Kanonierki typu Elpidifor

Kanonierki typu Elpidifor
Ilustracja
„Krasnaja Abchazija”
Użytkownicy

 MW Imperium Rosyjskiego
/ Marynarka Wojenna Ukrainy
/ Marynarka Wojenna ZSRR

Stocznia

Nawal (Mikołajów)

Wejście do służby

1917

Zbudowane okręty

20

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

1300 ton

Długość

72 m

Szerokość

10,40 m

Zanurzenie

1,80 m

Napęd

2 maszyny parowe potrójnej ekspansji, 2 kotły, 2 śruby

Załoga

33

Uzbrojenie

3 działa 130 mm
2 działa 76 mm
2 działka przeciwlotnicze
160 min (typowe w 1941)

Kanonierki typu Elpidifor – typ dwudziestu rosyjskich, a następnie radzieckich kanonierek oznaczonych numerami od 410 do 429, będących również na wyposażeniu Ukraińskiej Republiki Ludowej a później Hetmanatu. Brały udział w II wojnie światowej.

Budowa[edytuj | edytuj kod]

Okręty zostały zaprojektowane na bazie konstrukcji statku towarowego „Elpidifor” z Morza Azowskiego. W założeniu były uniwersalnymi jednostkami, które mogły służyć jako okręty desantowe, trałowce, stawiacze min, a w czasie pokoju być zaadaptowane do służby cywilnej. Ich zaletą był pojemny kadłub i małe zanurzenie[1]. Oprócz adaptowanych jednostek cywilnych, w 1916 roku w Mikołajowie rozpoczęto budowę 20 jednostek dla marynarki Rosji, nazwanych Elpidifor z numerami od 410 do 429[1]. Nie zdążyły jednak wejść do służby przed wybuchem wojny domowej[1].

Trzy okręty (410, 411 i 412) zostały w 1919 roku ukończone i wcielone do floty „białych” gen. Wrangla[2]. W 1920 ewakuowano je do Bizerty. Po zajęciu Mikołajowa, pięć okrętów (413, 414, 415, 416 i 417) zostało począwszy od 1920 roku wprowadzonych jako kanonierki do Marynarki Wojennej ZSRR[1], pozostałe (418, 419, 420, 421, 422 i 423) służyły jako statki handlowe. Radziecki Elpidifor o nr 415 został zatopiony 9 stycznia 1921 przez francuski niszczyciel „Sakalave[3]. Okręty o numerach od 423 do 429 zostały złomowane, pozostałe uczestniczyły w II wojnie światowej walcząc w okresie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej[4].

Do II wojny światowej we flocie radzieckiej dotrwały: „Krasnaja Abchazija” (nr 413), „Krasnyj Adżaristan” (nr 414), „Krasnaja Armienija” (nr 416, wcześniej „Krasnyj Krym”) oraz „Krasnaja Gruzija” (nr 417)[1]. „Krasnaja Armienija” została zatopiona 21 września 1941 roku przez niemieckie lotnictwo, a „Krasnaja Gruzija” 28 lutego 1943 roku przez niemieckie kutry torpedowe[3]. „Krasnyj Adżaristan” od września 1945 roku był używany jako hulk, a został wycofany ze służby 21 lutego 1951 roku[5]. „Krasnaja Abchazija” 28 marca 1947 została przeklasyfikowana w okręt hydrograficzny „Kursograf”, a w 1949 przemianowana na „Inguł” i wycofana 2 czerwca 1959 roku[5]. Ponadto podczas wojny Elpidifor nr 418 „Walerij Czkałow” służył jako trałowiec T-512[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Patianin 2009 ↓, s. 35.
  2. Target&Зво [online], commi.narod.ru [dostęp 2017-11-24].
  3. a b Patianin 2009 ↓, s. 36.
  4. Wunderwaffe.narod.ru
  5. a b Patianin 2009 ↓, s. 35-36.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Siergiej Patianin. Korabli Wtoroj Mirowoj wojny. Wojenno-morskoj fłot SSSR. „Morskaja Kampanija”. Nr 3(24)/2009, s. 5-6, 2009. (ros.). 
statek typu Elpidifor