Katarzyna Stenbock
_c_1570_by_unknown_(crop).jpg) | |
 | |
| Królowa Szwecji | |
| Okres | |
|---|---|
| Jako żona | |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Ojciec | Gustaw Olofson Stenbock |
| Matka | Brita Eriksdotter Leijonhufvud |
| Mąż | |
Katarzyna Stenbock[1] szw. Katarina Stenbock, Gustavsdotter (ur. 22 lipca 1535 na zamku Torpa w pobliżu Borås, zm. 13 grudnia 1621 w Strömsholm[2]) – trzecia żona króla Gustawa Wazy i królowa Szwecji w latach 1552–1560. Jej rodzicami byli Gustaw Olofson Stenbock i Brita Eriksdotter Leijonhufvud, siostra Małgorzaty Leijonhufvud, drugiej żony króla Gustawa Wazy.
Małżeństwo[edytuj | edytuj kod]
Śmierć drugiej żony Gustawa Wazy, była dla króla wielkim ciosem zwłaszcza że osierociła ośmioro dzieci, z których najstarszy Jan miał niespełna 14 lat, a najmłodszy Karol nie ukończył jeszcze pierwszego roku. Król więc niezwłocznie rozpoczął poszukiwania kolejnej żony. Wybór padł na szesnastoletnią wówczas Katarzynę, siostrzenicę Małgorzaty. Katarzyna, która była już zaręczona z równym sobie wiekiem kawalerem z dobrego domu, nie była zachwycona planami starszego od niej o czterdzieści lat króla, jednakże odmowa nie wchodziła w rachubę[3].
Decyzja króla spotkała się z krytyką zarówno wśród szlachty, jak i władz kościelnych. Ówczesny arcybiskup Laurentius Petri, zaprotestował przeciwko temu związkowi, twierdząc, że poślubienie siostrzenicy zmarłej żony stoi w sprzeczności z prawem Bożym zapisanym w Starym Testamencie i odmówił królowi udzielenia ślubu[3]. Gustaw stwierdził jednak, że zakazy zapisane w Księgach Mojżeszowych dotyczą jedynie żydów i postanowił, że ceremonia ślubna odbędzie się w Vadstenie[3].
Ślub odbył się 22 sierpnia 1552, niemalże w rocznicę śmierci królowej Małgorzaty, w kościele klasztornym w Vadstenie[2]. Ten ośmioletni związek, mimo iż bezdzietny, opisywany był jako szczęśliwy[2].
Królowa-wdowa[edytuj | edytuj kod]
Po śmierci króla (1560) Katarzyna jako królowa wdowa nie miała dużych szans na ponowne zamążpójście. Pomimo iż owdowiała, mając zaledwie 25 lat, nigdy już za mąż nie wyszła[3]. Zawsze miała dobry kontakt z pasierbami i często łagodziła spory pomiędzy nimi.
Zamieszkała na zamku Strömsholm, który otrzymała za zgodą Riksdagu na wniosek Jana III w 1582. Zmarła tamże 13 grudnia 1621 przeżywszy Gustawa o 61 lat. Została pochowana 1 kwietnia 1622 w uppsalskiej katedrze[2][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Larsson L.-O., Gustaw Waza – Ojciec państwa szwedzkiego czy tyran, Wydawnictwo „PIW”, Warszawa 2009, ISBN 978-83-06-03167-6.
- Dworzaczek W., Genealogia, t. I-II, Inst. Historii PAN, Warszawa 1959.
- Wilhelmina Stålberg, P. G. Berg, Anteckningar om svenska qvinnor, [w:], Wydawnictwo „P. G. Berg”, Sztokholm 1864, s. 76–78. (szw.) [dostęp 24 lutego 2010]
