Michał Potocki (1660–1749)

Michał Potocki
Herb
Pilawa
Rodzina

Potoccy herbu Pilawa

Data urodzenia

około 1660

Data śmierci

1749

Ojciec

Feliks Kazimierz Potocki

Matka

Krystyna Lubomirska

Żona

Zofia Aniela Czarniecka
Marcjanna Oginska

Dzieci

z Zofią Anielą Czarniecką:
Franciszek Ksawery Potocki
Feliks Potocki
z Marcjanną Oginską:
Antoni Potocki
Krystyna Potocka
Piotr Potocki
Marianna Potocka
Teresa Potocka
Anna Potocka

Michał Potocki herbu Pilawa (ur. ok. 1660 roku, zm. 2 grudnia 1749 roku) – najstarszy syn Feliksa Kazimierza Potockiego i Krystyny Lubomirskiej; pisarz polny koronny od 1686 roku, marszałek Trybunału Głównego Koronnego w roku 1696 i 1722, wojewoda wołyński od 1726 roku, starosta krasnostawski w latach 1686–1720[1], starosta sokalski w 1710 roku[2], starosta błoński[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wziął udział w kampanii mołdawskiej w 1691 roku. Poseł sejmiku bełskiego na sejm 1690 roku, poseł sejmiku chełmskiego na sejm zwyczajny 1692/1693 roku, poseł na sejm 1695 roku[4]. Poseł sejmiku chełmskiego na sejm konwokacyjny 1696 roku[5]. Był elektorem Augusta II Mocnego w 1697 roku z ziemi chełmskiej.

W 1698 brał udział w bitwie pod Podhajcami. Pierwszego dnia dowodził szarżą która odepchnęła tatarów próbujących przejść przez groblę do miasta a drugiego dnia dowodził trzecim rzutem wojsk i brał udział w odbiciu polskiego obozu łupionego przez tatarów. Po bitwie, 25 września wraz z pijanymi towarzyszami ze swojej chorągwii udał się do namiotu króla. Powodem był lekceważący stosunek króla do Polaków oraz rabunki i gwałty dokonywane przez Saksończyków. Król wyjechał wcześniej do obozu litewskiego, pijani towarzysze zelżyli Jana Przebendowskiego który zdołał uciec. Doprowadziło to do tego że król August wydał rozkaz ustawić się Saksończykom w szyku bojowym i podejść pod polski obóz, celem utemperowania Polaków. 28 września Sascy generałowie oraz polscy hetmani zdołali uspokoić tą sytuację.[6]

Był przeciwnikiem dysydentów. W 1705 roku potwierdził pacta conventa Stanisława Leszczyńskiego[7]. Wziął udział w bitwie pod Kaliszem w 1706 roku. Był konsyliarzem województwa sandomierskiego w konfederacji tarnogrodzkiej 1715 roku[8].

W imieniu Leszczyńskiego posłował do Szwecji i Turcji. Następnie spędził kilka lat na wygnaniu, po czym stanął wraz z Józefem Potockim na czele swego domu, nadając jego polityce charakter wrogi Czartoryskim. W 1696 i 1723 był marszałkiem Trybunału Koronnego w Lublinie[9]. Poseł na sejm grodzieński 1718 roku z ziemi chełmskiej. Poseł na sejm z limity 1719/1720 roku z ziemi chełmskiej[10]. Poseł chełmski na sejm 1720 roku. Poseł na sejm 1729 roku[11].

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym[12]. Był elektorem Stanisława Leszczyńskiego w 1733 roku z województwa wołyńskiego[13], dowodził jego wojskiem przeciwko konfederacji sandomierskiej, marszałek województwa wołyńskiego w konfederacji dzikowskiej w 1734 roku[14]. W 1735 roku podpisał uchwałę Rady Generalnej konfederacji warszawskiej[15].

W 1742 roku był komisarzem z Senatu Trybunału Skarbowego Koronnego[16]

Po śmierci w 1749 roku, Michał Potocki został pochowany w klasztorze OO. Kapucynów w Sędziszowie Małopolskim.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Henryk Gmiterek i Ryszard Szczygieł. Kórnik 1992, s. 255.
  2. ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 264.
  3. ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 272.
  4. ↑ Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 628.
  5. ↑ Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 92.
  6. ↑ Janusz Wojtasik: Podhajce 1698. Warszawa: "Bellona, 1990, s. 112-124,139–141". ISBN 978-83-11-07813-0.
  7. ↑ Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich należących z Posłami JKM [...], s. 23.
  8. ↑ Lwowska Naukowa Biblioteka im. W. Stefanyka NAN Ukrain. Oddział Rękopisów. Zespół 4 (Zbiór rękopisów Biblioteki Baworowskich) Dział I (Inwentarz rękopisów Biblioteki Baworowskich), rkps 638 Akt konfederacji generalnej tarnogrodzkiej, 26 listopada 1715 (mylnie opisany w zasobach archiwalnych jako 26 lutego). Varia, brak foliacji.
  9. ↑ Marianna Dobrowolska, Trybunał Koronny w Lublinie 1578-1794, Lublin 1994, s. 33
  10. ↑ Urszula Kosińska, Sejm 1719-1720 a sprawa ratyfikacji traktatu wiedeńskiego, Warszawa 2003, s. 270.
  11. ↑ Andrzej Link-Lenczowski, Ewa Szklarska: Michał Potocki h. Pilawa. Polski Słownik Biograficzny, 1984-1985. [dostęp 2020-12-31].
  12. ↑ Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 (słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 32.
  13. ↑ Elektorowie królów Władysława IV., Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III. / zestawili w porządek abecadłowy Jerzy Dunin-Borkowski i Miecz. Dunin-Wąsowicz, Lwów 1910, s. 175.
  14. ↑ Konfederacja Generalna Stanów Koronnych y Wielkiego Xięztwa Litewskiego na walnym zieźdźie w Dźikowie pod Sandomierzem postanowiona dnia V miesiąca Listopada. Roku Pańskiego MDCC.XXXIV, brak paginacji.
  15. ↑ Uchwała Rady Generalnej Konfederacji, 1735, s. 20.
  16. ↑ Trybunał Skarbu Koronnego z Duchem S. wszystkim na dobre wychodzący, kazaniem w Poniedziałek świąteczny podczas wotywy na zaczęciu tegoż J. O. Trybunału w kościele farnym Radomskim pokazany. JJ. WW. PP. utriusque subsellii senatus et equestris ordinis kommissarzom z powinną wielkich imion rekognicyą dedykowany przez X. Samuela od S. Floryana Sch. Piar. ordynaryusza Katedr. Krak. y Kommissarskiego kaznodzieję Roku 1742. W Warszawie w druk. JKM. y Rzpltey XX. Schol. Piarum fol., 10 ark." WYSOCKI Samuel, Warszawa 1742, [b.n.s]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michał_Potocki_(1660–1749)&oldid=72844267”