Marc Riboud

Marc Riboud
Ilustracja
Marc Riboud w 1975 roku
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1923
Saint-Genis-Laval

Data i miejsce śmierci

30 sierpnia 2016
Paryż

Zawód, zajęcie

artysta-fotograf

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Marc Riboud (ur. 24 czerwca 1923 w Saint-Genis-Laval, w pobliżu Lyonu[a], zm. 30 sierpnia 2016 w Paryżu) – francuski fotografik, zajmujący się fotografią zaangażowaną społecznie i politycznie, wykonujący zdjęcia na wojnach i podczas społecznych konfliktów w warunkach pokoju, m.in. w Chinach, Wietnamie, Japonii oraz w kilku krajach afrykańskich. W listopadzie 1980 roku przebywał też w Polsce, przygotowując reportaż na temat powstania „Solidarności”.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo[edytuj | edytuj kod]

Aparat Kodak – typ produkowany w latach 1914–1934 (No. 3A Autographic)

Marc Riboud urodził się w Saint-Genis-Laval w roku 1923. Tu ukończył liceum i zainteresował się fotografią. Już w 1937 roku prezentował swoją pracę na Exposition universelle de 1937 w Paryżu. Zdjęcie wykonał małym aparatem, który otrzymał w prezencie od ojca z okazji 14. urodzin[2][3]. Był to kieszonkowy Kodak, którego jego rodzic używał w okopach podczas I wojny światowej (ojciec nabył też jeden z pierwszych modeli aparatów Leica)[2].

Okres 1943–1951[edytuj | edytuj kod]

W czasie II wojny światowej, w latach 1943–1945, był aktywny we francuskim ruchu oporu[2][3] (Maquis z Vercors[2][3]).

Po wojnie studiował inżynierię w École centrale w Lyonie (1945–1948), a następnie pracował jako inżynier w Villeurbanne. W 1951 roku – po urlopie, w czasie którego fotografował festiwal w Lyonie[2] – postanowił poświęcić się wyłącznie fotografice (został fotografem niezależnym).

Fotografik[edytuj | edytuj kod]

W 1952 roku przeniósł się do Paryża, gdzie poznał Henri′ego Cartiera-Bressona i Roberta Capę. Fotografował m.in. starych mieszkańców Tignes (Sabaudia), patrzących jak „znika ich przeszłość” – wioska zatapiana w czasie budowy tamy[2][4][5] (1952). W roku 1953 opublikował zdjęcia malarza Zazou, malującego kratownicę Wieży Eiffla (przyznawał, że czuł zawroty głowy, gdy Zazou spokojnie pochylał się, by zanurzyć pędzel). Wkrótce po opublikowaniu Peintre de la tour Eiffel[6] został przyjęty do Magnum photos. W tym samym roku odbył pierwszą podróż do Jugosławii, a następnie – za radą Roberta Capy – spędził rok w Anglii (1954)[2][3].

W latach 1955–1957 przebywał w Indiach i w Chinach. Był jednym z pierwszych europejskich fotografów, którzy mieli możliwość obserwowania skutków polityki rolnej Mao Zedonga (w latach 1959–1962 zmarło z powodu głodu co najmniej 30 milionów Chińczyków)[2].

Z roku 1958 pochodzi cykl reportaży z Indonezji. Wspólnie z powieściopisarką, Christine Arnothy, Riboud wydał pierwszą książkę Women of Japan[7]. W latach 60. i 70. wysyłał budzące bardzo duże zainteresowanie raporty z Wietnamu Północnego, publikowane w Life, Geo, National Geographic, Paris Match, Stern i in.[2][3] Duży oddźwięk miały fotoreportaże z organizowanych wówczas manifestacji pacyfistycznych – najbardziej znane stało się zdjęcie zatytułowane The Ultimate Confrontation: The Flower and the Bayonet[8].

W następnych latach nadal często podróżował, przede wszystkim po Afryce (m.in. Ghana, Nigeria, Gwinea), Azji, USA i Japonii. Przebywał też (przez miesiąc) w Polsce, przygotowując reportaż z okresu narodzin „Solidarności” (listopad 1980 roku). Była to jedna z tych podróży, w których towarzyszyła mu żona – dziennikarka, Catherine Riboud, którą poślubił w 1979 roku[9]. Niedługo po śmierci męża Catherine określała swoje wspomnienia z Polski, m.in. spotkań z Lechem Wałęsą, jako wspaniałe. Twierdziła, że jej mąż, dzięki politycznej intuicji, bezbłędnie wyczuwał, że w Polsce dzieje się coś ważnego (nie dostrzegano tego wówczas w ambasadzie Francji)[9].

Efektem podróży do Polski był m.in. reportaż pt. Poland: Living next to the bear, wydrukowany w The Sunday Times[10].

W ostatnim okresie życia Marc Riboud był unieruchomiony z powodu długiej choroby neurologicznej. Żona pomagała mu katalogować bogate archiwum prac, które postanowiono złożyć w paryskim Muzeum Guimet[9].

Pozycja zawodowa, wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

W 1959 roku został wiceprezesem agencji Magnum dla Europy, a w latach 1975–1976 – jej prezesem[2][3]. Jego raporty z podróży wielokrotnie wyróżniano – otrzymał m.in. tytuł Commandeur Des Arts et des Letters Arts, prestiżową Overseas Press Club Award (dwukrotnie: 1966, 1970) oraz Cornell Capa Award (2003)[11].

Wystawy, publikacje[edytuj | edytuj kod]

Zorganizowano kilkadziesiąt wystaw w różnych krajach (Francja, Chiny, Niemcy, Stany Zjednoczone)[11]. Kolekcje prac fotograficznych są prezentowane w muzeach[12]:

Ukazało się ok. 60 albumów, katalogów wystaw i podobnych wydawnictw zwartych[13]. Reportaż Marca Riboud z Polski zamieszczono na jego stronie internetowej wśród 12 wyróżnionych pozycji[14].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Według innych źródeł urodził się w Lyonie[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Pascal Kober: L’Alpe 54 : Marc Riboud, un photographe en liberté. [w:] L’Alpe [on-line]. [dostęp 2016-11-06]. (fr.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j Marc Riboud (24.06.1923 – 30.08.2016). [w:] Strona internetowa [on-line]. www.marcriboud.com. [dostęp 2016-11-06]. (fr.).
  3. ↑ a b c d e f Ирина Филатова: Марк Рибу. [w:] Photographer.Ru [on-line]. [dostęp 2016-11-06]. (ros.).
  4. ↑ Olivier Bertrand: GRAND ANGLE. Nostalgie d'un village noyé …. [w:] Libération, Archives [on-line]. 6 mai 2000. [dostęp 2016-11-08]. (fr.).
  5. ↑ Barrage de Tignes. [w:] structurae.info [on-line]. [dostęp 2016-11-06]. (fr.).
  6. ↑ Thierry Dussard: La tour de force de Marc Riboud. [w:] Libération, Archives [on-line]. 10 mai 2013. [dostęp 2016-11-06]. (fr.).
  7. ↑ Marc Riboud, Christine Arnothy: Women of Japan (Vrouwen Van Japan) Dutch Edition. Andre Deutsch 1959, A. W. Bruna and Zoon 1961, 1959, 1961.
  8. ↑ Andrew Curry. Flower Child. „Smithsonian Magazine”. 35, s. 27, kwiecień 2004. [dostęp 2016-11-08]. (ang.). 
  9. ↑ a b c Jardin Raymond-VI : Marc Riboud, une vie à l'air libre Expos - Photographie. [w:] ladepeche.fr [on-line]. 2016-09-09. [dostęp 2016-11-07]. (fr.).
  10. ↑ Brian Moynahan, fot. Marc Riboud: Poland: Living next to the bear. [w:] The Sunday Times (special photo report by Marc Riboud) [on-line]. marcriboud.com (pdf). [dostęp 2016-11-07]. (ang.).
  11. ↑ a b Lynne Warren: Encyclopedia of Twentieth-Century Photography, 3-Volume Set. Routledge, 2005, s. 1340. ISBN 1-135-20543-4, ISBN 978-1-135-20543-0.
  12. ↑ collections & musées. [w:] www Marc Riboud [on-line]. [dostęp 2016-11-07]. (fr.).
  13. ↑ livres. [w:] Strona internetowa [on-line]. marcriboud.com. [dostęp 2016-11-07]. (fr.).
  14. ↑ reportages. [w:] Strona internetowa [on-line]. marcriboud.com. [dostęp 2016-11-07]. (fr.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marc_Riboud&oldid=71783681”