Led Zeppelin III
.png) | ||||
| Wykonawca albumu studyjnego | ||||
| Led Zeppelin | ||||
| Wydany | 5 października 1970 | |||
|---|---|---|---|---|
| Nagrywany | styczeń–sierpień 1970 | |||
| Gatunek | ||||
| Długość | 42:58 (LP) | |||
| Wydawnictwo | ||||
| Producent | ||||
| Oceny | ||||
| Album po albumie | ||||
| ||||
| Single z albumu Led Zeppelin III | ||||
| ||||
Led Zeppelin III – trzeci studyjny album brytyjskiego zespołu rockowego Led Zeppelin. Został nagrany pomiędzy styczniem a sierpniem 1970 i wydany 5 października 1970 przez wytwórnię Atlantic Records. Skomponowany w większości w odległym domku w Walii zwanym Bron-Yr-Aur, charakteryzował się znacznie mocniejszym akcentowaniem muzyki folkowej i dźwięków gitary akustycznej. Było to zaskoczeniem zarówno dla fanów, jak i krytyków, w rezultacie spotkało się z raczej obojętnymi ocenami.
Mimo że nie jest jednym z najlepiej sprzedających się albumów w dorobku zespołu, Led Zeppelin III jest doceniany i chwalony jako kamień milowy w historii zespołu.
Określono go jako reprezentującego m.in. gatunki hard rock, folk rock, blues rock, rock and roll i blues[3].
Sesje nagraniowe[edytuj | edytuj kod]
Wiele utworów umieszczonych na albumie zostało skomponowanych w Bron-Yr-Aur, XVIII-wiecznej chatce w Gwynedd, w Walii, wybudowanej na szczycie wzgórza ponad doliną Dyfi, 3 mile na północ od miasteczka Machynlleth. Jimmy Page i Robert Plant postanowili spędzić tam trochę czasu po wyczerpującej trasie koncertowej po Ameryce Północnej by grać i komponować nowe utwory. Większy nacisk zespołu na dźwięki akustyczne mógł mieć swoją przyczynę w odległym usytuowaniu chatki, w której nie było bieżącej wody ani elektryczności[4][5].
Jak Page wyjaśniał później:
Po bardzo intensywnej trasie koncertowej promującej pierwsze dwa albumy, pracy niemal 24 godziny na dobę, udało nam się zrobić porządną przerwę, kilka miesięcy, zamiast kilku tygodni. Zdecydowaliśmy się wyjechać i wynająć chatkę aby zapewnić sobie odpowiedni kontrast z pokojami hotelowymi. Oczywiście miało to niemały wpływ na napisany tam materiał... To spokój tego miejsca narzucił ton całemu albumowi. Oczywiście nie graliśmy na 100-watowych kolumnach Marshall. Chcieliśmy grać akustycznie, poza tym byliśmy w tej chatce bez prądu, to był czas gitary akustycznej... Po ciężkim, intensywnym nastroju koncertowania który odzwierciedla surowa energia drugiego albumu, to było zupełnie inne uczucie[6].
Robert Plant miał podobne spostrzeżenia:
[Bron-Yr-Aur] było fantastycznym miejscem pośrodku niczego, zupełnie bez wyposażenia - to był sprawdzian, tego, co potrafimy zrobić w takim środowisku. Do tego czasu zdążyła nas ogarnąć obsesja zmian, a wspaniałą rzeczą było to, że byliśmy w stanie stworzyć duszpasterską stronę Led Zeppelin. Jimmy słuchał Daveya Grahama i Berta Janscha i eksperymentował z różnymi strojeniami, podczas gdy ja kochałem Johna Faheya. Było to zatem dla nas bardzo naturalne miejsce[7].
Po przygotowaniu materiału, który mógł pojawić się na albumie, do Page’a i Planta dołączyli John Bonham i John Paul Jones w Headley Grange, zniszczonej posiadłości w East Hampshire, by przećwiczyć utwory. Ze swoją relaksującą atmosferą i wiejską okolicą Headley Grange podobała się zespołowi jako alternatywa dla dyscypliny typowego studia nagraniowego. [8]
Sesje nagraniowe do albumu odbywały się w seriach w maju i lipcu 1970 zarówno w Headley Grange jak i Olympic Studios w Londynie. Część prac odbywała się w Island Records, w Basing Street Studios w Notting Hill w Londynie w sierpniu, następnie miksowane w Ardent Studios w Memphis we wrześniu 1970 podczas 6. amerykańskiej trasy koncertowej[4]. Album został wyprodukowany przez Page’a, a zaprojektowany przez Andy’ego Johnsa i Terry’ego Manninga.
Kompozycja[edytuj | edytuj kod]
Jak zauważono wcześniej, Led Zeppelin III nakreślił zamianę stylu z hardrockowej kapeli z późnych lat 60. Led Zeppelin zmienił się w elektryczny, folk rockowy zespół inspirowany często muzyką akustyczną[4]. Owe inspiracje zdecydowanie rzadziej słychać w poprzednich albumach, jednak w tym, podobnie jak i następnych, położono na nie duży nacisk. Led Zeppelin III różni się też od poprzednich albumów w kontekście powstawania utworów. Dominacja Page’a w dziedzinie komponowania, widoczna w Led Zeppelin i Led Zeppelin II, ustąpiła miejsca bardziej demokratycznemu podejściu, za sprawą którego wszyscy czterej członkowie grupy wnosili swoje pomysły i kompozycje do utworów, co stało się typowym dla kolejnych albumów[4].
Album zawiera dwa utwory, które na wiele lat zagościły w koncertowym repertuarze Led Zeppelin: „Immigrant Song” i „Since I’ve Been Loving You”. Pierwszy z nich, napisany przez Page’a i Planta, opowiadający o inwazji wikingów na Anglię, został zainspirowany przez wcześniejsze występy Led Zeppelin na żywo w Islandii. „Since I’ve Been Loving You” to grany w tonacji c-moll blues, będący szczerym uzewnętrznieniem uczuć każdego z członków zespołu, ich wzajemnych relacji. Stał się koncertową wizytówką bluesowej odmiany zespołu, zastępując tym samym „I Can’t Quit You Baby” z Led Zeppelin.
Na albumie znalazły się również rockowe utwory, takie jak „Celebration Day”, „Out of the Tiles”, „Friends” czy akustyczne, jak: „Bron-Y-Aur Stomp”, „Tangerine” i „That’s the Way”, będący przełomem, zdaniem Page’a, dla nadal rozwijającego się Roberta Planta[9]. Gallows Pole jest odświeżoną wersją tradycyjnej folkowej piosenki „The Maid Freed from the Gallows”. Album kończy „Hats Off to (Roy) Harper”, utwór zadedykowany dla wpływowego rówieśnika zespołu i przyjaciela, Roya Harpera, uhonorowując jego pracę i ugruntowując korzenie Led Zeppelin w muzyce akustycznej.
Lista utworów[edytuj | edytuj kod]
1. „Immigrant Song” – (Page, Plant) 2:25 2. „Friends” – (Page, Plant) 3:54 3. „Celebration Day” – (Jones, Page, Plant) 3:29 4. „Since I’ve Been Loving You” – (Jones, Page, Plant) 7:23 5. „Out on the Tiles” – (Bonham, Page, Plant) 4:06 6. „Gallows Pole” – (Traditional) 4:56 7. „Tangerine” – (Page) 3:10 8. „That’s the Way” – (Page, Plant) 5:37 9. „Bron-Y-Aur Stomp” – (Jones, Page, Plant) 4:16 10. „Hats off to (Roy) Harper” – (Traditional) 3:42 42:58
Twórcy[edytuj | edytuj kod]
Muzycy[edytuj | edytuj kod]
- Jimmy Page – gitara elektryczna, gitara akustyczna, gitara stalowa, wokal wspierający, producent
- Robert Plant – śpiew, harmonijka ustna
- John Paul Jones – gitara basowa, organy, mandolina, wokal wspierający
- John Bonham – perkusja, wokal wspierający
Personel techniczny[edytuj | edytuj kod]
- Peter Grant – producent wykonawczy
- Andy Johns – inżynier dźwięku, miksowanie
- Eddie Kramer – miksowanie (utwór 6)
- Zacron – projekt graficzny
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Led Zeppelin – Led Zeppelin III. Discogs. [dostęp 2022-11-14]. (ang.).
- ↑ Stephen Thomas Erlewine. Led Zeppelin III w bazie AllMusic. Dostęp 2014-08-16. (ang.)
- ↑ Led Zeppelin III by Led Zeppelin - RYM/Sonemic. [dostęp 2023-04-15].
- ↑ a b c d Dave Lewis, The Complete Guide to the Music of Led Zeppelin, Chris Charlesworth, London: Omnibus Press, 1994, ISBN 0-7119-3528-9, OCLC 31624724.
- ↑ Chris Welch, Led Zeppelin, London: Orion Books, 1994, s. 52, 55, ISBN 1-85797-930-3, OCLC 31643666.
- ↑ Dave Schulps, Interview with Jimmy Page, Trouser Press, October 1977.
- ↑ Nigel Williamson, „Good Times...Bad Times”, Uncut, May 2005, p. 56.
- ↑ Dave Lewis (1994), The Complete Guide to the Music of Led Zeppelin, Omnibus Press, ISBN 0-7119-3528-9
- ↑ Mikal Gilmore, The Long Shadow of Led Zeppelin, wyd. 1006, Rolling Stone, 10 sierpnia 2006 [dostęp 2007-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-12].