Julian Wajnberg

Julian Wajnberg (Weinberg) (ur. 17 kwietnia 1890 w Łodzi, zmarł w 1960 tamże) – inżynier elektryk, pracownik Elektrowni Łódzkiej przed wojną i po wojnie, więzień getta Litzmannstadt.

Biogram[edytuj | edytuj kod]

Rodzice: Izrael Wolf (ok. 1855 - 17 sierpnia 1917) i Natalia (Nacha Ruchla) (1861-?) z d. Sieradzka.

Po uzyskaniu matury studiował na wydziale matematycznym Sorbony, a następnie na Uniwersytecie w Nancy, gdzie w 1910 uzyskał dyplom inżyniera elektryka. Po rocznej praktyce i wygraniu konkursu ofert rozpoczął pracę w Elektrowni Łódzkiej przy budowie sieci kablowej miasta. Od 1919 pracował przy uruchamianiu zdewastowanej przez Niemców elektrowni i niektórych fabryk, a następnie zajmował się planowaniem inwestycji sieci i turbogeneratorów rozbudowywanej w okresie międzywojennym Elektrowni Łódzkiej. W 1937 obchodził jubileusz 25-lecia pracy w elektrowni, o czym informowała prasa łódzka. Mieszkał przy ul. Piotrkowskiej 212.

Był członkiem rzeczywistym Stowarzyszenia Techników w Łodzi oraz współwłaścicielem firmy Weinberg Bracia mieszczącej się przy ul. Rozwadowskiej (obecnie ul. Ludwika Zamenhofa) 11.

Należał (od 25 lutego 1936) do Stowarzyszenia Humanitarnego „Montefiore - B'nei B'rith”.

Na początku 1940 przymusowo przesiedlony do getta, które hitlerowcy stworzyli w Łodzi dla Żydów z Łodzi i wielu innych miast Polski i Europy, które w latach 1940-1944 było ogromnym obozem pracy ale i eksterminacji. Zamieszkał tam przy ul. B. Limanowskiego 40. 1 marca 1940 objął stanowisko kierownika Wydziału Elektrotechnicznego w administracji Getta prowadzonej przez Chaima Mordechaja Rumkowskiego, Przełożonego Starszeństwa Żydów w łódzkim getcie. 11 kwietnia 1941 wszedł w skład Rady Centralnej Komisji Fachowej dla Przemysłu i Pracy a z jej upoważnienia odpowiadał za niezawodność dostaw prądu w getcie. Wchodził w skład siedmioosobowej Rady Starszych. Przy likwidacji getta w sierpniu 1944 uniknął wywiezienia do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau ukrywając się skutecznie na terenie getta aż do dnia wyzwolenia Łodzi 19 stycznia 1945.

Po wojnie pracował jako zastępca dyrektora ds. technicznych Elektrowni Łódzkiej.

W małżeństwie z Reginą (Rywką) z Lubińskich (ur. 22 marca 1894) miał synów bliźniaków: Juliana i Jerzego Władysława (ur. 1 marca 1925) oraz córkę Joannę Mary (ur. 8 czerwca 1930).

Pochowany na cmentarzu komunalnym na Dołach w Łodzi przy ul. Smutnej.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Marek Szukalak: Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych seria II tom 1 od A do Z. Łódź: 2007, s. 103. ISBN 83-87522-91-0.
• Jakub Poznański: Dziennik z łódzkiego getta. Warszawa: 2002, s. 213.
• Informator m. Łodzi z kalendarzem na 1920 rok. Łódź: 1920, s. 501 (dział adresowy).
• Księga adresowa miasta Łodzi i województwa łódzkiego. Rocznik 1937-1939. Łódź: 1937, s. 443 dz. II.
• Beata Kowalska-Wajnkaim: 100 lat łódzkiej energetyki. Łódź: 2007, s. 90–91. ISBN 978-83-925420-0-1.