Kościół Matki Bożej Bolesnej w Rybniku
 491/56[1] z dnia 2 listopada 1956 | |||||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Rybnika  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||||||||
 50°05′51″N 18°32′31″E/50,097500 18,541944 | |||||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||||
Kościół Matki Bożej Bolesnej w Rybniku – rzymskokatolicki kościół parafialny w Rybniku, w województwie śląskim. Należy do dekanatu Rybnik archidiecezji katowickiej. Mieści się przy Placu Kościelnym, na ulicy Franciszka Rybnickiego 2.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nazywany jest Starym Kościołem, gdyż od czasu budowy był najważniejszą świątynią Rybnika do początku XX wieku, gdy zbudowano nowy kościół pw. św. Antoniego.
Prace rozpoczęły się w 1794 roku od przygotowania projektu przez architekta Franciszka Ilgnera. Następnie w 1796 roku zburzono kaplicę św. Jana, stojącą koło dzisiejszej figury św. Jana Nepomucena z Aniołami, aby przygotować plac pod przyszłą budowę.
W 1797 roku zrobiono pierwsze wykopy fundamentów, zwożono piasek, wapno, kamienie, cegły i drewno. Wówczas też zaczęto rozbiórkę kościoła "na Górce" (pierwszej murowanej świątyni na terenie dzisiejszego Rybnika), a pozyskiwane w jej trakcie cegły zwożono na nowy plac budowy[2].
Główne prace murarskie, zakończone ułożeniem dachówek, wykonano w latach 1798-1799. Mistrzem murarskim był Karol Tietze z Raciborza, zaś pracami ciesielskimi kierował Jakub Włodarz z Żor.
Pozostałe roboty wykończeniowe trwały kolejne dwa lata, aż do poświęcenia kościoła, którego dokonał opat Bernard Galbierz w niedzielę 15 listopada 1801 roku. Większą część funduszy na budowę kościoła przekazał król Prus Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern oraz hrabia Antoni Węgierski, ówczesny „pan na Rybniku”[3].
W kościele tym chrzest otrzymał ksiądz Franciszek Blachnicki[4].
Świątynia przechodziła remonty w latach 1858, 1926 i 1995/1996.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół jest murowany, barokowo – klasycystyczny. Ma tylko jedną nawę. Nad wejściem góruje wieża z kopulastym hełmem. Wyposażenie jest skromne, częściowo oryginalne. Najcenniejszą ozdobą są w prezbiterium późnogotyckie rzeźby, które kiedyś znajdowały się w tryptyku we wnętrzu dawnej świątyni farnej pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Po bokach znajdują się ołtarze z roku 1800[5].
Organy[edytuj | edytuj kod]
Instrument został zbudowany w 1962 roku przez firmę Biernacki w miejsce 18-głosowych organów Dürschlaga[6].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
|---|---|---|---|
| 1. Pryncypał 8' | 1. Pryncypał flet 8' | 1. Flet major 8' | 1. Kontrabas 16' |
| 2. Holflet 8' | 2. Viola di gamba 8' | 2. Pryncypał 4' | 2. Subbas 16' |
| 3. Salicet 8' | 3. Vox coelestis 8' | 3. Bachflet 4' | 3. Pryncypałbas 8' |
| 4. Bourdon 8' | 4. Kwintaton 8' | 4. Flet minor 4' | 4. Fletbas 8' |
| 5. Oktawa 4' | 5. Szpicflet 4' | 5. Nasard 2 2/3' | 5. Chorałbas 4' |
| 6. Rurflet 4' | 6. Róg nocny 4' | 6. Flet leśny 2' | 6. Mikstura 3ch |
| 7. Super oktawa 2' | 7. Picolo 2' | 7. Tercja 1 3/5' | 7. Puzon 16' |
| 8. Mikstura 3ch | 8. Kwintflet 1 1/3' | 8. Cymbel 3ch | |
| 9. Trompet 8' | 9. Szarf 4ch | 9. Vox humana 8' | |
| 10. Obój 8' |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Gazeta Rybnicka, 2019, nr 4 (574) - Śląska Biblioteka Cyfrowa [online], sbc.org.pl [dostęp 2021-10-19] (pol.).
- ↑ Aleksander Żukowski, Anna Gudzik: Szlakami Zielonego Śląska 1. Czerwionka-Leszczyny: Agencja Reklamowo-Wydawnicza Vectra, 2010, s. 286. ISBN 978-83-60891-27-8.
- ↑ Stary Kościół. Urząd Miejski w Rybniku. [dostęp 2013-02-23].
- ↑ Kościół M B Bolesnej w Rybniku [online], Turystyczne propozycje, 28 lipca 2019 [dostęp 2021-09-15] (pol.).
- ↑ Rybnik ( Kościół Matki Bożej Bolesnej) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2021-09-15].