Kolegiata św. Ignacego Loyoli w Gdańsku
 395 z dnia 06.09.1971 r.[1] | |||||||||||||
| kościół parafialny, kolegiata | |||||||||||||
 Kolegiata Staroszkocka (widok od Kanału Raduni) | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Kolegiata • nadający tytuł | |||||||||||||
| Wezwanie | św. Ignacego Loyoli | ||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Gdańska  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||||||||||||
 54°20′02,06″N 18°38′03,17″E/54,333906 18,634214 | |||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||
Kolegiata Staroszkocka pw. św. Ignacego z Loyoli – zabytkowy, pojezuicki kościół w Gdańsku na osiedlu Orunia–Św. Wojciech–Lipce, w rejonie historycznym Stare Szkoty. Znajdują się przy: niej siedziba rzymskokatolickiej parafii św. Ignacego, siedziba kapituły staroszkockiej oraz rezydencja Sławoja Leszka Głódzia – Arcybiskupa Metropolity Gdańskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Jest to czwarty kościół w historii Starych Szkotów. Poprzednie trzy zostały zniszczone podczas oblężeń Gdańska. Wszystkie zostały wzniesione przez jezuitów. Wcześniej w tym miejscu stała jedna świątynia z 1615, spalona przez gdańszczan w 1734 podczas oblężenia. Budowa kościoła została ukończona 16 listopada 1755. W 1777 wybudowano przy kościele drewnianą dzwonnicę istniejącą do dzisiaj. Kościół był położony niedaleko Kolegium Jezuickiego, w którym kształcił się Józef Wybicki, autor hymnu państwowego.
W 1807 podczas zdobywania Gdańska przez armie Napoleona Bonaparte kościół stracił obie wieże.
W 1839 powstała obecna parafia. Podczas II wojny światowej zostały zniszczone wszystkie witraże.
Od lat 60. XIX wieku na tyłach kościoła istnieje cmentarz św. Ignacego.
Jest to budowla w stylu późnego baroku, trzynawowa o charakterze halowym. Sklepienie beczkowe wsparte jest na filarach. W ścianie północnej znajduje się sześć okien, w południowej cztery. Długość wynosi 53 m, szerokość 24 m. Niegdyś posiadała dwie wieże. Kościół cechuje znakomita akustyka opisywana przez XIX wiecznego historyka G. Löschina.
W podziemiach znajduje się krypta z ok. dwustoma trumnami, głównie jezuitów.
Najważniejsze wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
- dziesięć ołtarzy bocznych
- obraz z XVII wieku w ołtarzu głównym przedstawiający Ignacego Loyolę, który namalował wybitny flamandzki malarz barokowy Cornelis Schut Starszy. Obraz kupiono w Kolonii w 1908
- feretron z 1745
- krzyż mosiężny z 1709
- trzystuletni zegar stojący
- relikwiarze z XVIII wieku
- organy z 1876
- drewniany dźwig w formie koła napędzanego siłą mięśni z XVIII wieku
- drewniany ołtarz główny, pomalowany w odcień marmuru
- cztery drewniane konfesjonały
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-03].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kościół św. Ignacego
- Ma bogatą historię, niepowtarzalny klimat i...wiele tajemnic
- Jerzy Samp, Orunia: historia, zabytki, kultura, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Zarząd Główny, 1992, s. 74-80, ISBN 83-85011-61-7, OCLC 830058867.