Kalendarium historii systemu operacyjnego Unix
lata 60.[edytuj | edytuj kod]
- 1965 – rozpoczęcie prac na Multicsem, zespół naukowców z Bell Labs, MIT i General Electric, wśród tych pierwszych Ken Thompson[1]
- 1969
lata 70.[edytuj | edytuj kod]
- 1971 – port Uniksa na nowe komputery PDP-11 firmy DEC[2]
- 1973
- Unix Third Edition, Douglas McIlroy staje się pomysłodawcą potoku (ang. pipe)[3]
- Unix Fourth Edition, pierwsza napisana w C, co zaowocowało przenośnością systemu[4]
- 1975 – Unix Sixth Edition – inaczej Wersja Szósta – rozprowadzana nieodpłatnie w uczelniach dla zastosowań akademickich, dał początek rozszerzeniom BSD
- 1976 – John Lions na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii pisze komentarz do kodu Uniksa. Tzw. Lions Book zawiera pełny kod v.6[5]
- 1977 – pod koniec roku ukazują się pierwsze taśmy 1BSD, rozszerzenia Uniksa z Uniwersytetu Kalifornijskiego Berkeley (UCB)
- 1978 – w połowie roku ukazują się taśmy 2BSD
- 1979
- wydanie 3BSD
- Unix 7th edition – the last true Unix – zawiera język C, UUCP i powłokę Bourne’a. Przeniesiony na nowe komputery DEC VAX kernel liczył 40 Kb. Wersja była długo traktowana jako podstawa standaryzacji przed pojawieniem się norm IEEE i POSIX.
lata 80.[edytuj | edytuj kod]
- 1980 – w Santa Cruz Operation (SCO) na licencji od AT&T i na zamówienie firmy Microsoft powstaje Xenix, pierwszy Unix dla PC[6]
- 1983
- rozpoczęcie projektu GNU (GNU's Not UNIX)[7]
- System V – pierwsza komercyjna wersja Uniksa AT&T[8]
- nagroda Turinga dla Dennisa Ritchie i Kena Thompsona[9].
- 1984
- 1985 – Manifest GNU ukazuje się w marcowym numerze magazynu Dr. Jobb's Journal[12]
- 1986
- 1987
- wydano wersję System V Release 3 (SVR3)
- istnieje około 750 tys. instalacji Uniksa
- Andrew S. Tanenbaum udostępnia pierwszą wersję MINIX, edukacyjnego, uniksopodobnego systemu o architekturze mikrojądra[13]
- 1988
- publikacja standardu POSIX.1. Powstają konkurencyjne UNIX International (związek AT&T i Sun Microsystems) i Open Software Foundation[10] (OSF, pozostali sprzedawcy Uniksów), organizacje standaryzujące Uniksa
- Silicon Graphics prezentuje IRIX 3.0 oparty na System V wraz z rozszerzeniami BSD[14]
- 1989
- wydano wersję System V Release 4 (SVR4), ujednolicając System V, BSD oraz Xenix
- przedstawiono SCO UNIX System V/386, pierwszy Unix spoza AT&T, który ma prawo być sprzedawany pod tą nazwą
lata 90.[edytuj | edytuj kod]
- 1991
- styczeń – Williama i Lynne Jolitz udostępniają 386BSD, port Uniksa na ogólnodostępną architekturę IBM PC[15]
- Solaris 2 (oparty na System V) wydany przez Sun Microsystems
- 25 sierpnia 1991, Linus Torvalds ogłasza prace nad Linuksem[16]
- 1992 – 22 grudnia, Novell kupuje UNIX System Laboratories od AT&T
- 1993
- 4.4BSD
- Novell przekazuje prawa do marki Unix i Single UNIX Specification X/Open
- 20 kwietnia – ukazuje się NetBSD 0.8[17]
- grudzień – premiera FreeBSD 1.0 (na bazie 4.3BSD Net/2)[18]
- koniec roku – SVR4.2MP, ostatnia wersja Systemu V z Unix System Laboratories (USL)
- 1994
- 4.4BSD-Lite
- powstają firmy Red Hat[19] oraz Caldera
- 13 marca – wydanie Linux 1.0
- czerwiec – ugoda między Novellem a UCB w sprawie kodu BSD[18]
- 26 października – wydanie NetBSD 1.0 oparte na kodzie 4.4BSD Lite wolnym od roszczeń Novella[20]
- listopad – wydanie FreeBSD 2.0 na tej samej bazie co NetBSD 1.0, tym samym uwolnione od roszczeń procesowych Novella[18]
- grudzień – Theo de Raadt odchodzi z NetBSD, powstaje projekt OpenBSD[21]
- 1995
- Novell sprzedaje SCO prawa do UnixWare
- 7 marca – ukazuje się Linux 1.2
- 1996
- powstaje The Open Group po zjednoczeniu Open Software Foundation z X/Open[10].
- 9 czerwca – ukazuje się Linux 2.0
- 1997
- druga wersja Single UNIX Specification, rozszerzona o tryb czasu rzeczywistego, wątki, 64-bitowość. Dostępna na WWW[22].
- wydanie MINIX 2.0 kompatybilnego z POSIX.1
- 1998 – twórcy Uniksa, Dennis Ritchie i Ken Thompson otrzymują amerykański Narodowy Medal Technologii[23]
- 1999 – 26 stycznia – ukazuje się Linux 2.2
- 2000
Pierwsza dekada XXI wieku[edytuj | edytuj kod]
- 2001
- 2002
- 23 stycznia – Caldera/SCO udostępnia kod gałęzi research Unix od V1 po 32V na licencji BSD
- 2003
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Kernighan 2021 ↓, s. 48–51.
- ↑ Kernighan 2021 ↓, s. 63.
- ↑ The Creation of the UNIX Operating System. Bell Labs. [zarchiwizowane z tego adresu (14 września 2004)]. (ang.).
- ↑ William Stallings: Operating Systems: Internals and Design Principles. Wyd. 5. Pearson Education, Inc., 2005, s. 91. (ang.).
- ↑ Kernighan 2021 ↓, s. 171–173.
- ↑ The History of Microsoft - 1980 | The History of Microsoft | Channel 9 [online] [dostęp 2021-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-08].
- ↑ Richard Stallman, net.unix-wizards, „New UNIX implementation” („Nowa implementacja Uniksa”), 27 września 1983 (ang.) (polskojęzyczne tłumaczenie).
- ↑ Éric Lévénez, Unix History (Unix Timeline) [online] [dostęp 2021-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2002-08-02] (ang.).
- ↑ Ken Thompson inauguration speech: Reflections on trusting trust | Communications of the ACM. [dostęp 2021-12-01]. (ang.).
- ↑ a b c X/Open and OSF Join to Create The Open Group. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ CiteSeerX — Design and Implementation or the Sun Network Filesystem (1985) [online] [dostęp 2021-11-30] (ang.).
- ↑ Richard Stallman, „Dr. Dobb's Journal”, 10 (3), marzec 1985, s. 30 [dostęp 2011-10-18] (ang.).
- ↑ Andrew S. Tanenbaum, Albert S. Woodhull: Operating Systems Design and Implementation. Prentice Hall, 2006. ISBN 0-13-142938-8.
- ↑ Ryan Thoryk: History of IRIX. 2020-10-07. [dostęp 2021-12-01].
- ↑ William F. Jolitz, Lynne Greer Jolitz. Porting UNIX to the 386: A Practical Approach; 17-part series, January 1991 – July 1992. „Dr. Dobb's Journal”, 01 1991. ISSN 1044-789X. (ang.).
- ↑ What would you like to see most in minix? [online] [dostęp 2021-10-16] (ang.).
- ↑ The History of the NetBSD Project. [dostęp 2021-12-01].
- ↑ a b c 1.3. About the FreeBSD Project [online] [dostęp 2021-04-08].
- ↑ Red Hat | Red Hat history. [dostęp 2021-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-18)]. (ang.).
- ↑ Information about NetBSD 1.0 [online] [dostęp 2021-10-16].
- ↑ Adam Glass: netbsd-users: Theo De Raadt. 1994-12-23. [dostęp 2021-11-30].
- ↑ The Open Group: Enhanced Single UNIX Press Release. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ Bell Labs: Ritchie and Thompson Get National Medal of Technology. [dostęp 2021-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (1998-12-08)].
- ↑ The Open Group: The Single UNIX Specification Version 3. 2002-01-30. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ FreeBSD 5.0-RELEASE Announcement. The FreeBSD Project. [dostęp 2021-12-01]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Brian W. Kernighan: Jak UNIX tworzył historię. Gliwice: Helion, 2021. ISBN 978-83-283-7163-7.