Marian Mokrski
 podporucznik marynarki | |
| Data i miejsce urodzenia | 16 stycznia 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
Marian Mokrski (ur. 16 stycznia 1915 w Lublinie, zm. w 1940 na Morzu Północnym) – oficer Marynarki Wojennej, oficer nawigacyjny ORP „Orzeł”.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzony 16 stycznia 1915 r. w Lublinie, jako jedno z piątki dzieci Stanisława i Michaliny z d. Popielowskiej. Jego ojciec był sklepikarzem[1]. Mokrski ukończył Gimnazjum im. Hetmana Zamoyskiego w Lublinie[2] i rozpoczął naukę na Wydziale Morskim Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej. Na stopień podporucznika marynarki został mianowany ze starszeństwem z 15 października 1936 i 2. lokatą w korpusie oficerów morskich[1][3].
Po ukończeniu szkoły odbył kurs aplikacyjny dla podporuczników i w lutym 1937 r. został dowódcą plutonu w Kadrze Floty. W kwietniu służył na ORP „Burza” jako drugi oficer broni podwodnej, po czym skierowano go na dziewięciomiesięczny rejs szkolny na pokładzie francuskiego krążownika „Jeanne D’Arc”, a w kwietniu 1938 r. przydzielono go na ORP „Wicher” jako drugiego oficera broni podwodnej. W pierwszym półroczu 1939 r. uczęszczał na kurs pływania podwodnego dla oficerów[2] i od maja został oficerem nawigacyjnym na ORP „Orzeł”[1].
W trakcie kampanii wrześniowej służył na ORP „Orzeł” i wraz z okrętem wyszedł w rejs po rozpoczęciu działań wojennych. Po internowaniu okrętu w porcie w Tallinnie brał czynny udział w ucieczce „Orła” do Wielkiej Brytanii. Opierając się na niemieckim Spisie świateł i sygnałów nawigacyjnych (Verzeichniss der Leuchtfeuer und Signalnstellen)[4] na Morzu Bałtyckim, wykonał samodzielnie i z pamięci mapę Bałtyku i cieśnin duńskich, na podstawie której okręt wydostał się z Morza Bałtyckiego i po sześciotygodniowym rejsie dotarł do Wielkiej Brytanii. W dowód uznania otrzymał jako nagrodę od dowódcy okrętu kpt. Jana Grudzińskiego dwie ostatnie puszki ananasa i pochwałę[1].
Po przybyciu do Wielkiej Brytanii brał udział we wszystkich siedmiu rejsach patrolowych, a 8 czerwca 1940 r. został uznany za zaginionego wraz z całą załogą, gdy okręt nie wrócił z patrolu po Morzu Północnym[1].
31 lipca 1940 został mianowany na stopień porucznika marynarki ze starszeństwem z 3 maja 1940 i 2. lokatą w korpusie oficerów morskich.
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
21 sierpnia 1946 r. brytyjska Admiralicja odznaczyła go Atlantic Star Ribbon i 1939-45 Star Ribbon[2]. W 2002 r. został wybrany na patrona lubelskiego Gimnazjum nr 11. Mokrski został też patronem jednego ronda[1] u zbiegu ul. Filaretów i Zana w Lublinie. Oryginalne mapy Mokrskiego znajdują się w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Paweł P. Reszka: Wybitny nawigator z ORP "Orzeł". Z pamięci narysował mapę Bałtyku. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2018-04-21. [dostęp 2018-04-24]. (pol.).
- ↑ a b c d Por. mar. Marian Tadeusz Mokrski genialny nawigator ORP „Orzeł”, „Nowa Strategia” [dostęp 2018-04-24] (pol.).
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 265.
- ↑ Czesław Dyrcz: HISTORYCZNA MAPA WOJENNEGO PRZEJŚCIA ORP „ORZEŁ” Z TALLINA DO ROSYTH WSPÓŁCZEŚNIE ODTWORZONA W PRACY INŻYNIERSKIEJ. [w:] Instytut Nawigacji i Historiografii Morskiej [on-line]. Akademia Marynarki Wojennej, 2024-01-26. [dostęp 2024-01-26]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.