Maurice Leblanc

Maurice Leblanc
Imię i nazwisko	Maurice Marie Émile Leblanc
Data i miejsce urodzenia	11 grudnia 1864 ; Rouen, Francja
Data i miejsce śmierci	6 listopada 1941 ; Perpignan, Francja
Narodowość	francuska
Język	francuski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach

Maurice Marie Émile Leblanc (ur. 11 grudnia 1864 w Rouen, zm. 6 listopada 1941) – francuski pisarz i nowelista, autor cyklu powieści kryminalnych, których bohaterem jest Arsène Lupin – dżentelmen-włamywacz.

W 1951 wszystkie jego utwory zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą^[1].

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Maurice Leblanc był drugim dzieckiem Émileʼa Leblanca, 34-letniego armatora handlowego, i Mathilde Blanche, z domu Brohy, 21-letniej córki zamożnych farbiarzy, córki Achille Flauberta, brata Gustaveʼa Flauberta. Jego starszą siostrą była Jehanne, urodzona w 1863, a młodszą – śpiewaczka Georgette Leblanc, urodzona w 1869, która była tłumaczką i towarzyszką Mauriceʼa Maeterlincka w latach 1895–1918.

W czasie wojny francusko-pruskiej w 1870 ojciec wysłał Maurice Leblanca do Szkocji, której krajobrazy musiały wpłynąć na jego wyobraźnię. Po powrocie ukończył studia w Rouen. Młody Leblanc pierwsze nauki pobierał w bezpłatnej instytucji, w szkole z internatem w Patry, a następnie, w latach 1875–1882, odbywał studia średnie w Lycée Corneille. Jako nastolatek poznał Gustaveʼa Flauberta i Guy de Maupassanta. Odrzucając plany ojca dotyczące jego kariery w fabryce tektury, w 1888 wyjechał do Paryża, by pisać. Początkowo pracował jako dziennikarz, potem powieściopisarz i gawędziarz, jego pierwsza powieść Une femme z 1893 została bardzo dobrze przyjęta; po niej przyszły następne (Des couples, Voici des ailes i jedyna sztuka La pitié z 1902, która okazała się porażką i spowodowała, że na jakiś czas porzucił teatr). Wzbudził zainteresowanie Julesʼa Renarda i Alphonseʼa Daudeta, jednak bez sukcesu dla publiki. Poznał wielkie nazwiska paryskiej literatury: Stéphaneʼa Mallarmégo i Alphonseʼa Allais. W 1901 opublikował powieść autobiograficzną L'Enthousiasme.

W 1905 Pierre Lafitte, dyrektor miesięcznika „Je sais tout”, zlecił mu napisanie opowiadania na podstawie postaci Rafflesa Ernesta Williama Hornunga i przygód Sherlocka Holmesa. L'Arrestation d'Arsène Lupin (Aresztowanie Arsene'a Lupina) okazało się wielkim sukcesem czytelniczym, ale Leblanc cierpiał z powodu braku uznania świata literackiego. Dwa lata później w formie książkowej ukazał się Arsène Lupin, dżentelmen włamywacz. Wydanie Arsène Lupin kontra Herlock Sholmès nie spodobało się Conan Doyleʼowi, który był wściekły, że jego detektyw Sherlock Holmes („Herlock Sholmès”) i jego pomocnik Watson („Wilson”) zostali ośmieszeni.

Radykalny socjalista i wolnomyśliciel, z wiekiem i po I wojnie światowej stał się łagodniejszy. W 1918 Leblanc kupił w Étretat dom anglo-normandzki z muru pruskiego, w którym napisał 19 powieści i 39 opowiadań. W obliczu okupacji niemieckiej opuścił Clos Lupin i schronił się w 1939 w Perpignan, gdzie zmarł na zapalenie płuc w 1941. Został ekshumowany z cmentarza Saint-Martin w Perpignan w 1947 r. i ponownie pochowany 14 października tego samego roku w Paryżu, na cmentarzu Montparnasse, obok swojej żony Marguerite i innych członków rodziny (w tym szwagra René Renoulta).

Wybrana twórczość[edytuj | edytuj kod]

Cykl powieściowy o przygodach Arsène’a Lupin[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Arsène Lupin#Powieści, zbiory opowiadań i sztuki teatralne o przygodach Arsène’a Lupin.

Inne prace[edytuj | edytuj kod]

Une femme (1893)
Armelle et Claude (1897)
Voici des ailes (1898)
Les Lèvres jointes (1899)
L’Enthousiasme (1901)
Un vilain couple (1901)
Gueule rouge (1904)
80 chevaux (1904)
La Pitié, Play (1906)
La Frontière (1911)
Le Cercle rouge (1916-1917) - (wyd. pol. 1927 jako Czerwone koło)
Les Trois Yeux (1919) - (wyd. pol. 1923 jako Troje oczu, a druga części tej powieści wyd. pol. 1921 jako Posłannictwo z planety Wenus)
La Robe d’écaille rose (1920)
Le Formidable Événement (1920) - (wyd. pol. 1928 jako Straszliwe zdarzenie)
Dorothée, danseuse de corde (1923) - (wyd. pol. 1925 jako Dorota, tancerka na linie)
La Vie extravagante de Balthazar (1925)
Le Prince de Jéricho (1930) - (wyd. pol. 2022 jako Książę Jerycho)
Les Clefs mystérieuses (1932)
La Forêt des aventures (1933)
Le Chapelet rouge (1934)
L’Image de la femme nue (1934)
Le Scandale du gazon bleu (1935)
De minuit à sept heures (1937)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 24. ISBN 83-85829-88-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zobacz zbiór prac Maurice'a Leblanca w Wikilivres (dawniej Bibliowiki)
Maurice Leblanc – wybór polskich przekładów prac pisarza
Maurice Leblanc w serwisie Projekt Gutenberg
Maurice Leblanc w serwisie Polona
Le Clos Arsène Lupin, Maison Maurice Leblanc (museum) (fr.)

[cenzura-1] Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 24. ISBN 83-85829-88-1.

[1]