Moris Rosenfeld

Moris Rosenfeld
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 grudnia 1862
Boksze Stare

Data i miejsce śmierci

22 czerwca 1923
Nowy Jork

Język

jidysz

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Moris (Morris) Rosenfeld, właśc. Mosze Jakub Alter (ur. 28 grudnia 1862 w Bokszach Starych, zm. 22 czerwca 1923 w Nowym Jorku) – żydowski poeta, prozaik i dziennikarz tworzący w języku jidysz.

Jego wiersze zyskały sporą popularność, szczególnie te mówiące o losie robotników żydowskich Nowym Jorku[1]. Jego dzieła zostały przetłumaczone na angielski, francuski i niemiecki. Wiersz „Mein Junge” stał się najbardziej znana pieśnią angielskiego, żydowskiego i niemieckiego proletariatu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1871 roku wraz z rodzicami wyprowadził się do Warszawy, w 1875 roku zamieszkał w Suwałkach, ożenił się i mieszkał tam z krótkimi przerwami do 1882 roku, kiedy to wyemigrował do Amsterdamu, a później do Londynu. Rok później na krótko powrócił do Polski, w 1884 roku ostatecznie wyjechał[2]. Od 1886 roku mieszkał w Stanach Zjednoczonych, pracował jako zakładach krawieckich, tzw. „sweat-shopach”[1][2][3].

W 1886 roku miał miejsce jego debiut literacki. W 1888 roku opublikował pierwszy tom poezji Di gloke, zawierający pieśni rewolucyjne i ludowe[2]. Wydał 20 zbiorów poezji[2]. Najpopularniejszym zbiorem był tom Dos lider-buch, wydany w języku polskim pod tytułem Pieśń z Getta[2]. Współpracował z czasopismami, redagował tygodnik „Der Aszmedaj” i kwartalnik „Jewish Annals”[1].

Z powodu utraty wzroku musiał porzucić pracę zarobkową, koniec życia spędził w trudnej sytuacji materialnej[2].

Losy Rosenfelda stały się podstawą dla sztuki H. Lejwika oraz powieści Toil and Triumph Leona Goldenthala[2]

Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]

  • Gezamelte lider (wiersze zebrane) 1904

polski przekład utworów w zbiorach:

  • Pieśni pracy 1906
  • Wiązanka 1903
  • Pieśni z ghetta. Pieśni narodu. Pieśni życia 1908

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Rosenfeld Moris [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2024-04-04].
  2. a b c d e f g Rafał Żebrowski, Rosenfeld (Rozenfeld) Moryc (Morris) [online], delet.jhi.pl [dostęp 2024-04-03] (pol.).
  3. Morris Rosenfeld [online], Yiddishkayt [dostęp 2024-04-03] (ang.).