Komitet Miejski
Komitet Miejski, inaczej Komitet Ruchu[1][2] – polska tajna organizacja spiskowa utworzona w 1861 w Warszawie, przygotowująca powstanie styczniowe (1863–1864), grupująca działaczy stronnictwa czerwonych.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Założony w odpowiedzi na wprowadzenie przez Rosję stanu wojennego na terytorium Królestwa Polskiego 14 października 1861.
Pierwsze zebranie Komitetu odbyło się 17 października w domu Apolla Korzeniowskiego. W jego skład weszli też m.in. Leon Głowacki (brat Bolesława Prusa), Ignacy Chmieleński i Witold Marczewski. Sieć konspiracji budował Jan Frankowski, a od marca 1862 Jarosław Dąbrowski[3].
Komitet Miejski stworzył szkielet polskiej organizacji wojskowej. Przeprowadził ukryty werbunek, dzieląc zaprzysiężonych na tysiące, setki i dziesiątki, stawiając na ich czele odpowiednio tysięczników, setników i dziesiętników. Sprzysiężenie wydawało własny tajny organ prasowy „Pobudkę”, której redaktorem naczelnym był Franciszek Godlewski.
Na wiosnę 1862 Komitet Miejski, po uprzednim scaleniu się z Komitetem Akademickim przekształcił się w Komitet Centralny Narodowy[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ AGAD, Organizacja Narodowa Powstania Styczniowego z lat 1861–1864, Inwentarz zespołu PL, 1 244. Opracowała Dorota Lewandowska.
- ↑ R. Bender, Powstanie czy samorząd? Rady miejskie i powiatowe w lubelskiem 1861-1863, Lublin 1998, s. 57 pisze wręcz: „Komitet Ruchu, zwany nieściśle Komitetem Miejskim”.
- ↑ S. Kieniewicz, Historia Polski 1795-1918, wyd. 9, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 235.
- ↑ K. Groniowski, J. Skowronek, Historia Polski 1795-1914, wyd. 3 popr. i uzup., WSiP, Warszawa 1987, s. 149.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- M. Kukiel, Dzieje Polski porozbiorowe (1795-1921), wyd. 4, Wydawnictwo Puls, Londyn 1993, s. 369–370.