Kazimierz Najmałowski

Kazimierz Najmałowski
Ilustracja
Kazimierz Najmałowski
Data i miejsce urodzenia

29 sierpnia 1902
Słonim

Data śmierci

9 lipca 1978

Miejsce pochówku

Cmentarz Doły w Łodzi

Pastor
Okres sprawowania

1935–1978

Wyznanie

Protestantyzm

Kościół

kilka protestanckich Kościołów

Kazimierz Najmałowski (ur. 29 sierpnia 1902, zm. 9 lipca 1978) – były członek i działacz kilku wspólnot protestanckich w Polsce. W latach 1975–1978 był wiceprezesem Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego. Był tajnym współpracownikiem Urzędu Bezpieczeństwa i donosił na protestanckich duchownych, publikował artykuły w miesięczniku „Chrześcijanin”.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 29 sierpnia 1902 roku w Słonimie. Jego ojciec zmarł jeszcze w tym samym roku, matka w 1917 roku, a dwaj jego bracia zginęli podczas wojny. W 1926 roku został baptystą. Cztery lata później rozpoczął naukę w seminarium baptystycznym w Łodzi[1], które ukończył w 1933 roku[2]. Objął pracę w baptystycznym zborze w Łyskowie[3], a 15 maja 1938 roku został ordynowany na pastora tego zboru[2]. Podczas II wojny światowej mieszkał w Lidzie, gdzie był pastorem[3].

W roku 1945 został pastorem zboru baptystycznego w Łodzi. Jednocześnie był także prezbiterem okręgowym[2]. 1 listopada 1948 roku został zdjęty ze stanowiska pastora, ponieważ jego działalność uznano za sprzeczną z zasadami Kościoła baptystów. Była to decyzja zboru i została zaaprobowana przez Radę Naczelną Kościoła. Najmałowski nie podporządkował się tej decyzji, szukał innego rozwiązania. Zjednał sobie część zborowników i wraz z nimi utworzył oddzielną grupę wyznawców[4]. On sam tłumaczył, że do wewnętrznych podziałów w zborze doszło pod wpływem modernistycznej teologii[2][5].

Pismo Polskiego Związku Ewangelicznego do Zarządu Miejskiego w Łodzi z dnia 17 lutego 1949

W 1949 roku wespół z Szymonem Bilińskim i Eugeniuszem Kupskim próbował utworzyć Polski Związek Ewangeliczny. Wszyscy trzej pracowali dla UB. Kościół miał się tym wyróżniać spośród innych tym, że został stworzony na wzór „radziecki”[6]. W 1950 roku przeszedł wraz ze swoim zborem do Kościoła Metodystów[7][8], a osiem lat później przyłączył się do Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego (wraz ze zborem)[2].

W 1959 roku został wybrany do Rady Naczelnej Kościoła i pozostał jej członkiem do roku 1978. Na VII synodzie ZKE w 1971 roku został wybrany do Komisji Kontrolującej, a na synodzie roku 1975 został wiceprezesem Kościoła. Reprezentował ugrupowanie ewangelicznych chrześcijan[2][9].

W 1933 roku ożenił się z Zofią z domu Jeremiejczyk, przy ślubie usługiwał Aleksander Kircun. Miał z nią czwórkę dzieci, jedno z nich zmarło podczas wojny. Wojnę przeżyła trójka: Nelly, Angelina i Kazimierz. Zofia zmarła w 1952 roku, w 1959 roku ożenił się z Edytą z domu Sznydel. Przy ślubie usługiwał Stanisław Krakiewicz[2].

Zginął w wypadku samochodowym 9 lipca 1978 roku[10].

Współpraca z organami bezpieczeństwa PRL[edytuj | edytuj kod]

Grób Kazimierza Najmałowskiego w części baptystycznej cmentarza Doły w Łodzi

Najmałowski był tajnym współpracownikiem organów Bezpieczeństwa Publicznego. Zwerbowany został 10 października 1949 roku, na drodze szantażu; otrzymał pseudonim „Posłaniec”. Donosił głównie na działaczy baptystycznych, na Aleksandra Kircuna, Stanisława Torunia, Stefana Andresa i Abrahama Gutkinda. Robił to prawdopodobnie w ramach zemsty osobistej[8]. Donosił także na Ludwika Szenderowskiego ze Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego. Zarzucał im, że prowadzą działalność antysocjalistyczną, jednak pomimo próśb oficera prowadzącego dowodów na to nie przedstawił[8]. Ryszard Michalak obarczył „Posłańca” współodpowiedzialnością, obok innych informatorów UB, za doprowadzenie do aresztowania ewangelikalnych duchownych w 1950 roku[11]. Jednak Henryk Ryszard Tomaszewski ocenił, że jego doniesienia nie przedstawiały żadnej wartości, dostarczane przezeń informacje można było przeczytać w prasie kościelnej, ponadto część jego doniesień mijała się z prawdą[12].

Współpraca z organami BP nie trwała długo. Najmałowski unikał kontaktów z władzami wyznaniowymi i nie cieszył się ich zaufaniem. Według notatki z roku 1968 sporządzonej przez pracownika Wydziału ds. Wyznań w Łodzi był nielojalny, nie akceptował „naszej rzeczywistości”, unikał kontaktów z Wydziałem ds. Wyznań, „co graniczy już z niewypełnianiem obowiązków wynikających z przepisów o stowarzyszeniach”[13].

Poglądy[edytuj | edytuj kod]

W artykule opublikowanym w „Chrześcijaninie” w 1961 roku przekonywał, że chrześcijanin „nie kłamie, nie obmawia, nie oczernia, nie posądza”, a osoby, które zmyślają i przekazują plotki, zasmucają Ducha Świętego. Napisał[14]:

Nie posądzajmy nikogo, i nie przekazujmy plotki, fałszywej lub zmyślonej wieści, nie sprawdziwszy wszystkiego dokładnie. Oczernić łatwo, ale wybielić już się nie da. Obrabować z cnoty i honoru nie trudno, ale przywrócić honor i dobre imię jakże ciężko. Pamiętajmy co mówimy, co czynimy, i po czyjej stronie jesteśmy: Chrystusa czy szatana?

Oceny[edytuj | edytuj kod]

W czasach, gdy był członkiem Naczelnej Rady ZKE, zarzucano mu, że reprezentuje ewangelicznych chrześcijan, a nie jest „rdzennym” reprezentantem tego ugrupowania[15].

Konstanty Kryszczuk ocenił go pośmiertnie: „W mojej pamięci pozostanie jako wierny i niestrudzony Sługa Jezusa Chrystusa, znający bardzo dobrze Pismo Święte. Dlatego my, pracownicy młodszego pokolenia, bardzo często korzystaliśmy z Jego wskazówek i pouczeń, jako starszego doświadczanego pracownika na Niwie Pańskiej”[16].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Mężobójcy wśród ludu Bożego. „Chrześcijanin”. Nr 1, s. 4–6, 1961. 
  • „Pan patrzy na serce...”. „Chrześcijanin”. Nr 7-8, s. 5–7, 1963. 
  • Prawda i kłamstwo. „Chrześcijanin”. Nr 3, s. 4–5, 1964. 
  • Nieznany. „Chrześcijanin”. Nr 6, s. 2–3, 1964. 
  • Szkoła cierpliwości. „Chrześcijanin”. Nr 7–8, s. 2–3, 1964. 

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W 1974 roku Rada Narodowa miasta Łodzi odznaczyła go Honorową Odznaką Miasta Łodzi[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ J. 1977 ↓, s. 20.
  2. ↑ a b c d e f g J. 1977 ↓, s. 21.
  3. ↑ a b Tomaszewski 2008 ↓, s. 161.
  4. ↑ Tomaszewski 2008 ↓, s. 367.
  5. ↑ Tomaszewski 2008 ↓, s. 366.
  6. ↑ Jańczuk 2017 ↓, s. 64.
  7. ↑ Michalak 2018 ↓, s. 206.
  8. ↑ a b c Jańczuk 2017 ↓, s. 58.
  9. ↑ Mironczuk 2006 ↓, s. 167–168.
  10. ↑ Kryszczuk 1979 ↓, s. 19.
  11. ↑ Michalak 2014 ↓, s. 160.
  12. ↑ Tomaszewski 2010 ↓, s. 138.
  13. ↑ Mironczuk 2006 ↓, s. 218.
  14. ↑ Najmałowski 1961 ↓, s. 5.
  15. ↑ Tomaszewski 2009 ↓, s. 298.
  16. ↑ Kryszczuk 1979 ↓, s. 20.
  17. ↑ Postanowienie Nr 2/7/74 1974 ↓, s. 5–6.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Henryk Ryszard Tomaszewski: Baptyści w Polsce w latach 1918–1958. Warszawa: Słowo i Życie, 2008. ISBN 978-83-925744-2-2.
  • Henryk Ryszard Tomaszewski: Społeczność baptystyczna w kontekście działań władz Polski Ludowej. W: Władze Polski Ludowej a mniejszościowe związki wyznaniowe. pod red. T.J. Zielińskiego. Warszawa–Katowice: WBST, 2010, s. 129–157.
  • Henryk Ryszard Tomaszewski: Zjednoczony Kościół Ewangeliczny 1947–1987. Warszawa: Kompas II, 2009. ISBN 978-83-925744-5-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazimierz_Najmałowski&oldid=71331786”