Królewska Marynarka Wojenna Omanu
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | 1970 |
| Bandera |
|
| Najwyższe dowództwa | |
| Cywilne | (stan na 2016 r.) Sułtan Kabus ibn Sa’id (głównodowodzący oraz minister obrony)[1] |
| Wojskowe | (stan na 2016 r.) kadm. Abdullah Bin Khasim Bin Abdullah Al Rais[1] |
Oman ma bardzo długą (ok. 2900 km) linię brzegową oraz współdzieli z Iranem wody cieśniny Ormuz, jednej z najbardziej strategicznych dróg wodnych świata – przez którą przechodzi znaczna część ropy naftowej eksportowanej przez państwa Zatoki Perskiej. Zadaniem Królewskiej Marynarki Wojennej Omanu (arab. البحرية السلطانية العمانية) są: obrona wybrzeża, ochrona omańskiej strefy ekonomicznej (w szczególności łowisk ryb) i zapobieżenie próbom przerwania transportu przez cieśninę Ormuz. Marynarka omańska jest stosunkowo dobrze wyposażona i wyszkolona, ma znaczny potencjał bojowy, aczkolwiek nie jest w stanie samodzielnie pokonać najsilniejszych flot w regionie jak np. irańskiej. Może jednak liczyć na wsparcie Royal Navy i United States Navy, z którymi utrzymuje bliskie kontakty i często uczestniczy we wspólnych ćwiczeniach[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Oman ma długą tradycję morską, lecz w latach 60. XX wieku jego siły morskie zredukowane były do niewielkiej liczby pomocniczych jednostek typu dau, prowadzących przybrzeżne patrole antyprzemytnicze. W 1970 roku Królewska Marynarka Wojenna została oficjalnie powołana do życia, jako jeden z głównych rodzajów sił zbrojnych Omanu. Pierwszą jednostką zbudowaną dla floty był „Al Said”, przewidziany jako jacht królewski, ale wykorzystywany w czasie konfliktu w Zufarze[4].
W latach 70. nastąpiła szybka budowa floty: w 1973 roku pozyskano trzy szybkie okręty patrolowe („Al Bushra”, „Al Mansur” i „Al Najah”) oraz przeniesiono główną bazę floty do Chaur al-Mukalla w Maskacie. Dwa lata później do służby weszły dwa trałowce, przebudowane na patrolowce; kolejnymi jednostkami były trzy okręty desantowe („Sulhafat Al Bahr”, „Al Sansool” i „Al Doghs”). Pod koniec dekady, w 1978 roku w Sur zostało otworzone centrum treningowe marynarki[4]. Początkowo kadra oficerska składała się głównie z Brytyjczyków, a podoficerska – z Pakistańczyków, ale dzięki rozwojowi szkolenia morskiego, w latach 80. ograniczano obcy personel do specjalizacji technicznych[5].
W następnych dekadach marynarka szybko się rozwijała. Personel zwiększył się z 2000 w latach 80. do 3200 w 1992 i 4200 w 1995 roku[6]. Oprócz bazy w Maskacie, stworzono kolejne: na wyspie Al-Ghanam, w Mina Rajsut koło Salali, Wuzam Alwa i Chasab; główną bazą, zbudowaną w latach 1977–1988, stała się Al-Masna’a al-Wuzam[7].
W latach 80. podstawową siłą uderzeniową były cztery szybkie jednostki rakietowe typu Dhofar, zbudowane w Wielkiej Brytanii przez Vosper Thornycroft, wypierające ok. 400 ton, uzbrojone w armatę OTO Melara 76 mm, podwójne działo Breda kal. 40 mm i 6–8 pocisków rakietowych MM-40 Exocet. W latach 1996–1997 dołączyły do nich dwie pełnomorskie korwety typu Qahir, także produkcji Vosper Thornycroft. Były to odpowiednio „Qahir Al Amwaj” i „Al Mua’zzar”, o wyporności pełnej ok. 1500 ton, przenoszące oprócz pocisków Exocet także rakiety bliskiej obrony przeciwlotniczej Crotale i mające możliwość przyjęcia na pokład helikoptera. Ze względu na koszty remontu zrezygnowano natomiast z leasingu fregaty „Oliver Hazard Perry”[8].
W latach 90. większość personelu floty składała się z Omańczyków, aczkolwiek marynarka wciąż była uzależniona od brytyjskich specjalistów ds. technicznych. Oprócz współpracy z Brytyjczykami, Oman zawarł też porozumienia o współpracy z Francją w 1989 roku i w następnych latach zamówił tam serię trzech szybkich, 450-tonowych patrolowców (pierwsze, „Al-Bushra” i „Al-Mansour”, dostarczono w 1995 roku), które miały zastąpić używane dotąd cztery przybrzeżne patrolowce typu Al Wafji. Dwa z tych ostatnich, dostarczonych z końcem lat 70. przez stocznię Brooke Marine, przenosiły pociski Exocet[9].
W pierwszej dekadzie XXI w. Oman nie zakupił większych jednostek[3], złożył jednak zamówienia[10], które poskutkowały dostarczeniem w latach 2013–2014 dużych korwet typu Khareef, zbudowanych w Wielkiej Brytanii[11], oraz czterech pełnomorskich okrętów patrolowych, zbudowanych w Singapurze w latach 2014–2016[12]. W tym ostatnim roku do marynarki Omanu dołączyły też dwa szybkie katamarany transportowe[13].
Okręty[a][edytuj | edytuj kod]
| Numer taktyczny | Nazwa[b] | Typ | Stocznia, kraj pochodzenia | Klasa | Wyporność | Wejście do służby | Wyposażenie | Uwagi, grafika |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Korwety | ||||||||
| Q40 | Al Shamikh (Asz-Szamich) | Khareef (Charif) | BAE Systems | korweta | 2660 ton | 2013 | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA |  |
| Q41 | Al Rahmani (Ar-Rahmani) | Khareef (Charif) | BAE Systems | korweta | 2660 ton | 2014 | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA |  |
| Q42 | Al Rasikh (Ar-Rasich) | Khareef (Charif) | BAE Systems | korweta | 2660 ton | 2014 | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA | _underway_in_the_Arabian_Gulf_on_6_February_2018_(180206-N-TB177-0896).JPG) |
| Q31 | Qahir Al Amwaj (Kahir al-Amwadż) | Qahir (Kahir) | Vosper Thornycroft | korweta | 1185 ton | 1996 | 1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet, 1 × 8 Crotale plot., 6 × 324 mm wt | |
| Q32 | Al Mua’zzar (Al-Mu’azzar) | Qahir (Kahir) | Vosper Thornycroft | korweta | 1185 ton | 1996 | 1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet, 1 × 8 Crotale plot., 6 × 324 mm wt | |
| Okręty patrolowe | ||||||||
| Q30 | Al Mubrukah (Al-Mabruka) | Brooke Marine | okręt patrolowy | 785 ton | 1971 | 1 × 40 mm, 2 × 20 mm, lądowisko dla helikoptera | Dawny jacht królewski, przebudowany na okręt szkolny | |
| B10 | Dhofar (Zufar) | Dhofar (Zufar) | Vosper Thornycroft | mały okręt rakietowy | 390 ton | 1982 | 1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet | |
| B11 | Al Sharquiyah (Asz-Szarkijja) | Dhofar (Zufar) | Vosper Thornycroft | mały okręt rakietowy | 390 ton | 1983 | 1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet | |
| B12 | Al Bat’nah (Al-Batina) | Dhofar (Zufar) | Vosper Thornycroft | mały okręt rakietowy | 390 ton | 1984 | 1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet | |
| B14 | Mussandam (Musandam) | Dhofar (Zufar) | Vosper Thornycroft | mały okręt rakietowy | 390 ton | 1989 | 1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet | |
| Z1 | Al Bushra (Al-Buszra) | Al Bushra (Al-Buszra) | Francja | patrolowiec | 450 ton | 1995 | 1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm | |
| Z2 | Al Mansoor (Al-Mansur) | Al Bushra (Al-Buszra) | Francja | patrolowiec | 450 ton | 1995 | 1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm | |
| Z3 | Al Najah (An-Nadżah) | Al Bushra (Al-Buszra) | Francja | patrolowiec | 450 ton | 1996 | 1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm | |
| Z20 | Al-Seeb (As-Sib) | Al-Ofouq (Ufuk) | ST Marine, Singapur | okręt patrolowy | 1100 ton | 2015 | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm |  |
| Z21 | Al-Shinas (Szinas) | Al-Ofouq (Ufuk) | ST Marine | okręt patrolowy | 1100 ton | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm | Duże okręty patrolowe do ochrony strefy ekonomicznej, oparte o powiększony projekt singapurskich patrolowców typu Fearless | |
| Z22 | Sadh (Sadh) | Al-Ofouq (Ufuk) | ST Marine | okręt patrolowy | 1100 ton | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm | ||
| Z23 | Khassab (Chasab) | Al-Ofouq (Ufuk) | ST Marine | okręt patrolowy | 1100 ton | 2016 | 1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm | |
| Okręty desantowe | ||||||||
| L3 | Fulk al Salamah (Fulk as-Salama) | Bremer Vulkan | okręt desantowy | 10 864 ton | 1987 | Wielozadaniowy okręt desantowy i logistyczny, mogący pomieścić 270 żołnierzy. Przydzielony do jednostki morskiej Gwardii Królewskiej | ||
| L2 | Nasr al Bahr (Nasr al-Bahr) | Brooke Marine | okręt desantowy | 2500 ton pełna | 1985 | 4 × 40 mm plot., 2 × 20 mm, 2 × 12,7 mm km | Okręt desantowy z pokładem dla śmigłowca, możliwy przewóz 7 czołgów lub 400 t zaopatrzenia, 240 żołnierzy | |
| Jednostki pomocnicze | ||||||||
| A2 | Al Sultana | Conoship, Holandia | 1380 ton | 1975 | ||||
| S11 | Al Mubshir (Al-Mubaszszir) | Al Mubshir (Al-Mubaszszir) | Austal | szybki okręt transportowy | 325 ton | 2016 | Szybki (ponad 35 węzłów) katamaran mogący przewieźć 260 żołnierzy | |
| S12 | Al Naasir (An-Nasir) | Al Mubshir (Al-Mubaszszir) | Austal | szybki okręt transportowy | 325 ton | 2016 | ||
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kompilacja wg stanu z 2016 roku na podstawie: Royal Navy of Oman (RNO) Equipment, GlobalSecurity.org, 2016, https://www.globalsecurity.org/military/world/gulf/oman-navy-equip.htm; Oman, The Institute for National Security Studies, 2016; R. Ridzwan, ST Marine delivers Oman’s final Al-Ofouq patrol vessel, 2016; Austal delivers second High Speed Support Vessel to Royal Navy of Oman, 2016.
- ↑ Nazwy podane są w angielskiej transkrypcji języka arabskiego, z transkrypcją polską w nawiasach pod spodem, ze względu na bardzo częste stosowanie transkrypcji angielskiej w literaturze, także polskojęzycznej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Oman. The Institute for National Security Studies, 2016-03-01. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
- ↑ Denise Youngblood Coleman. Political Overview. „Oman Country Review”, s. 60–63, 2016. CountryWatch, Inc.. ISSN 1-60523-893-5. (ang.).
- ↑ a b Anthony Cordesman: Gulf military forces in an era of asymmetric wars. Westport, Conn: Praeger Security International, 2007, s. 132–134. ISBN 0-275-99399-X. (ang.).
- ↑ a b About Royal Navy of Oman. Ministry of Defence Oman, 2014. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
- ↑ John Pike: Royal Navy of Oman (RNO). GlobalSecurity.org, 2013-01-11. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
- ↑ Cordesman 1997 ↓, s. 186.
- ↑ Cordesman 1997 ↓, s. 186–187.
- ↑ Cordesman 1997 ↓, s. 187.
- ↑ Cordesman 1997 ↓, s. 190.
- ↑ Tomasz Grotnik: Projekt Khareef – korwety dla Omanu. [w:] Nowa Technika Wojskowa [on-line]. Magnum-X, 2011-12. [dostęp 2017-04-05].
- ↑ New Warship Handed Over To The Royal Navy Of Oman. BAE Systems, 2014-05-28. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
- ↑ Ridzwan Rahmat: ST Marine delivers Oman’s final Al-Ofouq patrol vessel. IHS Jane’s Defence Weekly, 2016-06-27. [dostęp 2017-04-05]. (ang.).
- ↑ Austal delivers second High Speed Support Vessel to Royal Navy of Oman. Austal, 2016-08-16. [dostęp 2017-04-05]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Anthony Cordesman: Bahrain, Oman, Qatar, and the UAE: challenges of security. Boulder, Colorado: Westview Press, 1997. ISBN 978-0-7867-4235-6. (ang.).
- John Pike: Royal Navy of Oman (RNO) Equipment. GlobalSecurity.org, 2013-04-22. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
- Oman. The Institute for National Security Studies, 2016-03-01. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).