Lipoliza

Lipoliza – enzymatyczny proces rozkładu hydrolitycznego triacylogliceroli (trójglicerydów) przebiegający z udziałem lipaz w tkance tłuszczowej prowadzący do powstania kwasów tłuszczowych i glicerolu, które uwolnione do krwiobiegu, wychwytywane są przez większość tkanek i estryfikowane do acylogliceroli lub utleniane jako główne źródło energetyczne do dwutlenku węgla i wody.

Proces ten wykorzystuje się w medycynie estetycznej podczas zabiegu lipolizy iniekcyjnej. Zabieg polega na wstrzykiwaniu w wybrane miejsca substancji, które powodują rozkład komórek tłuszczowych i przyśpieszają ich metabolizm. Celem zabiegu jest redukcja nadmiaru tkanki tłuszczowej i modelowanie sylwetki.

Przebieg lipolizy[edytuj | edytuj kod]

Lipazy tkanki tłuszczowej są aktywowane przez traktowanie jej komórek hormonami – adrenaliną, noradrenaliną, glukagonem lub adrenokortykotropiną. W adypocytach te hormony za pośrednictwem receptorów 7TM aktywują cyklazę adenylową. Zwiększenie stężenia cyklicznego AMP stymuluje wówczas kinazę białkową A, która aktywuje lipazy przez fosforylację. W ten sposób hormony: adrenalina, noradrenalina, glukagon i adrenokortykotropina indukują lipolizę, natomiast insulina hamuje lipolizę. Uwolnione kwasy tłuszczowe nie są rozpuszczalne w osoczu krwi, w związku z czym wiążą się z albuminą, która służy jako ich przenośnik. W ten sposób wolne kwasy tłuszczowe stają się dostępnym źródłem energii dla innych tkanek. Lipoliza dominuje w warunkach zwiększonego zapotrzebowania na energię (wysiłek fizyczny, zimno) oraz w sytuacjach stresowych i w okresie głodu[1].

Przemiany powstałego glicerolu[edytuj | edytuj kod]

Powstający w wyniku lipolizy glicerol jest wchłaniany w wątrobie, ulega fosforylacji i utlenieniu do fosfodihydroksyacetonu, a następnie izomeryzacji do aldehydu-3-fosfoglicerynowego. Produkt tej przemiany jest intermediatem w szlakach glikolizy i glukoneogenezy. Odpowiednie enzymy, znajdujące się w komórkach wątroby, przekształcają glicerol w pirogronian lub glukozę. Odwrotny proces może przebiegać poprzez redukcję fosfodihydroksyacetonu do 3-fosfoglicerolu. Jego hydroliza z udziałem odpowiedniej fosfatazy daje ponownie glicerol. W ten sposób glicerol i intermediaty glikolizy ulegają wzajemnym przekształceniom.

Lipoliza iniekcyjna w medycynie estetycznej[edytuj | edytuj kod]

Mechanizm lipolizy wykorzystuje się w medycynie estetycznej w celu redukcji tkanki tuszowej i modelowania sylwetki. Wskazaniami do zabiegu jest nadmierne nagromadzenie tłuszczu w wybranych partiach ciała, m.in. na brzuchu, udach, pośladkach, a także podwójny podbródek i ginekomastia. W miejsca te podawane są zastrzyki z substancją (mieszaniną fosfatydylocholiny, deoksycholanu i np. L-karnityny lub krzemionki organicznej), która powoduje rozpuszczenie komórek tłuszczowych. W miejscu iniekcji powstaje kontrolowany stan zapalny, obrzęknięte komórki pękają, a uwolnione z nich tłuszcze z krwią przechodzą do wątroby, która je rozkłada i wydala z organizmu. Całość procedury zabiegowej trwa ok. 30 minut. Natomiast proces niszczenia tkanki tłuszczowej i wydalania jej z organizmu zajmuje kilka tygodni[2].

Wskazania[edytuj | edytuj kod]

  • podwójny podbródek
  • zbyt szerokie uda, biodra, kolana
  • byczy kark
  • fałdy tłuszczu na brzuchu, plecach
  • ginekomastia męska
  • modelowanie sylwetki
  • miejscowe otłuszczenia

Przeciwwskazania[edytuj | edytuj kod]

  • Dzieci, kobiety ciężarne i karmiące
  • Cukrzyca z zaburzeniami naczyniowymi
  • Choroby autoimmunologiczne (np. choroby tarczycy)
  • Ciężkie schorzenia wątroby i nerek
  • Ostre i przewlekłe infekcje
  • Nadwrażliwość na kw. benzoesowy, soję, witaminę E, B
  • Alergie
  • Choroby krwi związane z nadmiernym krwawieniem i problemy z krzepliwością
  • Przyjmowanie leków rozrzedzających krew
  • Choroby nowotworowe[3]

Działanie niepożądane[edytuj | edytuj kod]

  • Zasinienia skóry, obrzęk, zaczerwienienie w miejscu wprowadzenie preparatu (do 2 tygodni). Przeczulica skóry i świąd (do kilku dni)
  • Ból o różnym nasileniu (przewlekły ból występuje rzadko i związany jest zazwyczaj z pociąganiem nerwów przez powstającą bliznę)
  • Infekcja (jest bardzo rzadkim powikłaniem w okresie pooperacyjnym)[4]
  • Przebarwienia skóry (skóra w miejscu poddanym zabiegowi może wydawać się jaśniejsza lub ciemniejsza niż otaczająca skóra)
  • Zaburzenia czucia na skórze (bardzo rzadko)
  • Nierówności widoczne na powierzchni skóry (są związane zwykle z odczynem zapalnym występującym jako reakcja na podanie preparatu)
  • Blizny (występują bardzo rzadko, mogą występować w miejscu nakłuć na powierzchni skóry)
  • Zgrubienia w miejscu wprowadzenia preparatu (mogą utrzymywać się kilka tygodni i można im przeciwdziałać za pomocą masażu limfatycznego)
  • Przejściowe zaburzenia w zakresie układu krążenia, wzrost potliwości, uczucia osłabienia (bardzo rzadko)
  • Reakcje alergiczne na preparat fosfatydylocholiny (bardzo rzadko)
  • Uszkodzenie głębiej położonych struktur (nerwy, naczynia krwionośne, mięśnie)
  • Biegunka i zaburzenia cyklu miesiączkowego kobiet (ustępują zwykle po kilku dniach)
  • Martwica skóry (bardzo rzadkie powikłanie związane z przemieszczeniem się preparatu w okolicę skóry)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lucyna Siemińska. Tkanka tłuszczowa. Patofizjologia, rozmieszczenie, różnice płciowe oraz znaczenie w procesach zapalnych i nowotworowych. „Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology”. 58 (4), s. 330–342, 2007. [dostęp 2018-01-09]. 
  2. Lipoliza iniekcyjna. W: Magdalena Kaniewska: Kosmetologia – podstawy. WSiP, 2014, s. 201.
  3. Informacja dla pacjentów o zabiegu lipolizy iniekcyjnej, Szpital Eskulap, s. 1.
  4. Lipoliza iniekcyjna [online], dermatolog.pl [dostęp 2018-01-09] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-10].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Metabolizm kwasów tłuszczowych. W: Lubert Stryer, Jeremy Berg, John Tymoczko: Biochemia. PWN, 2005.
  • J. Dylewska-Grzelakowska: Zabiegi pielęgnacyjne ciała. Podręcznik do nauki zawodu. Technik usług kosmetycznych. Kwalifikacja A.62.1. WSiP, 2013..

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]