Krzysztof Ciechanowiecki
 Dąbrowa | |
| Data śmierci | |
|---|---|
| Żona | Antonella Drucka-Horska |
| Dzieci | |
Krzysztof Stanisław Ciechanowiecki herbu Dąbrowa (zm. 1655) – wojewoda miński w 1655 roku, kasztelan mścisławski w 1653, starosta mścisławski w latach 1650–1653, sędzia ziemski mścisławski w 1644, stolnik mścisławski w 1644, podstoli mścisławski w 1622, dworzanin Jego Królewskiej Mości w 1634, wójt mścisławski[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Andrzeja z Miednicy i Łuszniewa oraz Bohdany z książąt Mścisławskich. Pochodził z wpływowej w województwie mścisławskim średnioszlacheckiej rodziny skoligaconej z potomkami dawnych kniaziów, byłych władców księstw na pograniczu litewsko-rosyjskim. W młodości służył wojskowo pod hetmanem Janem Karolem Chodkiewiczem. Później zajął się działalnością polityczną, czyli jak wówczas mówiono, został statystą.
Prawdopodobnie jego pierwszą godnością był urząd ziemski podstolego w rodzinnym województwie (1627). W tym samym roku ożenił się z księżną Antonelą Drucką-Horską wywodzącą się z udzielnych książąt Drucka. Poseł na sejm 1631 roku[2]. W 1644 został stolnikiem, a niedługo potem awansował na sędziego ziemskiego mścisławskiego. W tym czasie współpracował z podkanclerzym litewskim Kazimierzem Leonem Sapiehą, który posługiwał się znaczącym w województwie szlachcicem podczas walk frakcyjnych na sejmikach ziemskich. Był elektorem Władysława IV Wazy w 1632 roku z województwa mścisławskiego[3].
W drugiej połowie lat 40. Trybunał Litewski skazał Krzysztofa Ciechanowieckiego na banicję. Nie jest jasne, co było przyczyną takiego wyroku. Z dużym prawdopodobieństwem można przypuszczać, że był on pokłosiem tzw. incydentu trubeckiego, w którym Ciechanowiecki wziął udział po stronie króla Władysława IV i próbował latem 1645 na polecenie podkanclerzego Sapiehy zmusić przeciwników do wydania Trubecka Rosjanom. Świadczyłoby o tym również to, że wyrok nie został wykonany i nie zahamował kariery sędziego ziemskiego. Egzekucja należała do starostów, urzędników najbardziej zależnych od króla.
Jako poseł na sejm konwokacyjny 1648 roku z województwa mścisławskiego był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[4]. Wraz z dwoma synami brał udział w elekcji Jana Kazimierza. Był elektorem Jana II Kazimierza Wazy w 1648 roku z województwa mścisławskiego.[5]. W 1653 był posłem na sejm, w trakcie którego król nadał mu 22 marca kasztelanię mścisławską. W tym i w następnym roku był jednym z komisarzy w komisji zajmującej się regulacją zaległych wypłat wojsku litewskiemu. W 1654 roku został wojewodą mińskim. Na sejmie nadzwyczajnym 1654 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[6].
Działalność polityczna przyniosła Ciechanowieckiemu również wymierne korzyści majątkowe. Oprócz starostwa mścisławskiego zgromadził kilka starostw niegrodowych (dzierżaw królewszczyzn): chosławskie, michałowskie, poradnińskie, radomelskie. W połączeniu z dobrami będącymi własnością wojewody: Paczkowem w województwie mścisławskim i Siołem w województwie witebskim (nabytym w 1654) stanowiło to już znaczną fortunę, dającą podstawy do ugruntowania pozycji rodziny przynajmniej na następne pokolenie.
Krzysztof Ciechanowiecki miał 5 synów: Mikołaja Waleriana, Samuela Kazimierza, Albrychta Konstantego, Michała i Dominika Władysława. Zmarł w 1655 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo smoleńskie 1650 r., pod redakcją Andrzeja Rachuby; opracowali Stanisław Dumin i Andrzej Rachuba, Warszawa 2009, s. 69.
- ↑ Jan Seredyka, Parlamentarzyści drugiej połowy panowania Zygmunta III Wazy, Opole 1989, s. 98.
- ↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ... Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 87.
- ↑ Svffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielk. Xięstwa Litewskiego. Zgodnie na Naiaśnieyszego Iana Kazimierza Obranego Krola Polskiego [...]. Dane, między Warszawą, a Wolą, Dnia 17. Listopada, Roku 1648, [b.n.s].
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 216.
Literatura uzupełniająca[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Mienicki: Ciechanowiecki Krzysztof. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 4: Chwalczewski Jerzy – Dąbrowski Ignacy. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1938, s. 30–31. Reprint wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 1989, ISBN 83-04-03291-0.
