Monaster Świętych Cyryla i Metodego w Ujkowicach
.jpg) Elewacja boczna cerkwi klasztornej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Rodzaj klasztoru | |
| Archimandryta | |
| Klauzura | nie |
| Typ zakonu | męski |
| Liczba zakonników (2014) | 12 |
| Obiekty sakralne | |
| Cerkiew | |
| Cerkiew | Watopedzkiej Ikony Matki Bożej |
| Założyciel klasztoru | Nikodem (Makara) i Atanazy (Dębowski) |
| Fundator | |
| Styl | |
| Materiał budowlany | |
| Data budowy | od 1986 |
| Data zamknięcia | 17 marca 2015 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Przemyśl  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°50′19″N 22°41′41″E/49,838722 22,694667 | |
| Strona internetowa | |
Monaster Świętych Cyryla i Metodego – prawosławny klasztor męski w Ujkowicach.
Monaster Świętych Cyryla i Metodego został założony w 1986. Przez pierwsze osiem lat funkcjonował jako stauropigialny klasztor greckokatolicki. Od 1994 wspólnota podlegała jurysdykcji biskupa diecezji przemysko-nowosądeckiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (PAKP). W 2015 liderzy wspólnoty z Ujkowic zostali suspendowani przez PAKP, a wspólnotę monastyczną rozwiązano decyzją Świętego Soboru Biskupów PAKP[1]. Od tego czasu klasztor w Ujkowicach de facto nadal funkcjonuje, ale poza strukturami jakiejkolwiek prawosławnej Cerkwi kanonicznej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Klasztor greckokatolicki[edytuj | edytuj kod]
Monaster męski w Ujkowicach powstał w 1986 na mocy specjalnego dekretu biskupa greckokatolickiego, Włodzimierza Tarasewicza, który przed śmiercią, korzystając z udzielonych mu przez Stolicę Apostolską pełnomocnictw, erygował katolicki klasztor obrządku bizantyjsko-słowiańskiego w Polsce na prawach stauropigialnych.
Założycielami monasteru byli mnisi Nikodem i Atanazy. W 1984 powrócili oni do Polski ze Stanów Zjednoczonych Ameryki z zamiarem założenia neounickiej wspólnoty zakonnej. Obaj duchowni byli byłymi paulinami z Jasnej Góry, którzy w 1980 podczas pobytu za granicą przeszli z obrządku łacińskiego na obrządek bizantyjski i otrzymali święcenia kapłańskie w Ukraińskim Kościele Greckokatolickim.
24 lipca 1986 za zgodą prymasa Polski Józefa Glempa ojcowie Nikodem i Atanazy zakupili gospodarstwo rolne pod Przemyślem i w budynkach gospodarczych zorganizowali kaplicę oraz dom zakonny. Niemal natychmiast po przybyciu na Podkarpacie spotkali się z niechęcią, zarówno ze strony lokalnej społeczności, jak również duchowieństwa rzymskokatolickiego diecezji przemyskiej.
Klasztor prawosławny[edytuj | edytuj kod]
W 1994 z powodu patowej sytuacji w konflikcie z łacińskim arcybiskupem przemyskim Ignacym Tokarczukiem oraz wiernymi parafii rzymskokatolickiej w Ujkowicach, ojcowie Nikodem i Atanazy odeszli z Kościoła katolickiego, przeszli na prawosławie i podporządkowali się jurysdykcji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
W 2014 w monasterze było 12 braci, w tym 9 mnichów[2]. Był to wówczas największy pod względem liczby mieszkańców męski klasztor prawosławny w Polsce. Stanowił w strukturach PAKP lokalne sanktuarium i ośrodek pielgrzymkowy. Wierni przybywali tutaj modlić się przed kopią ikony Matki Bożej "Pocieszenia i Dobrej Rady" z Monasteru Watopedzkiego. Na terenie monasteru mieściła się cerkiew Świętych Cyryla i Metodego. W budowie była druga – pod wezwaniem Watopedzkiej Ikony Matki Bożej[3].
W 2015 Święty Sobór Biskupów PAKP ogłosił likwidację monasteru z uwagi na szkodliwą dla Kościoła działalność jego przełożonego (szkalowanie innych duchownych i biskupów, nawiązywanie kontaktów z „prawosławnym Kościołem niekanonicznym”[a], niestosowanie się do poleceń ordynariusza diecezji przemysko-nowosądeckiej). Archimandrytę Nikodema i ihumena Atanazego Sobór suspendował, innym mnichom i posłusznikom pozostawił możliwość wstąpienia do innych wspólnot monastycznych Kościoła[1].
W maju 2016 świętu patronalnemu monasteru, który kontynuuje działalność poza PAKP, przewodniczył biskup lwowski i sokalski Dymitr z – ówcześnie niekanonicznego – Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego[4].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Wejscie -
Wnętrze -
Widok od strony prezbiterium
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komunikat Kancelarii Świętego Soboru Biskupów PAKP nie podaje nazwy tego Kościoła, w późniejszych informacjach wskazano jednak Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego. Por. A MONASTERY IS CLOSED IN POLAND FOR CONCELEBRATING WITH SCHISMATICS FROM “THE KYIV PATRIARCHATE”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Komunikat o zamknięciu monasteru. orthodox.pl. [dostęp 2015-03-19]. (pol.).
- ↑ Kalendarz Prawosławny 2015, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 215
- ↑ Strona monasteru Świętych Cyryla i Metodego w Ujkowicach
- ↑ Михаїл Омельян, Митрополит Димитрій очолив богослужіння престольного свята монастиря в Уйковіцах – Ukrainian Orthodox Church – Kyiv Patriarchate (UOC-KP) [online], www.cerkva.info [dostęp 2016-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- ks. A. Kuryłowicz, Prawosławne ośrodki zakonne na ziemiach polskich w okresie powojennym [w:] red. A. Mironowicz, U. Pawluczuk, P. Chomik, Życie monastyczne w Rzeczypospolitej, Zakład Historii Kultur Pogranicza Instytutu Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2001, ISBN 83-902928-8-2, ss. 268–270
.jpg){kind=small}