy i jego „przybocznymi” wybuchła kłótnia. Cyganie twierdzą, że jakiś czarnoskóry chłopiec ukradł im małe lwiątko i grożą zemstą, jeśli zwierzę nie wróci do nich w ciągu 24 godzin. Policjanci uspokajają obydwie strony, a Chris obiecuje zająć się sprawą.

Policjanci na jednym z portali społecznościowych natrafiają na zdjęcie lwiątka w objęciach młodego chłopca o imieniu Issa, którego chwilę potem odnajdują w towarzystwie grupy młodzieży na terenie boiska do piłki nożnej. Chcą go przesłuchać, jednak zostają powstrzymani przez resztę nastolatków, Issa zaś wykorzystuje moment i ucieka. Chłopiec po jakimś czasie zostaje schwytany i zakuty w kajdanki, a reszta dzieciaków wścieka się i obrzuca policjantów kamieniami. Atmosfera się zagęszcza. W pewnym momencie Gwada traci nad sobą kontrolę, sięga po broń z gumowymi pociskami i strzela w kierunku Issy, trafiając go w głowę. W tej samej chwili policjanci orientują się, że całe zdarzenie filmuje latający nad ich głowami dron. Chris decyduje, że nikt nie może dowiedzieć się o wypadku, dlatego nie zgadza się na zawiezienie chłopca do szpitala i chce najpierw odnaleźć nagranie. Chris i Gwada udają się do swojego informatora, by dowiedzieć się kim jest właściciel drona, a Stéphane w międzyczasie opatruje odzyskującego świadomość Issę. Chwilę potem policjanci już wiedzą, że dron należy do chłopca o przezwisku Buzz i postanawiają go namierzyć. Kiedy tylko docierają na miejsce, Buzz ucieka, a następnie kryje się w barze szybkiej obsługi. Kartę pamięci z nagraniem powierza właścicielowi, Salah, szanowanemu w okolicy nawróconemu kryminaliście i członkowi Bractwa Muzułmańskiego. Chris próbuje groźbami wymusić na Salah, by ten oddał kartę pamięci, jednak udaje się to dopiero Stéphane’owi, który uspokaja właściciela i zapewnia go, że Buzzowi nic się nie stanie.

Brygada odnajduje lwiątko całe i zdrowe i zwraca je cyrkowcom. Właściciel cyrku jednak nie odpuszcza i mści się na Issie, zamykając go w klatce razem z dorosłym lwem. Stéphane chce ratować chłopca i grozi zastrzeleniem zwierzęcia. Issa popuszcza w spodnie, a następnie zostaje oddany w ręce policjantów. Chris ostatecznie pozwala odejść chłopcu, ale każe mu przysiąc, że ten nikomu nie powie o tym, co tak naprawdę zaszło tego dnia. Nastaje wieczór i mężczyźni wracają do domów. Tego samego wieczoru Stéphane spotyka się z Gwadą w barze i żąda od niego wyjaśnień. Gwada przyznaje, że kiedy otoczyły go dzieciaki spanikował i bez zastanowienia pociągnął za spust. Stéphane zarzuca Gwadzie, że ten nie przyjął odpowiedzialności za popełniony czyn, mimo to powierza mu kartę pamięci z nagraniem ze zdarzenia.

Następnego dnia policjanci podczas patrolu okolicy orientują się, że śledzi ich podejrzana grupa młodych chłopców. Kiedy przy radiowozie wybuchają sztuczne ognie, policjanci wyskakują z auta i w pogoni za nastolatkami wbiegają na jedną z klatek schodowych w bloku. Tam jednak czeka na nich zasadzka. Grupa młodzieży otacza policjantów i obrzuca ich różnymi przedmiotami, a wokół z hukiem rozbłyskują fajerwerki. Mężczyźni próbują bronić się za pomocą miotaczy gumowych pocisków i granatów dymnych, wciąż jednak nie udaje im się utorować sobie drogi do wyjścia. Butelka rani Chrisa w czoło, a Stéphane uderza pięścią w drzwi mieszkania na ostatnim piętrze, błagając o pomoc. Traf chciał, że to akurat mieszkanie Buzza. Podczas gdy ten waha się, czy im otworzyć, na piętro dociera młody Issa z koktajlem Molotova w ręku. Stéphane wyciąga pistolet, celuje w Issę i próbuje go przekonać, by ten nie rzucał butelką. Dwóch przeciwników mierzy się wzrokiem, jakby się wahając, a wszystko to pod czujnym okiem Buzza spoglądającego przez judasz.

Film kończy się cytatem z Nędzników Victora Hugo: „Przyjaciele, zapamiętajcie to sobie: nie ma ani złych roślin, ani złych ludzi. Są tylko źli ogrodnicy”^[1].

Informacje[edytuj | edytuj kod]

• Tytuł oryginalny: Les misérables
• Tytuł polski: Nędznicy
• Reżyseria: Ladj Ly
• Scenariusz: Giordano Gederlini, Ladj Ly, Alexis Manenti
• Zdjęcia: Julien Poupard
• Montaż: Flora Volpelière
• Dźwięk: Arnaud Lavaleix, Jérôme Gonthier, Marco Casanova
• Muzyka: Marco Casanova, Kim Chapiron
• Produkcja: SRAB Films
• Koprodukcja: Rectangle Productions, Lyly Films
• Dystrybucja: Le Pacte (France)
• Dystrybucja polska: M2 Films
• Kraj produkcji: Francja
• Język produkcji: francuski
• Czas trwania: 102 minuty
• Gatunek: dramat, kryminał
• Premiera światowa: 15 maja 2019 (Festiwal w Cannes)
• Premiera francuska: 20 listopada 2019
• Premiera polska: 28 lutego 2020^[2][3]

Obsada[edytuj | edytuj kod]

• Damien Bonnard – Stéphane
• Alexis Manenti – Chris
• Djebril Zonga – Gwada
• Issa Perica – Issa
• Al-Hasan Ly – Buzz
• Steve Tientcheu – burmistrz
• Almamy Kanoute – Salah
• Nizar Ben Fatma – La Pince
• Jeanne Balibar – pani komisarz

Źródło: IMDb^[2].

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Nędznicy to pierwsza pełnometrażowa produkcja w reżyserii Ladja Ly’ego, który wcześniej skupiał się przede wszystkim na filmach krótkometrażowych, głównie we współpracy ze stowarzyszeniem Kourtrajmé^[4]. Nędznicy są adaptacją krótkometrażowej produkcji z 2016 roku o tej samej nazwie, nagrodzonej na festiwalu w Clermont-Ferrand i nominowanej do Cezara w 2018 roku^[5][6]. W obydwu wersjach zagrał ten sam aktor, Djebril Zonga (Gwada)^[7].

Zdjęcia[edytuj | edytuj kod]

Film został nakręcony latem 2018 roku, głównie w Clichy-sous-Bois i Montfermeil^[8].

Powstanie[edytuj | edytuj kod]

Film został zainspirowany prawdziwymi aktami agresji francuskiej policji, które widział Ladj Ly^[9].

14 października 2008 w Seine-Saint-Denis Ladj Ly sfilmował dwóch policjantów, którzy zaatakowali niewinnego chłopca. Funkcjonariusze podejrzewali 20-letniego Abdoulaye’a Fofanę o udział w ataku na patrol policji, wtargnęli więc do jego mieszkania, wyciągnęli na klatkę schodową, skuli w kajdanki, a następnie uderzali kolbą od pistoletu i policyjną pałką. Chłopiec otrzymał orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy na dwa dni, a policjanci stanęli przed sądem. Niedługo potem funkcjonariusze zostali uniewinnieni i przywróceni do służby, ale w innym departamencie^[10]. W 2010 Sąd Karny w Bobigny ostatecznie skazał dwóch policjantów na cztery miesiące więzienia w zawieszeniu oraz zasądził odszkodowanie na rzecz ofiary w wysokości 3600 euro^[11].

Nędznicy – trylogia[edytuj | edytuj kod]

Nędznicy to pierwsza część trylogii o francuskich przedmieściach^[12]. Drugi film ma być biografią Claude’a Dilaina, lewicowego burmistrza miasta Clichy-sous-Bois, natomiast akcja trzeciego filmu ma toczyć się w latach 90.^[12]

Box-office[edytuj | edytuj kod]

We Francji film obejrzało ponad 2 mln widzów, a za granicą około 300 tysięcy^[13]. Dochód ze sprzedaży biletów szacuje się na ponad 18 mln dolarów^[14].

Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

• 72. MFF w Cannes:
  • nagroda jury^[15]
  • nagroda Vulcan dla artysty technicznego: Flora Volpelière za montaż i Julien Poupard za światło i kadr^[16]
  • nagroda AFCAE: wyróżnienie^[17]
• Festiwal Filmów Amerykańskich w Deauville 2019 – nagroda Ornano-Valenti^[18]
• Europejska Nagroda Filmowa 2019 – Odkrycie Roku – nagroda FIPRESCI^[19]
• Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Durbanie 2019^[20]:
  • nagroda za najlepszy film
  • nagroda za najlepszy scenariusz
• Nagroda Filmowa Goya 2020 – nagroda za najlepszy film europejski^[21]
• Nagroda Lumières 2020^[22]:
  • nagroda za najlepszy film
  • nagroda za najlepszy scenariusz
  • nagroda dla najbardziej obiecującego aktora dla Alexisa Manentiego
• Cezary 2020^[23]:
  • Cezar publiczności
  • Cezar za najlepszy film
  • Cezar dla nadziei kina dla Alexisa Manentiego
  • Cezar za najlepszy montaż

Nominacje[edytuj | edytuj kod]

• Oscary 2020 – najlepszy film nieanglojęzyczny^[24]
• Złote Globy 2020 – najlepszy film nieanglojęzyczny^[25]
• Cezary 2020^[26]:
  • Cezar za najlepszego reżysera
  • Cezar dla najlepszego aktora dla Damiena Bonnarda
  • Cezar dla nadziei kina dla Djebrila Zongi
  • Cezar za najlepszy scenariusz oryginalny
  • Cezar za najlepsze zdjęcia
  • Cezar za najlepszy dźwięk
  • Cezar za najlepszą muzykę
  • Cezar za najlepszy pierwszy film

Przypisy[edytuj | edytuj kod]