Katedra Aleksandra w Narwie
| katedra | |||||||||||||||
 Katedra Aleksandra | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | Narwa | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Estonii  | |||||||||||||||
| 59°22′14″N 28°12′05″E/59,370556 28,201389 | |||||||||||||||
Katedra Aleksandra – katedra Estońskiego Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego w Narwie, wzniesiona w latach 1881–1884.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kościół był jedną z dwóch świątyń wzniesionych na potrzeby robotników zatrudnionych w Manufakturze Kreenholmskiej (obok prawosławnej cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego). Powstał w latach 1881–1884[1]. Jego nazwa odnosi się do cara Aleksandra II, który w roku rozpoczęcia budowy obiektu sakralnego zginął w zamachu Narodnej Woli[2]. Konsekracja kościoła miała miejsce 28 maja?/9 czerwca 1884 r.[2] Autorem projektu budynku był petersburski architekt Otto von Gippius[3].
W 1918 r. estońscy bolszewicy proklamowali w kościele Estońską Komunę Ludu Pracującego; według innej wersji, obowiązującej ze względów propagandowych w historiografii radzieckiej, stało się to na stopniach narewskiego ratusza[4].
W 1944 r. podczas bitwy o miasto zniszczona została kościelna dzwonnica oraz znajdujący się we wnętrzu budynku prospekt organowy[5]. Po wojnie i powtórnej aneksji Estonii do ZSRR budynek został zamknięty dla celów kultu religijnego i zaadaptowany na magazyn, co doprowadziło do poważnych zniszczeń[1]. Po 1991 r. został zwrócony parafii ewangelickiej, natomiast w 2000 r. otrzymał status katedry[2] (dawna katedra luterańska w Narwie nie przetrwała walk w 1944 r.). W 2014 r. administrująca nim parafia zbankrutowała, nie będąc w stanie pokryć wydatków związanych z renowacją obiektu[6], a jej wierzyciele wystawili budynek sakralny na licytację. Katedra Aleksandra została wykupiona przez rząd estoński[7]. Budynek został zaadaptowany na cele kulturalne – odbywają się w nim pokazy światło-dźwięk Niebo nad Narwą[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b A. Dylewski i inni, Litwa, Łotwa, Estonia.., s. 467.
- ↑ a b c ERR, Archbishop of Estonian Lutheran church announces fundraising campaign for Narva cathedral [online], ERR, 25 kwietnia 2016 [dostęp 2019-04-14] (ang.).
- ↑ ERR, Нарвская Александровская церковь готовится к музыкальному открытию [online], ERR, 6 listopada 2018 [dostęp 2019-04-14] (ros.).
- ↑ К столетию Эстонии будет обновлена самая восточная ратуша Европы [online], EV100, 23 października 2015 [dostęp 2019-04-13] (ros.).
- ↑ a b Narva Alexander’s Cathedral, Estonia [online], Visitestonia.com [dostęp 2019-04-14] (ang.).
- ↑ Narva Alexander’s Cathedral now exempt from auction [online], baltictimes.com [dostęp 2019-04-14].
- ↑ Александровская церковь Нарвы готовится к новой жизни, RUS Delfi, 1541 [dostęp 2019-04-14].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- A. Dylewski, M. Masłowski, B. Piotrowski, J. Swajdo, P. Wójcik, Litwa, Łotwa, Estonia i obwód kaliningradzki, Pascal, Bielsko-Biała 2006, ISBN 978-83-7304-599-6.