Karol Kotula

Karol Kotula
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1884
Cierlicko

Data i miejsce śmierci

8 grudnia 1968
Warszawa

Miejsce pochówku

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie

Biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w PRL
Okres sprawowania

1951–1959

Wyznanie

luteranizm

Kościół

Kościół Ewangelicko-Augsburski w PRL

Ordynacja

1910

Nominacja biskupia

18 listopada 1951

Sakra biskupia

26 kwietnia 1953

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

26 kwietnia 1953

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

Kościół Ewangelicko-Reformowany w Warszawie

Konsekrator

Zygmunt Michelis

Grób ks. biskupa Karola Kotuli na Cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie

Karol Kotula (ur. 26 lutego 1884 w Cierlicku, zm. 8 grudnia 1968 w Warszawie) – polski duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, biskup (zwierzchnik) Kościoła w latach 1951–1959.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył gimnazjum w Cieszynie, a następnie studia teologiczne w Wiedniu i Halle. Po ordynacji w 1910 został wikariuszem w Drogomyślu, a po dwóch latach jako prefekt do gimnazjum w Orłowej na Zaolziu, gdzie należał do działaczy polskich. Podczas I wojny światowej był kapelanem w cesarskiej i królewskiej Armii.

W 1919 został powołany na stanowisko radcy, a potem wizytatora polskiego szkolnictwa w Poznańskiem. Był współzałożycielem i pierwszym prezesem Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Poznaniu oraz współtwórcą i w latach 1923-1924 pastorem tamtejszej parafii ewangelicko-augsburskiej. Z jego inicjatywy powołano gimnazjum nauczycielskie w Ostrzeszowie. Po zorganizowaniu się polskiego szkolnictwa w Wielkopolsce przeniósł się w 1927 do Łodzi, gdzie został duszpasterzem Organizacji Polaków Ewangelików, w 1937 przeobrażonej w polską parafię ewangelicką. Działał tam w polskich stowarzyszeniach ewangelickich. Uczył religii wyznania ewangelickiego w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi[1]. Był również członkiem Synodu Kościoła.

Z dniem 1 listopada 1932 roku został przyjęty do rezerwy Wojska Polskiego w stopniu starszego kapelana w duchowieństwie wojskowym wyznania ewangelicko-augsburskiego ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 2. lokatą[2][3].

Podczas II wojny światowej przebywał w rodzinnym Cierlicku. Tuż po zakończeniu wojny organizował życie religijne na Górnym Śląsku. Wrócił do Łodzi, gdzie w latach 1945–1951 był proboszczem tamtejszej parafii oraz seniorem diecezji łódzkiej (później włączonej do diecezji warszawskiej).

W listopadzie 1951 został wybrany przez Synod Kościoła Biskupem Kościoła. Urząd ten sprawował do emerytury w 1959.

W 1959 otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[4].

Był publicystą i autorem książek religijnych, do najważniejszych z nich należy zbiór kazań W ciszy i skupieniu (1964).

Był mężem Anny, córki nauczyciela i poety, Jana Kubisza, ojcem profesora Tadeusza Kotuli, historyka specjalizującego się w dziejach Cesarstwa Rzymskiego epoki Sewerów i ojcem Adama Kotuli, historyka sztuki i romanisty[5].

Zmarł w Warszawie na skutek tragicznego wypadku samochodowego w dniu 8 grudnia 1968. Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 12, grób 17)[6].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Polski lud ewangelicki w południowo-wschodniej części województwa poznańskiego (1929)
  • Jan Śliwka pionier polskiego szkolnictwa na Śląsku Cieszyńskim (1933)
  • Co to jest Biblia? Istota, powstanie i treść (1961)
  • W ciszy i skupieniu (1964)
  • Od marzeń do ich spełnienia. Wspomnienia z lat 1884–1951, (1998, pośmiertnie)

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Henryk Władysław Skorek (red.). Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny. Wspomnienia. Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006, s. 479. ISBN 83-908655-0-5.
  2. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 8 lutego 1933 roku, s. 5.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 407.
  4. 50 lat Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 1954–2004, red. Marek Ambroży, Warszawa 2005 ISBN 83-917541-5-4, s. 109.
  5. Bronislawa Kopczynska-Jaworska, Lodzcy luteranie: spolecznosc i jej organizacja, Polskie Tow. Ludoznawcze, 2002 [dostęp 2023-12-06] (pol.).
  6. śp. Karol Kotula
  7. M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 708 „za zasługi około zorganizowania polskiego szkolnictwa powszechnego w okręgu szkolnym poznańskim, a w szczególności około zorganizowania polskich szkół ewangelickich oraz za pracę około moralnego i religijnego wychowania młodzieży”.
  8. M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1447 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy społecznej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
  • Karol Kotula, Od marzeń do ich spełnienia. Wspomnienia z lat 1884–1951, Bielsko-Biała 1998.
  • Ks. biskup Karol Kotula (1884–1968), oprac. Paulina Hławiczka, "Wiara i Mundur", ISSN 1898-598X, R. 1, 2008, nr 4.