Modulacja częstotliwości

Przebieg oraz jego modulacja amplitudy i częstotliwości
Modulacja częstotliwości

Modulacja częstotliwości, FM (ang. Frequency Modulation) – kodowanie informacji w fali nośnej przez zmiany jej chwilowej częstotliwości w zależności od sygnału wejściowego, tj. jej modulację.

Modulacja częstotliwości jest systemem transmisji sygnału analogowego stosowanym do przesyłania sygnału radiowego radia rozsiewczego w zakresie fal ultrakrótkich, stąd zakres ten w mowie potocznej często określa się jako „FM”. Modulację częstotliwości stosowało się też w transmisji sygnału w analogowej telewizji satelitarnej oraz dźwięku w większości analogowych systemach telewizji naziemnej oraz informacji o kolorze (chrominancji) w systemie telewizji kolorowej SECAM. System ten umożliwia odfiltrowanie po stronie odbiornika znacznie więcej zakłóceń niż w systemie AM. Sygnał po odebraniu i wzmocnieniu może być ograniczony do takiej samej amplitudy, dzięki czemu udaje się wyeliminować większość zakłóceń.

Częstotliwość sygnału nośnego o częstotliwości zmienia się w zakresie od do gdzie to tzw. dewiacja częstotliwości; stosunek nazywa się wskaźnikiem dewiacji częstotliwości lub współczynnikiem modulacji częstotliwości.

Realizacja modulatora FM[edytuj | edytuj kod]

Jako modulator FM najczęściej stosuje się diodę pojemnościową w obwodzie rezonansowym generatora, która zmieniając swoją pojemność w takt zmian napięcia sygnału modulującego zmienia częstotliwość generowanej fali nośnej.

FM cyfrowe[edytuj | edytuj kod]

Oznaczenie FM stosuje się też do oznaczania niektórych technik kodowania informacji cyfrowej. Najbardziej znany jako system zapisu informacji na nośnikach magnetycznych. Przy odczycie sygnału z takiego nośnika dość trudny jest sam odczyt namagnesowania, znacznie łatwiejszy jest odczyt zmian namagnesowania (pola magnetycznego), gdyż wywołuje ono powstanie prądu indukcyjnego w głowicy magnetycznej.

Przy zapisie FM kierunek pola magnetycznego zmieniany jest na początku komórki bitowej oraz w jej środku, ale tylko wtedy, gdy kodowana jest jedynka (binarna).

Algorytm kodowania 1 bitu metodą FM:

  • Zmień kierunek prądu,
  • Czekaj połowę okresu,
  • Jeśli 1, to zmień kierunek prądu,
  • Czekaj połowę okresu.

Zapis liczby binarnej 010011 wywoła następujący przepływ prądu:

0 1 0 0 1 1
+ + − + − − + + − + − +

Nadawaniu ciągu jedynek odpowiada sygnał o częstotliwości dwa razy większej niż przy nadawaniu ciągu zer, dlatego ten sposób zapisu nazwano FM. Sposób ten został wyparty przez system MFM, a następnie przez RLL.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Filipkowski: Układy elektroniczne analogowe i cyfrowe. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2003, s. 420-430. ISBN 83-204-2913-7.
  • Marek Gotfryd: PODSTAWY TELEKOMUNIKACJI TELEKOMUNIKACJA ANALOGOWA I CYFROWA wyd.3. Rzeszów: 2017, s. 85-88. ISBN 978-83-7934-175-7.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]