Kristaq Dhamo
| Data i miejsce urodzenia | 20 kwietnia 1933 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | reżyser, scenarzysta, krytyk |
| Lata aktywności | |
| Odznaczenia | |
 | |
Kristaq Dhamo (ur. 20 kwietnia 1933 we wsi Libofshë k Fieru, zm. 14 sierpnia 2022 w Stanach Zjednoczonych[1][2]) – albański reżyser, scenarzysta i krytyk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1952 ukończył liceum artystyczne Jordan Misja w Tiranie[2]. W latach 1952-1956 Studiował w Instytucie Kinematografii w Budapeszcie[3]. W 1956 rozpoczął pracę w Studiu Filmowym Nowa Albania (alb. Kinostudio Shqiperia e Re), zaczynając od pisania scenariuszy i realizacji filmów dokumentalnych[2]. Jego debiut fabularny Tana był zarazem jego pracą dyplomową i oparty na jego scenariuszu[3]. W swojej karierze Dhamo zrealizował 11 filmów fabularnych i 5 filmów dokumentalnych. W latach 1972-1976 i 1982-2000 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Studia Filmowego Nowa Albania[3]. W tym czasie pisał artykuły o historii kina albańskiego, publikowane w prasie codziennej
W 1979 otrzymał tytuł Zasłużonego Artysty (alb. Artist i Merituar), a w 1987 Artysty Ludu[2]. W 2000 na XI Festiwalu Filmów Albańskich w Tiranie został uhonorowany nagrodą specjalną za całokształt twórczości.
Był żonaty (żona Dhorka była archeolożką), miał dwie córki (Rudinę i Delinę).
Filmy fabularne[edytuj | edytuj kod]
- 1958: Tana
- 1959: Burza (Furtuna)
- 1963: Zadanie specjalne (Detyrë e posaçme)
- 1965: Pierwsze lata (Vitet e para)
- 1970: Ślady (Gjurma)
- 1971: Wojenny poranek (Mëngjeze lufte)
- 1973: Bruzdy (Brazdat)
- 1978: W głębi ciemności (Nga mesi i errësirës)
- 1982: Jesienne wymówki (Qortimet e vjeshtës)
- 1984: Decyzja (Vendimi)
- 1987: Niewidzialny świat (Botë e padukshme)
Filmy dokumentalne[edytuj | edytuj kod]
- 1959: Ne u dashuruam me Shqipërinë
- 1960: Ansambli i këngëve dhe valleve (Zespół pieśni i tańca)
- 1966: Ata nuk vdesin (Oni nie umierają)
- 1967: Miqësi revolucionare (Rewolucyjna przyjaźń)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ani Bame, Ndahet nga jeta kineasti i njohur Kristaq Dhamo, realizoi filmin e parë shqiptar me metrazh të gjatë = 2022-08-14 [online], topalbaniaradio.com, 2022 (alb.).
- ↑ a b c d Ndahet nga jeta kineasti Kristaq Dhamo = 2022-08-15 [online], opinion.al, 2022 (alb.).
- ↑ a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 565. (alb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
- Kristaq Dhamo w bazie IMDb (ang.)