Komin w Wielkiej Skale
| Plan jaskini | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Długość | 10,5 m |
| Deniwelacja | 7,5 |
| Wysokość otworów | 437 m n.p.m. |
| Wysokość otworów nad dnem doliny | 50 m |
| Ekspozycja otworów | ku S,W |
Położenie na mapie gminy Wielka Wieś  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
 50°11′16″N 19°46′06″E/50,187778 19,768333 | |
| Strona internetowa | |
Komin w Wielkiej Skale – jaskinia w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się w obrębie wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Komin w Wielkiej Skale znajduje się w orograficznie lewych zboczach Doliny Będkowskiej, w skałce Jebel na południowym krańcu skał, które wspinacze skalni zaliczają do grupy Wielkiej Turni[3]. Dolny otwór jaskini znajduje się u podnóża tej skałki, od strony dna doliny. Prowadzi do niskiej salki o średnicy ok. 2,5 m, nad którą wznosi się komin. Powstał on na pionowej szczelinie, u podstawy jego szerokość wynosi około 1 m, ku górze zwęża się i na wysokości 7 m wychodzi drugim, ciasnym otworem. Komin ma nierówne i mocno skorodowane ściany. Są w nich liczne kotły wirowe, wżery, okrągłe kanaliki i pozostałości zerodowanych nacieków. Są to zbudowane z krystalicznego kalcytu jasnobrązowe resztki polew naciekowych z wyraźną laminacją[1].
Jaskinia powstała w późnojurajskich wapieniach skalistych w strefie freatycznej. Namulisko skąpe, złożone z wapiennego gruzu, próchnicy i liści. Jaskinia jest sucha i przewiewna, a rozproszone światło słoneczne dochodzi do kilku metrów od otworu. W jego zasięgu na ścianach rozwijają się glony. Wewnątrz występują pająki[1].
W skałach grupy Wielkiej Skały znajdują się jeszcze inne jaskinie i schroniska: Jaskinia Główna w Wielkiej Skale, Szczelina w Wielkiej Skale, Tunel Niski w Wielkiej Skale, Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, Tunel Wysoki w Wielkiej Skale, Tunelik obok Szczeliny w Wielkiej Skale, Zaklęta Szczelina, Zaklęty Komin, Zaklęty Balkon, Zaklęta Jama, Zaklęty Korytarzyk[4].
-
Dolny otwór -
Widok z salki -
Komin nad stropem salki
.jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Andrzej Górny, Komin w Wielkiej Skale, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-02-13].
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2021-06-20].
- ↑ Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2021-06-21].
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-02-13].