Leon Hipolit Chlebowski
| Data i miejsce urodzenia | 1802 |
|---|---|
| Data śmierci | 6 marca 1887 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | prawnik, działacz społeczny |
| Alma Mater | Uniwersytet Warszawski |
| Odznaczenia | |
   | |
Leon Hipolit Chlebowski (ur. w 1802 w Gorzycku Starym[a], zm. 6 marca 1887) – polski prawnik, powstaniec listopadowy, kawaler złotego krzyża Virtuti Militari, działacz społeczny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Gorzycku Starym w dzisiejszym powiecie międzychodzkim. Był synem Michała i Anny z Komorowskich, pochodził ze szlacheckiej rodziny kalwińskiej związanej z tym wyznaniem od XVI wieku. Po ukończeniu gimnazjum w Poznaniu w 1824 roku, odbył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył jako magister ze złotym medalem. Po studiach został urzędnikiem w warszawskiej Prokuratorii Generalnej.
W momencie wybuchu powstania listopadowego, już w grudniu 1830 roku, wstąpił ochotniczo do Gwardii Honorowej, po czym 19 marca 1831 roku dostał przydział jako podporucznik do 8 Pułku Piechoty Liniowej. Walczył w bitwie pod Dębem Wielkim, bitwie pod Iganiami, bitwie pod Ostrołęką, brał udział w obronie Warszawy dowodząc na szańcach Woli 5 Kompanią 8 Pułku. Dostał awans na kapitana i został odznaczony złotym krzyżem Virtuti Militari.
Po przejściu z armią generała Macieja Rybińskiego pruskiej granicy, otrzymał 29 grudnia 1831 roku dymisję z wojska.
Osiadł w Poznaniu, gdzie brał czynny udział w życiu gospodarczym miasta. Działał również w organizacjach niepodległościowych (m.in. w czasie wydarzeń w latach 1846 i 1848). Po powstaniu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk brał czynny udział w jego pracach, przez pewien czas będąc jego skarbnikiem.
Od 1860 roku był radnym miejskim, a później honorowym rajcą magistratu. Od lat 40 XIX wieku do końca życia był starszym (seniorem) poznańskiej parafii ewangelicko-reformowanej (kalwińskiej) Św. Piotra.[1]
Leon Chlebowski żenił się dwukrotnie. Jego pierwszą żoną była ewangeliczka Anna Kurnatowska. Drugą żoną była od ok. 1840 roku z Antoniną Ostrowską (1820–1892, I voto Kozłowską). Nie miał dzieci[2][3].
Rzekomo na kilka dni przed śmiercią przeszedł na katolicyzm, w co powątpiewał jego pastor ewangelicki, twierdząc, że jeszcze 26 lutego przyjął ewangelicką komunię z rąk pastora, a księdza katolickiego do nieprzytomnego męża sprowadziła katolicka żona.[1] Został pochowany w Górze pod Inowrocławiem.
W środę 13 kwietnia 1887 roku Gazeta Toruńska donosiła[4]:
Czcigodny obywatel miasta Poznania, radca miejski ś.p. Leon Chlebowski testamentem zapisał miastu 6 tysięcy marek z warunkiem, aby procent od tejże sumy obracany był corocznie na zakup kołaczy (strucli) i rozdanie takowych we wigilię Bożego Narodzenia pomiędzy dzieci najbiedniejszych trzystu rodzin miasta Poznania. Oprócz tego szlachetny dobroczyńca przeznaczył 300 marek na rozdanie w dniu swoich imienin (11 kwietnia) pomiędzy ubogich, co jednakże dopiero na przyszły rok stać się może.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Virtuti Militari IV klasy (Polska)
- Order Królewski Korony III klasy (Prusy)
- Order Orła Czerwonego IV klasy (Prusy)[5].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Polskiego Słownika Biograficznego Leon Chlebowski urodził się w Starej Gorzycy, według Tek Dworzaczka – w Starej Górzycy, w tymże powiecie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Teki Dworzaczka - Regesty [online], teki.bkpan.poznan.pl [dostęp 2021-06-19].
- ↑ Leon Hipolit Chlebowski w Wielkiej Genealogii Minakowskiego. [dostęp 2011-12-03].
- ↑ Teki Dworzaczka – Biblioteka Kórnicka PAN – Testamenty. [dostęp 2011-12-03].
- ↑ Gazeta Toruńska, 13 kwietnia 1887, s. 3 [dostęp 2011-12-03].
- ↑ Teki Dworzaczka. [dostęp 2012-04-09].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Janusz Staszewski (wyd.): Polski Słownik Biograficzny. T. 3. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1937, s. 295.