Karol Myśliwiec
 Karol Myśliwiec podczas wykładu w Galerii pod Ratuszem w Rzeszowie (2009) | |
| Data i miejsce urodzenia | 3 listopada 1943 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | |
| Tytuł naukowy | profesor nauk humanistycznych |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
  | |
Karol Jan Myśliwiec (ur. 3 listopada 1943 w Jaśle) – polski archeolog i egiptolog, jeden z kontynuatorów polskich badań archeologicznych nad starożytnym Egiptem, profesor nauk humanistycznych, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wykształcenie i działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]
Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle, a następnie Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku archeologia śródziemnomorska ze specjalizacją egiptologia. Studia wyższe ukończył w 1967, będąc uczniem profesora Kazimierza Michałowskiego. Jego praca magisterska dotyczyła egipskich modeli rzeźbiarskich okresu ptolemejskiego. W 1973 na Uniwersytecie Warszawskim Karol Myśliwiec uzyskał stopień doktora. Jego pracę doktorską, zatytułowaną Le portrait royal dans le bas-relief du Nouvel Empire (Portret królewski w płaskorzeźbie Nowego Państwa), opublikowano w 1976 w Warszawie. W 1975 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie rozprawy Studia nad Atumem I. Święte zwierzęta Atuma, dotyczącą badań nad zoomorficznymi formami heliopolitańskiego praboga Atuma. W 1987 uzyskał tytuł profesora w zakresie nauk humanistycznych. W 1996 został profesorem zwyczajnym.
Zawodowo związany z Instytutem Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, był także wykładowcą Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. W 1982 został dyrektorem Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN, a w 1992 kierownikiem Zakładu Archeologii Egiptu Starożytnego w Instytucie Archeologii UW. Członek Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej, Komitetu Nauk Orientalistycznych oraz Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN. Został też członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego w Berlinie oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Egiptologów. Wykładał na uczelniach w kilkudziesięciu państwach, od Japonii po Chile, USA i Kanadę, był uczestnikiem licznych międzynarodowych kongresów naukowych.
W 2004 został członkiem korespondentem[1], a w 2013 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[2].
Odkrycia i prace archeologiczne[edytuj | edytuj kod]
Od 1969 brał udział w pracach wykopaliskowych w Egipcie i Syrii, początkowo pod kierownictwem profesora Kazimierza Michałowskiego – w Aleksandrii, Deir el-Bahari i Palmyrze. Uczestniczył także w wykopaliskach niemieckich w świątyni faraona Setiego I w Gurna w Tebach Zachodnich oraz w Minszat Abu Omar w Delcie Nilu, a także w pracach w Kadero w Sudanie i Pafos na Cyprze.
Od 1985 do 1995 samodzielnie kierował polsko-egipskimi wykopaliskami ratunkowymi w Tell Atrib – starożytnym Athribis w Delcie Nilu, obok rozrastającego się miasta Banha. Odkrycie dzielnicy warsztatów skupiających artystów i rzemieślników okresu ptolemejskiego w Athribis i publikację na ten temat sam ocenił jako jedno ze swoich najważniejszych osiągnięć.
W 1987 objął kierownictwo polsko-egipskiej misji archeologicznej w Sakkarze po zachodniej stronie piramidy Dżesera. Misja ta odnalazła przy najstarszej piramidzie świata nieznaną część nekropolii dygnitarzy Starego Państwa m.in. w 1997 wykuty w skale grobowiec wezyra Merefnebefa z unikatowymi reliefami i malowidłami, a w 2003 grobowiec człowieka o imieniu Ni-anch-Nefertum, kapłana przy piramidach należących do dwóch władców Egiptu – Unisa i Tetiego.
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Jego dorobek naukowy obejmuje 12 książek, w tym trzy popularnonaukowe w języku polskim, z których dwie: Pan Obydwu Krajów (Warszawa 1993) i Eros nad Nilem (Warszawa 1998) doczekały się wydań w językach angielskim (USA) i niemieckim (Niemcy). Trzecia książka to Święte znaki Egiptu (Warszawa 1990).
Jest autorem około 300 artykułów naukowych i popularnonaukowych dotyczących najczęściej archeologii, historii, sztuki i religii starożytnego Egiptu, w tym publikacji teoretycznych na temat sztuki egipskiej, a szczególnie portretu królewskiego okresu Nowego Państwa i Epoki Późnej, oraz religii egipskiej i teologii politycznej okresu ptolemejskiego.
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2012)[3][4]
- Order Uśmiechu (2022)[5]
- Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda im. Profesora Hugona Steinhausa (2004)[6]
- Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2005)
- Perła Honorowa Polskiej Gospodarki w kategorii nauka (2010)[7]
- Honorowy obywatel Jasła (1993)[8].
- Kawaler Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie[9]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Informator, PAN, Warszawa 2011.
- ↑ Uchwała Nr 2/2013 Zgromadzenia Ogólnego Polskiej Akademii Nauk z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie wyboru członków rzeczywistych Polskiej Akademii Nauk. sip.lex.pl. [dostęp 2019-08-24].
- ↑ M.P. z 2012 r. poz. 765
- ↑ Odznaczenia z okazji Święta 3 Maja. prezydent.pl, 3 maja 2012. [dostęp 2012-05-03].
- ↑ Prof. Karol Myśliwiec odebrał Order Uśmiechu. jaslo365.pl, 3 listopada 2022. [dostęp 2023-07-28].
- ↑ Dotychczasowi laureaci nagrody im. Hugona Steinhausa. pfun.pan.pl. [dostęp 2021-12-17].
- ↑ Laureaci z poprzednich edycji. polishmarket.com.pl. [dostęp 2015-12-04].
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta. jaslo.pl, 4 lipca 2014. [dostęp 2016-07-10].
- ↑ Janusz Kamiński, Urszula Przymus (red.), Zwierzchnictwo w Polsce Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2008, ISBN 978-83-7030-641-0.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, tom III: M–R (redaktor naukowy Janusz Kapuścik, redaktor tomu Marek Halawa), Ośrodek Przetwarzania Informacji, Warszawa 2000, s. 259–260.
- Prof. dr hab. Karol Myśliwiec. fnp.org.pl. [dostęp 2014-08-22].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Karol Myśliwiec, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2012-05-03].[martwy link]
- Tropiciel zaginionych światów. bankier.pl, 11 sierpnia 2006. [dostęp 2014-09-04].