John White (chirurg)

John White (ur. ok. 1756, zm. 20 lutego 1832) – angielski chirurg i kolekcjoner okazów botanicznych.

White urodził się w Sussex (niektóre źródła twierdzą, że około roku 1750)[1]. Wstąpił do Royal Navy 26 czerwca 1778 jako third surgeon's mate[2]. Awansował na chirurga w 1780, był głównym chirurgiem podczas podróży morskiej First Fleet (Pierwszej Floty) do Australii. W marcu 1787 White przyłączył się do transportu First Fleet w Plymouth. Dowiedział się tu, że skazańcy byli karmieni od pewnego czasu solonym mięsem, co nie było dobrą dietą przed tak długą podróżą. Udało mu się uzyskać dla nich zapasy świeżego mięsa i warzyw, oraz pozwolenie na wyjście na pokład na świeże powietrze. Zrozumienie potrzeb więźniów oraz ludzkie ich traktowanie najprawdopodobniej było przyczyną niewysokiego wskaźnika zgonów wśród więźniów podczas podróży morskiej[1].

White przybył do Australii w 1788 jako chirurg-generał Nowej Południowej Walii, zorganizował szpital, którego dalszy rozwój był jednak hamowany przez brak środków medycznych. Zainteresował się fauną i florą nowego kontynentu i w 1790 napisał Dziennik podróży do Nowej Południowej Walii, w którym opisał wiele australijskich gatunków po raz pierwszy. Dziennik miał 65 miedziorytów ptaków, zwierząt i okazów botanicznych, w ciągu następnych pięciu lat przetłumaczono go na język niemiecki i francuski[1]. White jako pierwszy opisał australorzekotkę szmaragdową Ranoidea caerulea, nazywaną następnie po angielsku White's Tree Frog – rzekotką White’a. Według dziennika bardzo nie lubił Australii, opisywał ją jako: „kraj i miejsce tak zakazany i nienawistny, że zasługujący tylko na przekleństwo.” W 1792 poprosił o zwolnienie, które otrzymał w 1794. Wypłynął do Anglii 17 grudnia 1794, a następnie do Irlandii. W 1876 zrezygnował ze stanowiska, gdyż jako opcję zaproponowano mu powrót do Australii. White był chirurgiem na okręcie Royal William, przez 20 lat stacjonował najpierw w Sheerness od 1799, a później w stoczni Chatham w hrabstwie Kent (od 1803). Odszedł na emeryturę z połową pensji w 1820[2]. Zmarł w Worthing w Anglii.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c P. Serle (red.): WHITE, JOHN (c. 1750-1832). [w:] Dictionary of Australian Biography [on-line]. Angus and Robertson, 1949. [dostęp 2020-04-01]. (ang.).
  2. a b Rex Rienits, White, John (1756–1832), „Australian Dictionary of Biography”, 2, Melbourne University Press, 1967, s. 594-595 [dostęp 2019-09-04] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]