Moluki Północne

Moluki Północne
Maluku Utara
prowincja
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Indonezja

Siedziba

Sofifi

Kod ISO 3166-2

ID-MU

Powierzchnia

31 983 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności


1,28 mln

Strefa czasowa

UTC+9

Położenie na mapie Indonezji
Położenie na mapie
Strona internetowa

Moluki Północne (indonez. Maluku Utara) – prowincja w Indonezji obejmująca północną część archipelagu Moluki[1] (granicę stanowi morze Seram). Powierzchnia 31 983 km²[2]; 1,28 mln mieszkańców (2020)[3]; stolica Sofifi. Dzieli się na 2 okręgi miejskie i 6 dystryktów.

Historycznie Moluki Północne były centrum czterech znaczących sułtanatów we wschodniej części dzisiejszej Indonezji – Bacanu(inne języki), Jailolo, Tidore i Ternate[4]. Do 1999 roku terytorium należało do prowincji Moluki[1]. Od 4 sierpnia 2010 stolicą jest Sofifi, wcześniej tymczasową siedzibą władz i administracji było miasto Ternate[5][6]. Według wartości regionalnego produktu krajowego brutto (2006) jest to najbiedniejsza prowincja Indonezji[7]. Jest jedną z prowincji kraju o najniższej liczbie ludności[3][8].

Prowincję zamieszkuje ludność zróżnicowana pod względem etnolingwistycznym. Ogółem na tym obszarze wyróżnia się 28 języków oraz taką samą liczbę grup etnicznych, do których zaliczają się zarówno ludy austronezyjskie (jak np. Buli, Maba, Patani), jak i nieaustronezyjskie (m.in. Ternate, Tidore, Tobelo)[9]. Region stanowi strefę kontaktów między użytkownikami języków austronezyjskich i papuaskich[10][11].

Funkcję lingua franca pełni język malajski, a jego lokalna odmiana jest głównym językiem mieszkańców miast[10]. Drugim często używanym językiem jest oficjalny indonezyjski, który służy jako odmiana wysoka (por. dyglosja)[12]. Poza malajskim zasięg ponadlokalny mają języki ternate i tidore[9][13]. Mieszkańcy wsi posługują się wieloma odrębnymi językami etnicznymi, często spoza rodziny austronezyjskiej[10].

Najważniejsze wyspy i grupy wysp wchodzące w skład prowincji to:

Wyspy te od czasu odkrycia przez Europejczyków były nazywane Wyspami Korzennymi[14].

Gospodarka: rolnictwo (ryż, kukurydza, orzechy kokosowe, przyprawy korzenne); rybołówstwo; eksploatacja lasów.

Główne miasta: Ternate, Tidore, Tobelo, Jailolo.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Severní Moluky (Indonésie. Provincie). Databáze Národní knihovny ČR. [dostęp 2020-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-23)]. (cz.).
  2. Brown 2009 ↓, s. 175.
  3. a b The Indonesian Population Census 2020 Highlights [online], BPS – Statistics Indonesia, s. 13 [dostęp 2022-01-27].
  4. Ninuk Kleden Probonegoro, Sutamat Arybowo, Imelda, Fanny Henry Tondo: Studi awal bahasa & kebudayaan Gamkonora: ekologi bahasa di wilayah pesisir dan pedalaman. Jakarta: Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia, 2010, s. 22. ISBN 978-979-799-583-6. OCLC 714113574. [dostęp 2021-07-31]. (indonez.).
  5. SBY Resmikan Perpindahan Ibu Kota Maluku. Kompas.com, 2010-08-04. [dostęp 2020-06-06]. (indonez.).
  6. Tentang Maluku Utara. MalutProv.go.id. [dostęp 2023-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-03)]. (indonez.).
  7. Brown 2009 ↓, s. 181.
  8. Brown 2009 ↓, s. 177.
  9. a b Brown 2009 ↓, s. 176–177.
  10. a b c John Bowden, Language Contact and Metatypic Restructuring in the Directional System of North Maluku Malay, „Concentric: Studies in Linguistics”, 31 (2), 2005, s. 133–158, DOI10.6241/concentric.ling.200512_31(2).0006, OCLC 1291812763 [dostęp 2022-01-26] (ang.).
  11. R. Z. Leirissa, G. A. Ohorella, Djuariah Latuconsina: Sejarah Kebudayaan Maluku. Jakarta: Direktorat Jenderal Kebudayaan, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1999, s. 54. ISBN 978-979-9335-07-4. OCLC 43569359. [dostęp 2022-09-01]. (indonez.).
  12. John Bowden: Taba: Description of a South Halmahera Language. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, The Australian National University, 2001, s. 23, seria: Pacific Linguistics 521. DOI: 10.15144/PL-521. ISBN 978-0-85883-517-7. OCLC 50166340. [dostęp 2022-01-26]. (ang.).
  13. Dirk Teljeur: The symbolic system of the Giman of South Halmahera. Wyd. e-book (2019). Dordrecht–Providence: Foris Publications, 1990, s. 17, seria: Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 142. DOI: 10.1515/9783111672380. ISBN 978-3-11-167238-0. OCLC 1110710205. [dostęp 2022-02-24]. (ang.).
  14. Nils Bubandt, Democracy, Corruption and the Politics of Spirits in Contemporary Indonesia, Abingdon–New York: Routledge, 2014, PT74 (Google Books), DOI10.4324/9781315773803, ISBN 978-1-317-68251-6, OCLC 881805311 (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]