Julius Eduard Teusz
 Fotografia Eugena Zintgraffa z 1888 roku, Kamerun | |
| Imię i nazwisko urodzenia | Julius Eduard Teusz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | botanik, badacz Afryki, plantator |
| Stanowisko | Obergehilfe w Królewskim Ogrodzie botanicznym w Berlinie, dyrektor plantacji „Bimbia” w Kamerunie |
| Pracodawca | Kamerun-Land- und Plantagengesellschaft |
| Rodzice | Franz Teusz, Carolina Hasse |
| Małżeństwo | Ida Mathilde Lucy Fläschner |
Julius Eduard Teusz (ur. 8 stycznia 1845 w Łąkiem, zm. 21 marca 1912 w Lübben) – botanik, badacz Afryki, plantator.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wyprawa[edytuj | edytuj kod]
W 1879 roku jako pracownik Królewskiego Ogrodu Botanicznego w Berlinie[1] otrzymał propozycję udania się do Afryki z ekspedycją niemiecką, która miała za zadanie zbadanie możliwości dotarcia rzeką Kuango do rzeki Kongo[2]. Szefem wyprawy został austriacki major Friedrich Alexander von Mechow[3]. 6 kwietnia 1878 roku von Mechow z Teuszem oraz cieślą okrętowym Bugslagiem przybyli do Saint-Paul de Loanda. Ostatecznie wyprawa składała się, oprócz trzech białych, ze 115 tragarzy. 12 czerwca 1880 badacze dotarli do Malange, a 17 lipca do wioski plemienia Bayaka. W związku z nieufnością miejscowych wobec obcych Teusz został zatrzymany jako zakładnik (choć traktowano go jak gościa)[4].
Kontrakt w Kongu[edytuj | edytuj kod]
W 1881 roku, za pośrednictwem Eduarda Pechuël-Loesche, Teusz napisał list intencyjny do Komitetu Studiów Górnego Kongo (Comité d’études du Haut-Congo). Komitet zaakceptował jego kandydaturę na stanowisko agronoma na okres trzech lat (1 września 1881)[5]. W trakcie swego pobytu w Kongo zajmował się zakładaniem ogrodów i plantacji[6], był odpowiedzialny za eksperymentalne uprawy roślin europejskich[7].
Późniejsze życie[edytuj | edytuj kod]
Od roku 1885 pracował w Kamerunie jako dyrektor na plantacji „Bimbia” dla firmy Woermann, Jantzen & Thormählen[8] (jako dyrektor spółki Kamerun-Land- und Plantagengesellschaft), która została powołana 25 lipca 1885 w Hamburgu. Początkowo uprawiał głównie tytoń, później maniok, banany i warzywa[9]. W 1891 przypadkowo dokonał swojego największego, obok kilkunastu gatunków roślin, odkrycia, znajdując szczątki nieznanego delfina Sousa teuszii[10] (garbogrzbiet atlantycki)[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ http://www.kaowarsom.be/documents/bbom/Tome_II/Teusz.Edouard.pdf.
- ↑ Biographie Coloniale Belge, t. II, Bruksela 1951, s. 903.
- ↑ Aleksander von Mechow, Bericht über die von ihm geführte Expedition zur Aufklärung des Kuango-Stromes (1878/81); Verhandlungen der Gesellschaft für Erdkunde zu Berlin, ss 475-489, 1882.
- ↑ M. Plancquaert, Les Jaga et les Bayaka, 1932.
- ↑ Eduard Pechuël-Loesche, Kongoland, 1887.
- ↑ Henry Morton Stanley, The Congo and the founding of its free state; a story of work and exploration, New York, s. 258, 1885.
- ↑ Eduarda Pechuël-Loesche, Herrn Stanley’s Partisane und meine offiziellen Berichte vom Kongolande, 1886.
- ↑ Thorner Presse 1885, Jg. III, Nr. 173
- ↑ Eugen Zintgraff, Nord-Kamerun. Schilderung der im Auftrage des Auswärtigen Amtes zur Erschließung des nördlichen Hinterlandes von Kamerun während der Jahre 1886-1892 unternommenen Reisen, 1895.
- ↑ „Nature”, 25 czerwca 1891, s. 175.
- ↑ T. Collins, G.T. Braulik, W. Perrin, Sousa teuszii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2018-07-07] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sebastian Teusz. Julius Eduard Teusz (1845–1912) – Biologist, Discoverer, Traveler. „Afryka”, s. 143–156. Warszawa: Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne. ISSN 1234-0278. (ang.).