Mokradnik argentyński

Mokradnik argentyński
Pseudocolopteryx dinelliana[1]
Lillo, 1905
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

tyrankowate

Podrodzina

elenie

Plemię

Elaeniini

Rodzaj

Pseudocolopteryx

Gatunek

mokradnik argentyński

Synonimy
  • Pseudocolopteryx dinellianus Lillo, 1905[1][2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     poza sezonem lęgowym

Mokradnik argentyński[4][5] (Pseudocolopteryx dinelliana) – gatunek małego ptaka z rodziny tyrankowatych (Tyrannidae). Występuje plamowo w środkowej części Ameryki Południowej. Obecnie znany jest ze stanowisk w Argentynie, Boliwii i Paragwaju[6]. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Takson ten jako pierwszy opisał argentyński przyrodnik Miguel Lillo w 1905 roku, nadając mu nazwę Pseudocolopteryx dinellianus[7]. Epitet gatunkowy upamiętnia Luísa M. Dinellego, aktywnego w pierwszej połowie XX wieku argentyńskiego przyrodnika i kolekcjonera okazów, który urodził się we Włoszech[8]. Nie wyróżnia się podgatunków[7][9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała około 11,5 cm[6]. Wierzch ciała oliwkowobrązowy z brązowym wierzchem głowy, spód ciała żółty[6][10]. Dziób czarny, oczy czarno-brązowe[10].

Występowanie i środowisko[edytuj | edytuj kod]

Mokradnik argentyński zamieszkuje obszary okresowo zalewanych mokradeł z szuwarami, wysokimi trawami i krzewami w okolicach nizinnych cieków wodnych[3][6].

Występuje głównie w niewielkich obszarach północnej Argentyny (w prowincjach: Tucumán, Santiago del Estero, Santa Fe, Córdoba i być może w prowincji Salta)[3][6]. Poza sezonem lęgowym migruje na niewielkie odległości na północ[10] po argentyńską prowincję Formosa oraz przyległe obszary w południowej Boliwii (2 okazy odłowione w 1926 roku)[3][6] i Paragwaju (19 potwierdzonych stwierdzeń z 9 stanowisk według stanu na rok 2013[11]).

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Rozmnaża się tylko na stanowiskach położonych w Argentynie. Gniazduje w krzakach, szuwarach i wysokich trawach[3][6]. W jednym lęgu samica składa średnio 3 jaja[12].

Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN mokradnik argentyński od 2000 roku klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 1994 roku miał status gatunku narażonego (VU, Vulnerable), a od 1988 roku uznawano go za gatunek najmniejszej troski. Liczebność populacji wstępnie szacowana jest na około 6700 dorosłych osobników, rozmieszczonych plamowo. Szacuje się, że populacja systematycznie maleje z powodu zawężania się i zanikania jego naturalnego siedliska oraz melioracji bagien[3][6].

BirdLife International wymienia 20 ostoi ptaków IBA, w których ten gatunek występuje, są to m.in.: w Argentynie Reserva Natural Loro Hablador, Reserva Natural Formosa, Reserva El Bagual, Reserva Provincial de Usos Múltiples Federico Wildermuth, Park Narodowy Ansenuza, Park Narodowy Chaco, w Paragwaju Park Narodowy Defensores del Chaco, Park Narodowy Tinfunqué i w Boliwii Reserva Nacional de Flora y Fauna Tariquía[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Pseudocolopteryx dinelliana, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Denis Lepage: Dinelli's Doradito Pseudocolopteryx dinelliana (Lillo, 1905). Avibase. [dostęp 2021-04-07]. (ang.).
  3. a b c d e f Pseudocolopteryx dinelliana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Elaeniini Cabanis & Heine, 1859-60 (wersja: 2021-01-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-08].
  5. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 218, 1999. 
  6. a b c d e f g h Species factsheet: Pseudocolopteryx dinelliana. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-04-07]. (ang.).
  7. a b Dinelli's Doradito (Pseudocolopteryx dinelliana). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
  8. James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).
  9. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tyrant flycatchers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-07]. (ang.).
  10. a b c Dinelli's Doradito. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-04-02]. (ang.).
  11. P. Smith. Status and distribution of the doraditos (Tyrannidae: Pseudocolopteryx) in Paraguay, including a new country record. „Revista Brasileira de Ornitologia”. 22 (2), s. 180–188, 2014. (ang.). 
  12. Walter Jetz, Cagan H Sekercioglu & Katrin Böhning-Gaese. The Worldwide Variation in Avian Clutch Size across Species and Space. „PLOS Biology”. 6 (12), s. 2650–2657, 2008. DOI: 10.1371/journal.pbio.0060303. 
  13. Species factsheet: Pseudocolopteryx dinelliana, Data table and detailed info. BirdLife International. [dostęp 2021-04-07]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]