Michał Arcichowski
 Michał Arcichowski | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł I kadencji Sejmu (II RP) | |
| Okres | |
| Przynależność polityczna | |
Michał Arcichowski (ur. 14 września 1863 w Wólce Zamkowej, zm. 24 marca 1937 w Warszawie) – polski polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy i Sejm I kadencji w latach 1919–1927, nauczyciel, publicysta, samorządowiec[1][2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Andrzeja i Karoliny z domu Mazurczyk[3]. Ojciec za udział w powstaniu styczniowym utracił szlachectwo. Michał Arcichowski uczył się w gimnazjum w Janowie Podlaskim[4] oraz w seminarium nauczycielskim w Siennicy[5]. Po ukończeniu edukacji pracował jako nauczyciel we Włocławku a później w szkołach podwarszawskich miejscowości: Służew i Mokotów[5] (obecnie obie miejscowości w składzie warszawskiej dzielnicy Mokotów). Działalność społeczną rozpoczął w 1893 zakładając tajne towarzystwo nauczycieli szkół powszechnych Królestwa Polskiego[6]. W towarzystwie tym angażował się w organizację zajazdów, wykładów i wycieczek krajoznawczych dla nauczycieli[7]. Do 1905 publikował w czasopiśmie "Polak", pisywał też do "Zorzy"[6] i "Przeglądu Wszechpolskiego". Działał w Towarzystwie Oświaty Narodowej wyjeżdżając z wykładami na wieś. Od 1905 był członkiem Ligi Narodowej. W tym samym roku wydał broszurę "Burzenie kościołów na Litwie"[1]. W 1906 został aresztowany na zebraniu nauczycielskim i przebywał w areszcie 24 godziny, zawieszono go także w pełnieniu obowiązków nauczyciela przez okres 6 miesięcy[8]. Był członkiem Zarządu Związku Unarodowienia Szkół[9]. W okresie I wojny światowej organizował bursy dla nauczycieli-uchodźców, współpracował także z Centralnym Komitetem Obywatelskim w Warszawie. Za zaangażowanie w sprawy oświaty Arcichowski był karany grzywnami przez niemieckie władze okupacyjne[8]. W latach 1916–1919 był radnym Rady Miejskiej w Warszawie (do 1917 jako przedstawiciel kurii nauczycielskiej). Od 1919 pełnił funkcję kierownika szkoły na Mokotowie. W tym samym roku został wybrany posłem na Sejm Ustawodawczy[5] z listy nr 2 (Polski Komitet Wyborczy Powiatowy) w okręgu wyborczym nr 34 (Bielsk Podlaski). W Sejmie zasiadał w klubie parlamentarnym Związku Sejmowego Ludowo-Narodowego. Uczestniczył w pracach komisji parlamentarnej do spraw oświaty i w komisji wodnej. Do Sejmu I kadencji został wybrany z listy nr 8 (Chrześcijański Związek Jedności Narodowej) w okręgu nr 4 (Ostrów Mazowiecka) W Sejmie I kadencji funkcjonował w komisji petycyjnej, oświatowej i jako zastępca członka w komisji robót publicznych[2]. Po zakończeniu sprawowania mandatu poselskiego powrócił do pracy w oświacie. W latach 30. był członkiem Stronnictwa Narodowego w kole partyjnym na Mokotowie[1]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[6] (kwatera 119-3-17)[10].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Michał Arcichowski miał ośmioro rodzeństwa: Marię, Aleksandra, Tomasza, Antoniego, Zofię, Agnieszkę, Kazimierza i Franciszka. Do końca życia pozostał kawalerem. Wziął na wychowanie dziewczynkę z domu dziecka, którą także wykształcił[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Jacek Majchrowski: Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: BGW, 1994. ISBN 83-7066-569-1.
- ↑ a b Henryk Mościcki, Włodzimierz Dzwonkowski: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927. Wyd. I. Warszawa: Lucjan Złotnicki, 1928.
- ↑ Henryk Mościcki: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927. Wyd. I. Warszawa: Lucjan Złotnicki, 1928. podaje, że matka była z domu Mazur.
- ↑ Henryk Mościcki, Włodzimierz Dzwonkowski: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927. Wyd. I. Warszawa: Lucjan Złotnicki, 1928. podaje, że kształcił się w Bielsku Podlaskim.
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 11.
- ↑ a b c d Małgorzata Smogorzewska: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny. Tom I A-D. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998. ISBN 83-7059-392-5.
- ↑ Henryk Mościcki: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927. Wyd. I. Warszawa: Lucjan Złotnicki, 1928.
- ↑ a b Tadeusz i Witold Rzepeccy: Sejm i Senat 1922-1927. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1923.
- ↑ Nasza walka o szkołę polską 1901-1917, t. II, Warszawa 1934, s. 18
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MICHAŁ ARCICHOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29].