Miltefozyna
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny | C21H46NO4P | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa | 407,58 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | biały lub prawie biały higroskopijny krystaliczny proszek[1] | ||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
| ATC | |||||||||||||||||||||||||||||
| Stosowanie w ciąży | kategoria D[3] | ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Miltefozyna (łac. miltefozinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, jedyny doustny lek stosowany w leczeniu leiszmaniozy, mający również właściwości przeciwnowotworowe.
Mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]
Miltefozyna jest jednym z fosfolipidów tworzących błonę komórkową i jej przeciwnowotworowe działanie polega na jej rozrywaniu[5]. Miltefozyna hamuje kinazę białkową C, fosfolipazę C oraz biosyntezę fosfatydylocholiny[5], jednakże dokładny mechanizm działania przeciw Leishmania jest nieznany[4].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Miltefozyna jest stosowana w leczeniu[1][5]:
- leiszmaniozy trzewnej (kala-azar, czarna febra, gorączka dum-dum) powodowanej przez Leishmania donovani,
- leiszmaniozy skórnej powodowanej przez Leishmania braziliensis, Leishmania guyanensis oraz Leishmania panamensis,
- leiszmaniozy skórno-śluzówkowej powodowanej przez Leishmania braziliensis,
- leczenie przerzutów do skóry raka sutka.
Miltefozyna znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2015)[6].
Miltefozyna nie jest dopuszczona do obrotu w Polsce (2018)[7].
Działania niepożądane[edytuj | edytuj kod]
Miltefozyna może powodować następujące działania niepożądane u ponad 2% pacjentów leczonych na leiszmaniozę trzewną: biegunka, nudności, astenia, zmniejszenie apetytu, natomiast u leczonych na leiszmaniozę skórną: choroba lokomocyjna, ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty, gorączka, złe samopoczucie, zawroty głowy, ból głowy, senność, zapalenie naczyń chłonnych, zmniejszenie apetytu, świąd[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d
T.P. Dorlo, M. Balasegaram, J.H. Beijnen, P.J. de Vries. Miltefosine: a review of its pharmacology and therapeutic efficacy in the treatment of leishmaniasis. „J Antimicrob Chemother”. 67 (11), s. 2576–2597, 2012. DOI: 10.1093/jac/dks275. PMID: 22833634. - ↑ Miltefosine SC-203135. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
- ↑ Drugs and Supplements Miltefosine (Oral Route). Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2013-03-01. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
- ↑ a b c d Prescribing Information Impavido (miltefosine) capsules, for oral use. Agencja Żywności i Leków, 2014. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
- ↑ a b c Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii. T. 2. Warszawa: Medical Tribune, 2010, s. 575–576. ISBN 978-83-60135-95-2.
- ↑ WHO Model List of Essential Medicines 19th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2015. s. 15. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
- ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2018-06-14].
