Maciej Floris
| Inkwizytor | |
| Data i miejsce śmierci | 24 sierpnia 1482 |
|---|---|
| Inkwizytor diecezji chełmińskiej | |
| Okres sprawowania | 1482 |
| Wyznanie | rzymskokatolickie |
| Inkardynacja | Zakon Kaznodziejski |
| Śluby zakonne | przed 1462 |
Maciej Floris (zm. 24 sierpnia 1482) – polski dominikanin, kaznodzieja i inkwizytor.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził prawdopodobnie z Krakowa, a w każdym razie był związany z krakowskim konwentem dominikańskim. W 1462 kapituła prowincjonalna polskich dominikanów skierowała go jako studenta do zakonnego studium generalnego w Krakowie. W 1474 generał zakonu Leonard Mansueti mianował go kaznodzieją i udzielił zezwolenia na sprawowanie tej funkcji w różnych konwentach polskiej prowincji dominikańskiej. Kapituła generalna zakonu w 1481 mianowała go wicelektorem Biblii w krakowskim studium generalnym na rok 1482/83, nie wiadomo jednak, czy zdążył w ogóle objąć tę funkcję, gdyż według nekrologu krakowskich dominikanów zmarł 24 sierpnia 1482[1].
W tradycji zakonnej zapamiętany został jako wyjątkowo zdolny i elokwentny kaznodzieja[2] oraz inkwizytor. Współczesny historyk Maciej Zdanek podał w wątpliwość to ostatnie podanie, wskazując, że nie potwierdzają go źródła piętnastowieczne, a nadto, że ze względów chronologicznych Maciej Floris nie mógł sprawować urzędu inkwizytora w diecezji krakowskiej[3]. Nie wykluczył jednak, że mimo powiązań z konwentem krakowskim mógł zostać wyznaczony inkwizytorem dla jakiejś innej diecezji[4]. Sprawowanie przez Macieja funkcji inkwizytora potwierdzają dwa piętnastowieczne, dominikańskie nekrologi (krakowski i lwowski) oraz późniejsi historiografowie zakonni (Seweryn Lubomelczyk, Abraham Bzowski, Walery Litwiniec, Klemens Chodykiewicz)[5]. Według Chodykiewicza był on inkwizytorem dla diecezji chełmińskiej[6], co rozwiązywałoby trudności chronologiczne wskazywane przez Zdanka.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zdanek, s. 223-224 przyp. 16.
- ↑ Został wymieniony w sporządzonym przez Karola Mecherzyńskiego katalogu wybitnych polskich mówców, zob. Karol Mecherzyński, Historya wymowy w Polsce, Tom 1, Kraków 1856, s. 197.
- ↑ Zdanek, s. 223-224. Inkwizytorem krakowskim od 1478 do 1502 był Wojciech z Siecienia, jego poprzednikiem natomiast był Marcin Kaczer (1463-1477).
- ↑ Zdanek, s. 224. W XV wieku funkcja inkwizytora była w zakonie dominikańskim traktowana raczej jako funkcja honorowa i wielu ówczesnych inkwizytorów papieskich rezydowało poza nominalnie przyporządkowanym im obszarem jurysdykcji.
- ↑ Monumenta Poloniae Historica, wyd. Akademia Umiejętności w Krakowie, tom 5, Lwów 1888 s. 540; Chodykiewicz, s. 305; por. Zdanek, s. 222-223 oraz s. 223-224 przyp. 16.
- ↑ Chodykiewicz, s. 305.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Klemens Chodykiewicz: De Rebus Gestis in Provincia Russiæ Ordinis Prædicatorum Commentarius. Berdyczów: 1780.
- Maciej Zdanek: Inkwizytorzy dominikańscy w diecezji krakowskiej w średniowieczu. w: Paweł Kras (red.): Inkwizycja papieska w Europie środkowo-wschodniej. Kraków: Esprit SC, 2010, s. 219-237. ISBN 978-83-61989-33-2.