Juan Antonio Bardem

Juan Antonio Bardem
Ilustracja
Bardem - pierwszy z lewej, na pierwszym planie (1977)
Prawdziwe imię i nazwisko

Juan Antonio Bardem Muñoz

Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1922
Madryt

Data i miejsce śmierci

30 października 2002
Madryt

Zawód

reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

María Aguado Barbado

Lata aktywności

1951–1998

Juan Antonio Bardem (ur. 2 czerwca 1922 w Madrycie, zm. 30 października 2002 tamże) – hiszpański reżyser i scenarzysta filmowy. Był członkiem Komunistycznej Partii Hiszpanii. W 2001 został uhonorowany przez Hiszpańską Akademię Sztuki Filmowej (AACCE) prestiżową Honorową Nagrodą Goya[1].

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Juan Antonio Bardem pochodził z rodziny aktorskiej. Aktorami byli jego ojciec Rafael Bardem i matka Matilde Muñoz Sampedro oraz siostra Pilar Bardem. Ożenił się z Marią Aguado Barbado, z którą mieli czworo dzieci: Miguela, Juana, Rafaela i Maríę. Był wujem aktorów Javiera Bardema, Carlosa Bardema i Móniki Bardem.

W latach 1943–1948 studiował agrotechnikę. Dopiero po ukończeniu studiów ekonomicznych rozpoczął naukę w Instituto de Investigaciones y Experiencias Cinematográficas (IIEC), uczelni utworzonej w 1947 jako centrum szkoleniowe dla przyszłych twórców hiszpańskiego kina[2]. Tam poznał Luisa Garcíę Berlangę, z którym współreżyserował film Ta szczęśliwa para (1953). Obaj otrzymali za niego nagrodę Círculo de Escritores Cinematográficos.

W 1953 Bardem był jednym ze scenarzystów współpracujących przy produkcji kolejnego filmu Berlangi Witaj nam, panie Marshall[3]. Obraz pokazano podczas 6. MFF w Cannes, gdzie zdobył nagrodę za najlepszy film komediowy oraz specjalne wyróżnienie za scenariusz[4].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

W 1954 Bardem nakręcił swój pierwszy samodzielny film fabularny Aktorzy[3]. W 1955 wyreżyserował film Śmierć rowerzysty na podstawie powieści Luisa Fernando de Igoa, z którym napisał scenariusz do filmu. Film zaprezentowano na 8. MFF w Cannes, gdzie otrzymał Nagrodę FIPRESCI[3]. Na tym samym festiwalu Bardem zasiadał w jury konkursu głównego.

Jako członek Komunistycznej Partii Hiszpanii w latach 60. i 70. miał problemy z cenzurą, jednak do śmierci pozostał wierny swoim politycznym poglądom[5]. Do większości swoich filmów sam napisał scenariusze, zagrał też w kilku filmach, głównie w rolach epizodycznych.

Jego ostatni film Wynik końcowy (1998) spotkał się z dużą falą krytyki. Nawiązywał w nim do prawdziwych wydarzeń z końca lat 70. – do zabicia pięciu osób we Fradze i masakry w madryckiej dzielnicy Atocha z 1977. Bardem przedstawił jak w pierwszych demokratycznych wyborach partia komunistyczna była czołowym przeciwnikiem rządu Francisco Franco[5][6].

W 2001 otrzymał Honorową Nagrodę Goya, przyznaną przez Hiszpańską Akademię Sztuki Filmowej (AACCE). Prestiżową nagrodę odebrał w 2002 podczas 16. edycji wręczania nagród[1][5].

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • Círculo de Escritores Cinematográficos 1952
  • 6. MFF w Cannes 1953
  • Círculo de Escritores Cinematográficos 1954
  • 8. MFF w Cannes 1955
  • National Supérieur des Arts du Spectacle 1955
  • National Supérieur des Arts du Spectacle 1956
  • MFF w Wenecji 1956
  • Premis Sant Jordi de Cinematografia 1957
  • National Supérieur des Arts du Spectacle 1958
  • Premis Sant Jordi de Cinematografia 1960
  • 13. MFF w Berlinie 1963
  • MFF w Moskwie 1977
  • Premis Sant Jordi de Cinematografia 1977
  • Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Moskwie 1979
  • Premios Goya 1998
  • Goya de Honor 2001

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Reżyser[edytuj | edytuj kod]

  • 1948: Paseo por una guerra antigua
  • 1953: Ta szczęśliwa para, tyt. oryg. Esa pareja feliz
  • 1954: Aktorzy, tyt. oryg. Cómicos
  • 1954: Wesołego Alleluja, tyt. oryg. Felices Pascuas
  • 1955: Śmierć rowerzysty, tyt. oryg. Muerte de un ciclista
  • 1956: Główna ulica, tyt. oryg. Calle Mayor
  • 1958: Zemsta, tyt. oryg. La venganza
  • 1959: Sonaty, tyt. oryg. Sonatas
  • 1959: O piątej po południu, tyt. oryg. A las cinco de la tarde
  • 1963: Niewinni, tyt. oryg. Los inocentes
  • 1965: W zamkniętym kręgu, tyt. oryg. Nunca pasa nada
  • 1965: Pianole, tyt. oryg. Los pianos mecánicos
  • 1970: Ostatni dzień wojny, tyt. oryg. El último día de la guerra
  • 1971: Varietés
  • 1973: Tajemnicza wyspa, tyt. oryg. La isla misteriosa
  • 1973: Korupcja Chrisa Millera, tyt. oryg. La corrupción de Chris Miller
  • 1975: Ofiara namiętności, tyt. oryg. El poder del deseo
  • 1977: Długi weekend, tyt. oryg. El puente
  • 1979: Siedem dni stycznia, tyt. oryg. 7 días de enero
  • 1982: Ostrzeżenie, tyt. oryg. Die Mahnung
  • 1993: Młody Picasso, tyt. oryg. El joven Picasso TV miniserial
  • 1998: Wynik końcowy, tyt. oryg. Resultado final

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Y el Goya de Honor es para…. Premios Goya. [dostęp 2019-06-04]. (hiszp.).
  2. ↑ Biography of Juan Antonio Bardem Muñoz. TheBiography. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
  3. ↑ a b c Juan Antonio Bardem. Ministry of Culture and Sport. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
  4. ↑ Witaj nam, Mr. Marshall (1953) Awards. IMDb. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
  5. ↑ a b c Oskar L. Belategui: Juan Antonio Bardem / Director de cine. Laverdad.es. [dostęp 2019-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-02)]. (hiszp.).
  6. ↑ Resultado final (1998). Lost Cinema. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Juan_Antonio_Bardem&oldid=65473887”