Krzywa Wieża w Toruniu
 nr rej. A/48/182 z 10 października 1929[1] | |
.jpg) Krzywa Wieża w Toruniu (wyraźnie widoczne pochylenie budowli) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Pod Krzywą Wieżą 1 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | gotyk |
| Kondygnacje | 4 |
| Rozpoczęcie budowy | 2 poł. XIII w. |
| Ważniejsze przebudowy | XVIII w., XIX w. |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°00′30,04″N 18°36′07,92″E/53,008344 18,602200 | |
Krzywa Wieża w Toruniu – średniowieczna baszta miejska, która swą nazwę zawdzięcza znacznemu odchyleniu od pionu (1,46 m).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wybudowana została w 2. poł. XIII wieku jako prosta, 15-metrowa baszta obronna wtopiona w system murów obronnych i ustawiona na fundamentach czterościennych, lecz z niedociągniętą do końca ścianą od strony miasta. Przez otwory w jej bocznych ścianach przebiegał ganek strażniczy, łączący ją z murami obronnymi, zaś brak ściany wewnętrznej ułatwiał wciąganie amunicji. Już w średniowieczu z piaszczysto-gliniastego podłoża, na którym baszta została ustawiona, pod wpływem jej ciężaru osunęły się piaski, powodując równocześnie pochylanie się wieży do momentu, aż oparła się ona na gruncie bardziej trwałym[potrzebny przypis].
Odchylenie zmierzone na przełomie 2006 i 2007 roku wynosiło 5°13′15″. Odchylenie szczytu wieży od pionu wyniosło wówczas 146,171 cm.
W XVIII wieku wieża przestała pełnić funkcje obronne. Podciągnięto wówczas do końca czwartą ścianę, wyrównano stropy i przeznaczono ją na karcer dla kobiet. W XIX wieku basztę przebudowano na kuźnię i mieszkanie dla rusznikarza, a w drugiej połowie XX wieku, całkowicie przeznaczono ją na potrzeby mieszkalne. Zastąpiono wówczas gotycki czterospadowy dach nowym – pulpitowym.
W latach 60. XX wieku mieściło się w niej kilka stowarzyszeń kulturalnych. W latach 70. i 80. – oddział Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego oraz Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne. Wieża mieściła też kawiarnię i kiosk z pamiątkami. Obecnie wieżą zarządza Toruńska Agenda Kulturalna i jest ona dostępna dla zwiedzających[2][3]. Wieża stanowi dziś jeden z najbardziej charakterystycznych akcentów Starego Miasta.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2008-09-30].
- ↑ https://www.tak.torun.pl/zamek/.
- ↑ Wojciech Pierzchalski, Remont Krzywej Wieży w Toruniu. Co będzie w środku? [online], Toruń Nasze Miasto, 10 maja 2022 [dostęp 2022-10-29] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archiwalne widoki w bibliotece Polona
