Mistrzostwa NRD w piłce nożnej mężczyzn

Mistrzostwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej w piłce nożnej (niem. DDR-Fußballmeisterschaft) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Zostały rozwiązane latem 1991 roku, po zjednoczeniu Niemiec 3 października 1990 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Mistrzostwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej w piłce nożnej oficjalne rozgrywane są od 1948 roku. Do 1990 rozgrywki odbywały się w wielopoziomowych ligach: Oberliga NRD, Liga NRD oraz niższych klasach regionalnych Bezirksliga.

Po zakończeniu II wojny światowej we Wschodnich Niemczech zaczęto tworzyć nowe rozgrywki sportowe, które miały zastąpić Gauligi z czasów nazistowskich. W 1948 przeprowadzono pierwsze rozgrywki systemem pucharowym o mistrzostwo Wschodnich Niemiec, zwane Ostzonenmeisterschaft. Mistrz Ostzonen miał wziąć udział w mistrzostwach Niemiec w 1948 roku, grając przeciwko 1. FC Nürnberg w Stuttgarcie, ale drużyna SG Planitz nie mogła podróżować z przyczyn politycznych. Do lata 1949 rozegrana 2.edycja Ostzonenmeisterschaft, a zwycięzcą został Union Halle. Latem 1949 utworzono ligę piłkarską DS-Oberligę (Deutscher Sportausschuss Oberliga), a 7 października 1949 na terenie byłej radzieckiej strefy okupacyjnej powstała Niemiecka Republika Demokratyczna. W inauguracyjnym sezonie 1949/1950 wystąpiło 14 drużyn i 2 z nich miały spaść do drugiej ligi.

Po założeniu wschodnioniemieckiej federacji piłkarskiej – DFV (niem. Deutscher Fußball-Verband) 3 lipca 1950 roku, rozpoczął się proces zorganizowania drugich ligowych Mistrzostw NRD w sezonie 1950/51. W turnieju wystartowało 18 drużyn. W kolejnych sezonach liczba uczestników DDR-Oberligi zmieniała się od 17 drużyn do 19 drużyn, podobnie jak liczba spadających o klasę niżej – od 3 do 4. Od 1954 do 1991 roku w pierwszej lidze NRD występowało 14 klubów, a 2 z nich były degradowane do drugiej ligi.

W 1958 roku liga zmieniła nazwę na Oberligę NRD[1].

Początkowo Oberliga NRD była rozgrywana systemem jesień-wiosna. Jednak w latach 1956-1960 zmieniono tok rozgrywek na system wiosna-jesień, podobny do tego ze Związku Radzieckiego. Dlatego też w 1955 roku rozegrano jednorundowy sezon, w którym nie wyłoniono mistrza kraju. Z kolei sezon 1961/1962 był sezonem trzyrundowym – trzecią rundę meczów rozgrywano na stadionach neutralnych.

Po zjednoczeniu Niemiec jesienią 1990 roku rozegrano jeszcze jeden sezon Oberligi – sezon 1990/1991 pod nazwą NOFV-Oberliga (niem. Nordostdeutsche Fußballverband Oberliga). Struktura ligowa NRD została po sezonie połączona ze strukturą z RFN, a dwa najlepsze zespoły NOFV-Oberligi, Hansę Rostock i Dynamo Drezno włączono do Bundesligi.

Mistrzowie i pozostali medaliści[edytuj | edytuj kod]

Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Ostzonenmeisterschaft
1948[2]     1 SG Planitz SG Freiimfelde Halle ? ? 10 klubów play-off, po eliminacjach w 5 grupach
1949[3]     1 ZSG Union Halle SG Fortuna Erfurt 6 Fritz Schmidt (Fortuna Erfurt) 10 klubów play-off, po eliminacjach w 5 grupach
Oberliga NRD
1949/1950     2 ZSG Horch Zwickau SG Dresden-Friedrichstadt BSG Waggonbau Dessau 23 Heinz Satrapa (Horch Zwickau) 14 klubów
1950/1951     1 BSG Chemie Lipsk BSG Turbine Erfurt BSG Motor Zwickau 37 Johannes Schöne (Rotation Babelsberg) 18 klubów
1951/1952     2 BSG Turbine Halle SG Volkspolizei Drezno BSG Chemie Lipsk 27 Rudolf Krause (Chemie Lipsk) 19 klubów
1952/1953     1 SG Dynamo Drezno Wismut Aue BSG Motor Zwickau 26 Harry Arlt (Rotation Drezno) 17 klubów
1953/1954     1 BSG Turbine Erfurt BSG Chemie Lipsk SG Dynamo Drezno 21 Heinz Satrapa (Wismut Aue),
Siegfried Vollrath (Turbine Erfurt)
15 klubów
1954/1955     2 BSG Turbine Erfurt SC Wismut Karl-Marx-Stadt SC Rotation Lipsk 22 Willy Tröger (Wismut Karl-Marx-Stadt) 14 klubów
1955[4]     1 SC Wismut Karl-Marx-Stadt SC Empor Rostock SC Dynamo Berlin 12 Klaus Seligow (Rotation Babelsberg) 14 klubów
1956     1 SC Wismut Karl-Marx-Stadt SC Aktivist Brieske-Senftenberg SC Lokomotive Lipsk 18 Ernst Lindner (Lokomotive Stendal) 14 klubów
1957     2 SC Wismut Karl-Marx-Stadt ASK Vorwärts Berlin SC Rotation Lipsk 15 Heinz Kaulmann (Vorwärts Berlin) 14 klubów
1958     1 ASK Vorwärts Berlin SC Motor Jena SC Aktivist Brieske-Senftenberg 17 Helmut Müller (Motor Jena) 14 klubów
1959     3 SC Wismut Karl-Marx-Stadt ASK Vorwärts Berlin SC Dynamo Berlin 18 Bernd Bauchspieß (Chemie Zeitz) 14 klubów
1960     2 ASK Vorwärts Berlin SC Dynamo Berlin SC Lokomotive Lipsk 25 Bernd Bauchspieß (Chemie Zeitz) 14 klubów
1961/1962[5]     3 ASK Vorwärts Berlin SC Empor Rostock SC Dynamo Berlin 23 Arthur Bialas (Empor Rostock) 14 klubów
1962/1963     1 SC Motor Jena SC Empor Rostock ASK Vorwärts Berlin 19 Peter Ducke (Motor Jena) 14 klubów
1963/1964     2 Chemie Lipsk SC Empor Rostock SC Lipsk 15 Gerd Backhaus (Lokomotive Stendal) 14 klubów
1964/1965     4 ASK Vorwärts Berlin SC Motor Jena BSG Chemie Lipsk 14 Bernd Bauchspieß (Chemie Lipsk) 14 klubów
1965/1966     5 FC Vorwärts Berlin FC Carl Zeiss Jena 1. FC Lokomotive Lipsk 22 Henning Frenzel (Lokomotive Lipsk) 14 klubów
1966/1967     1 FC Karl-Marx-Stadt 1. FC Lokomotive Lipsk BSG Motor Zwickau 17 Hartmund Rentzsch (Motor Zwickau) 14 klubów
1967/1968     2 FC Carl Zeiss Jena FC Hansa Rostock 1. FC Magdeburg 15 Gerhard Kostmann (Hansa Rostock) 14 klubów
1968/1969     6 FC Vorwärts Berlin FC Carl Zeiss Jena 1. FC Magdeburg 18 Gerhard Kostmann (Hansa Rostock) 14 klubów
1969/1970     3 FC Carl Zeiss Jena FC Vorwärts Berlin SG Dynamo Drezno 12 Otto Skrowny (Chemie Lipsk) 14 klubów
1970/1971     2 SG Dynamo Drezno FC Carl Zeiss Jena Hallescher FC Chemie 17 Hans-Jürgen Kreische (Dynamo Drezno) 14 klubów
1971/1972     1 1. FC Magdeburg Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno 14 Hans-Jürgen Kreische (Dynamo Drezno) 14 klubów
1972/1973     3 SG Dynamo Drezno FC Carl Zeiss Jena 1. FC Magdeburg 26 Hans-Jürgen Kreische (Dynamo Drezno) 14 klubów
1973/1974     2 1. FC Magdeburg FC Carl Zeiss Jena SG Dynamo Drezno 20 Hans-Bert Matoul (Lokomotive Lipsk) 14 klubów
1974/1975     3 1. FC Magdeburg FC Carl Zeiss Jena SG Dynamo Drezno 17 Manfred Vogel (Hallescher Chemie) 14 klubów
1975/1976     4 SG Dynamo Drezno Berliner FC Dynamo 1. FC Magdeburg 24 Hans-Jürgen Kreische (Dynamo Drezno) 14 klubów
1976/1977     5 SG Dynamo Drezno 1. FC Magdeburg FC Carl Zeiss Jena 17 Joachim Streich (1. FC Magdeburg) 14 klubów
1977/1978     6 SG Dynamo Drezno 1. FC Magdeburg Berliner FC Dynamo 15 Klaus Havenstein (Chemie Böhlen) 14 klubów
1978/1979     1 Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno FC Carl Zeiss Jena 23 Joachim Streich (1. FC Magdeburg) 14 klubów
1979/1980     2 Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno FC Carl Zeiss Jena 21 Dieter Kühn (Lokomotive Lipsk) 14 klubów
1980/1981     3 Berliner FC Dynamo FC Carl Zeiss Jena 1. FC Magdeburg 20 Joachim Streich (1. FC Magdeburg) 14 klubów
1981/1982     4 Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno 1. FC Lokomotive Lipsk 19 Rüdiger Schnuphase (FC Carl Zeiss Jena) 14 klubów
1982/1983     5 Berliner FC Dynamo FC Vorwärts Frankfurt FC Carl Zeiss Jena 19 Joachim Streich (1. FC Magdeburg) 14 klubów
1983/1984     6 Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno 1. FC Lokomotive Lipsk 20 Rainer Ernst (Dynamo Berlin) 14 klubów
1984/1985     7 Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno 1. FC Lokomotive Lipsk 24 Rainer Ernst (Dynamo Berlin) 14 klubów
1985/1986     8 Berliner FC Dynamo 1. FC Lokomotive Lipsk FC Carl Zeiss Jena 14 Ralf Sträßer (Union Berlin) 14 klubów
1986/1987     9 Berliner FC Dynamo SG Dynamo Drezno 1. FC Lokomotive Lipsk 17 Frank Pastor (Dynamo Berlin) 14 klubów
1987/1988     10 Berliner FC Dynamo 1. FC Lokomotive Lipsk SG Dynamo Drezno 20 Andreas Thom (Dynamo Berlin) 14 klubów
1988/1989     7 SG Dynamo Drezno Berliner FC Dynamo FC Karl-Marx-Stadt 17 Torsten Gütschow (Dynamo Drezno) 14 klubów
1989/1990     8 SG Dynamo Drezno FC Karl-Marx-Stadt 1. FC Magdeburg 18 Torsten Gütschow (Dynamo Drezno) 14 klubów
NOFV-Oberliga
1990/1991     1 FC Hansa Rostock 1. FC Dynamo Drezno FC Rot-Weiß Erfurt 20 Niemcy Torsten Gütschow (Dynamo Drezno) 14 klubów

Statystyka[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja według klubów[edytuj | edytuj kod]

W dotychczasowej historii Mistrzostw NRD na podium oficjalnie stawało w sumie 16 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Berliner FC Dynamo, który zdobył 10 tytułów mistrzowskich.

Stan na maj 2017.

Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony
1. Berliner FC Dynamo 10 4 3 1978/79, 1979/80, 1980/81, 1981/82, 1982/83, 1983/84, 1984/85, 1985/86, 1986/87, 1987/88
2. Dynamo Drezno 8 8 6 1952/53, 1970/71, 1972/73, 1975/76, 1976/77, 1977/78, 1988/89, 1989/90
3. Vorwärts Berlin 6 4 1 1958, 1960, 1961/62, 1964/65, 1965/66, 1968/69
4. FC Carl Zeiss Jena 3 9 5 1962/63, 1967/68, 1969/70
5. FC Magdeburg 3 2 6 1971/72, 1973/74, 1974/75
6. Wismut Karl-Marx-Stadt 3 2 0 1955, 1956, 1957, 1959
7. FC Rot-Weiß Erfurt 2 2 1 1953/54, 1954/55
8. Chemie Lipsk 2 1 4 1950/51, 1963/64
9. FSV Zwickau 2 0 3 1948, 1949/50
10. Turbine Halle 2 1 0 1949, 1951/52
11. Hansa Rostock 1 4 0 1990/91
12. FC Karl-Marx-Stadt 1 1 1 1966/67
13. Lokomotive Lipsk 0 3 8
14. Aktivist Brieske Senftenberg 0 1 1
15. Dresden Friedrichstadt 0 1 0
16. Hallescher FC 0 0 1
Waggonbau Dessau 0 0 1

Klasyfikacja według miast[edytuj | edytuj kod]

Siedziby klubów: Stan na maj 2017.

Miasto Liczba tytułów Kluby
Berlin
16
Berliner FC Dynamo (10), Vorwärts Berlin (6)
Drezno
8
Dynamo Drezno (8)
Karl-Marx-Stadt
4
Wismut Karl-Marx-Stadt (3), FC Karl-Marx-Stadt (1)
Jena
3
FC Carl Zeiss Jena (3)
Magdeburg FC Magdeburg (3)
Halle
2
Turbine Halle (2)
Erfurt FC Rot-Weiß Erfurt (2)
Lipsk Chemie Lipsk (2)
Zwickau FSV Zwickau (2)
Rostock
1
Hansa Rostock (1)

Uczestnicy[edytuj | edytuj kod]

Są 45 zespołów, które wzięli udział w 42 sezonach Mistrzostw NRD, które były prowadzone od 1949/50 aż do sezonu 1990/91 łącznie. Żaden z nich nie był zawsze obecny w każdej edycji.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. East Germany 1946-1990 – RSSSF.
  2. finał: SG Planitz 1 - 0 SG Freiimfelde Halle
  3. finał: ZSG Union Halle 4 - 1 SG Fortuna Erfurt
  4. Sezon 1955 był sezonem przejściowym i zwycięzca ligi nie był traktowany jako mistrz kraju. Żadna drużyna nie spadła z ligi. Cykl rozgrywek został zmieniony z systemu jesień-wiosna na wiosna-jesień, toteż w sezonie 1955 zespoły grały ze sobą raz od sierpnia do grudnia.
  5. Sezon 1961/1962 miał na celu powrót z systemu wiosna-jesień do systemu jesień-wiosna. W sezonie 1961/1962 drużyny grały ze sobą trzykrotnie – w trzeciej rundzie mecze rozgrywane były na boisku neutralnym.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]