Kościół św. Michała Archanioła i klasztor Jezuitów w Mścisławiu
 512Г000510 | |||||||||||||||||||||
| kościół klasztorny, następnie cerkiew | |||||||||||||||||||||
 Elewacja kościoła | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | św. Michał Archanioł / św. Mikołaj | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Mścisława  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego  | |||||||||||||||||||||
 54°01′18,50″N 31°43′48,71″E/54,021806 31,730197 | |||||||||||||||||||||
Kościół św. Michała Archanioła i klasztor Jezuitów – barokowy rzymskokatolicki kompleks klasztorny w Mścisławiu, wzniesiony w XVIII w.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Drewniany kościół św. Michała Archanioła został wzniesiony w Mścisławiu w 1616[1]lub w 1614, z fundacji Zygmunta III Wazy[2]. W 1690 małżonkowie Cywińscy ufundowali przy nim misję jezuicką, która otrzymała następnie status rezydencji i przy której w 1717 otwarte zostało kolegium[1]. W latach 30. XVIII w. przystąpiono do budowy nowego, znacznie obszerniejszego murowanego kościoła klasztornego. Niedokończona budowla zawaliła się, a prace przy wznoszeniu nowej przeciągnęły się do 1757[1]. Wcześniej, w 1744, zakończono prace nad budową nowego budynku klasztornego[1]. Budowla ta łączyła się w jeden kompleks ze starszym, XVII-wiecznym budynkiem jezuickiej apteki oraz siedzibą kolegium[2], przebudowaną przed 1772[1]. Uposażenie klasztoru stanowiły wieś Toczka, majątek Zasiekłe i kilka innych miejscowości[3].
W 1820 władze rosyjskie zamknęły klasztor, a jego zabudowania przekazały monasterowi św. Ducha w Tupiczewszczyźnie. Kościół klasztorny został zamieniony na prawosławną cerkiew św. Mikołaja. W budynkach szkół jezuickich i apteki założona została rosyjska szkoła ludowa, a następnie cerkiewna szkoła powiatowa i niższa szkoła duchowna, otwarta w 1833[1]. Do 1842 obiekt przebudowano, wznosząc nad skrzyżowaniem naw kopułę[3]. Cerkiew była czynna do 1937, gdy władze radzieckie postanowiły ją zamknąć i zaadaptować na dom kultury[4]. W końcu XX wieku trwała restauracja zniszczonego obiektu[2].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół św. Michała Archanioła jest budowlą trójnawową, z transeptem. Jego elewacja pierwotnie była dwuwieżowa. Prezbiterium świątyni zamknięte jest półkoliście, przylegają do niego dwie zakrystie. Dwupiętrowy budynek klasztorny łączy się z kościołem przez północną zakrystię. Elewacja kościoła zdobiona jest pilastrami, płaskimi niszami, belkowaniem, podzielona gzymsem na dwie kondygnacje. Obiekt posiada niski przedsionek zdobiony frontonem[2]. Wnętrze budynku zostało zrujnowane[3], przetrwały w nim pojedyncze elementy dekoracyjne (kolumny, rzeźby)[2].
Kościół położony jest w ścisłym centrum Mścisławia. Jego prezbiterium skierowane jest na północ[5].
- Galeria
-
Kościół po przebudowie na cerkiew, 1910 r. -
Kościół w 1942 r. -
Kościół i budynki klasztoru -
Kościół i apteka jezuitów -
Wnętrze świątyni w 2017 r.
_(2).jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f I. Sluńkowa, Chramy i monastyri Biełarusi XIX wieka w sostawie Rossijskoj Impierii. Pieriesozdanije nasledija, "Progress-Tradicija", Moskwa 2010, ISBN 978-5-89826-326-3, s. 599.
- ↑ a b c d e Grzegorz Rąkowski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 1997, s. 267, ISBN 83-904446-9-0, OCLC 835719268.
- ↑ a b c I. Sluńkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, "Progress-Tradicija", Moskwa 2002, s. 338-340.
- ↑ R. Maciejewski, Korespondencja z Białorusi. Pod rosyjską granicą
- ↑ I. Sluńkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, "Progress-Tradicija", Moskwa 2002, s. 357.