Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny

A-93 z dnia 05.03.1931 (do 2019 roku[1])
Kościół po odbudowie (stan 2014 rok)
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Libusza
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Narodzenia NMP w Libuszy
Wezwanie	Narodzenia NMP
Historia Data zakończenia budowy przed 1513 Data zniszczenia 1986, 2016 Data odbudowy XX/XXI w.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy Biecz Libusza, kościół drewniany
Położenie na mapie Polski Libusza, kościół drewniany
Położenie na mapie województwa małopolskiego Libusza, kościół drewniany
Położenie na mapie powiatu gorlickiego Libusza, kościół drewniany
49°41′36,7″N 21°14′21,9″E/49,693528 21,239417
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny – rzymskokatolicki kościół z 1513 roku, który znajdował się w Libuszy. Kościół spłonął w lutym 1986 roku, odbudowany spłonął ponowie w lutym 2016 roku. W roku 2019 rozebrany.

Obiekt leżał na szlaku architektury drewnianej w Województwie Małopolskim. Uznawany był za jeden z najlepiej zachowanych kościołów drewnianych na Podkarpaciu^[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy kościół istniał w Libuszy już w 1321 roku, następny został zbudowany w 1431 roku. Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny zbudowano krótko przed 1513 r., wieżę dobudowano w 1609 roku. Świątynię odnawiano w 1681, 1873 i kilkakrotnie w drugiej połowie XX wieku. Spalił się 14 lutego 1986 roku. Na przełomie XX i XXI wieku został odbudowany w surowym stanie, z funduszy konserwatorskich. Spłonął ponownie po 30 latach w nocy z 1 na 2 lutego 2016 roku^[3]. Z ewidencji zabytków wykreślony został w marcu 2019 roku. W tym samym czasie rozpoczęło się sprzątanie pogorzeliska^[1].

• 
  Elewacja południowa (2014)
• 
  Wejście (2010)
• 
  Elewacja wschodnia (2008)

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, jednonawowa, z wieżą dostawioną w osi do nawy, pierwotnie cała pobita gontem. Nakryta stromym dachem o łamanych połaciach, krytym gontem, jednolitym nad prezbiterium i nawą, przez co spływał niżej nad boki nawy. Na kalenicy dachu wieżyczka na sygnaturkę, kryta barokowym hełmem. Wieża konstrukcji słupowo-ramowej o pochyłych ścianach, z nieznacznie nadwieszoną izbicą, nakryta ośmiobocznym dachem namiotowym o nieco załamanych połaciach.

• 
  Widok od strony zachodniej (2010)
• 
  Wieże (2009)
• 
  Widok ogólny (2007)

Strop w nawie i prezbiterium wsparty na kroksztynach, ozdobnie profilowanych. Polichromia stropu i jego zaskrzynień w nawie, późnogotycka, pochodziła z 1523 r., zaś ścian z 1601. Malowidła te były później dwukrotnie restaurowane (w 1873 r. i w latach 1954–1956). Strop został podzielony na 12 pól, wypełnionych ornamentacją roślinną i scenami figuralnymi, przedstawiającymi (licząc od ołtarza głównego):

• 
  Pożar (2016)
• 
  Pożar (2016)
• 
  Pożar (2016)

Malowidła na ścianach nawy i prezbiterium z 1601 r., zamalowane w 1873 r., zostały odkryte w latach pięćdziesiątych XX wieku. Późnobarokowy ołtarz główny pochodził z początku XVIII wieku. Ołtarze boczne: lewy późnorenesansowy z I poł. XVII wieku, prawy barokowy z poł. XVII wieku. Najcenniejszym elementem wyposażenia był tryptyk gotycko-renesansowy z ok. 1523 r., dzieło tego samego artysty co polichromia stropu^[4].

Otoczenie kościoła[edytuj | edytuj kod]

Na terenie przykościelnym stała współczesna, murowana dzwonnica, zwieńczona dużym blaszanym dachem. Kościół otacza drewniane ogrodzenie.

• 
  Pożar (2016)
• 
  Stan na 18.05.2017
• 
  Stan na 06.09.2021

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Ryszard Brykowski, Marian Kornecki, Drewniane kościoły w Małopolsce Południowej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1984, ISBN 8304-00909-9;
• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Sebastian Wypych, Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, str. 154, ISBN 83-85557-88-1, ISBN 83-85368-79-5
• Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, BartłomiejB. Cisowski i inni, Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, 2010, s. 190–191, ISBN 978-83-60538-61-6, OCLC 995427727 .
• Ślawski Tadeusz, Biecz i okolice, Sport i Turystyka, Warszawa 1973

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Diecezja Rzeszowska, Parafia Libusza. diecezja.rzeszow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)].
• Kościoły drewniane, Libusza