Jerzy Dziewulski

Jerzy Dziewulski
Ilustracja
młodszy inspektor Policji młodszy inspektor Policji
Pełne imię i nazwisko

Jerzy Maciej Dziewulski

Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1943
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1966–1998

Formacja

Milicja Obywatelska
Policja

Jednostki

Komenda Stołeczna Policji
Komenda Główna Policji

Stanowiska

dowódca jednostki antyterrorystycznej, główny specjalista

Główne wojny i bitwy

operacja Most

Późniejsza praca

polityk, przedsiębiorca

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal za Ofiarność i Odwagę (trzykrotnie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Jerzy Dziewulski (2017)

Jerzy Maciej Dziewulski (ur. 15 grudnia 1943 w Warszawie[1]) – polski policjant, antyterrorysta i polityk.

Kierował i brał udział w wielu akcjach antyterrorystycznych. Ze strony polskiej był jednym z dowódców operacji Most. Jako jedyny policjant w Polsce został trzykrotnie odznaczony Medalem za Ofiarność i Odwagę. Był doradcą prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego do spraw bezpieczeństwa (1996–1997), a także posłem na Sejm I, II, III i IV kadencji (1991–2005).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie i działalność zawodowa[edytuj | edytuj kod]

Po odbyciu służby wojskowej, którą ukończył jako sierżant podchorąży[2], podjął służbę zawodową w Milicji Obywatelskiej. W 1966 rozpoczął pracę w Komendzie Stołecznej Milicji Obywatelskiej (w 1983 przekształconej w Stołeczny Urząd Spraw Wewnętrznych, a w 1990 w Komendę Stołeczną Policji)[3], będąc funkcjonariuszem wydziału kryminalnego oraz pełniąc m.in. funkcję dowódcy jednostki antyterrorystycznej na lotnisku Okęcie w Warszawie.

14 marca 1980 był jedną z pierwszych osób, które podjęły akcję rozpoznawczą i ratunkową na miejscu katastrofy lotniczej samolotu „Mikołaj Kopernik”[4]. 9 maja 1987 prowadził podobne czynności po katastrofie lotniczej w Lesie Kabackim[5].

W grudniu 1981, na krótko przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, brał udział w stłumieniu strajku okupacyjnego studentów i pracowników Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej w Warszawie[6], którzy protestowali przeciwko podporządkowaniu uczelni przepisom ustawy o wyższym szkolnictwie wojskowym[7]. Był jednym z autorów planu zajęcia szkoły i jednym z dowodzących akcją[6][8].

W 1980 ukończył studia magisterskie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[1][3]. Odbył szkolenie w siłach specjalnych Izraela, uzyskując uprawnienia specjalisty taktyki i techniki walki z terroryzmem, a także szkolenia prowadzone przez instytucje publiczne w Stanach Zjednoczonych, Francji i Niemczech[3][9]. Uzyskał liczne licencje (m.in. licencję strzelca wyborowego, licencję specjalisty do walki z terroryzmem i bandytyzmem), a także uprawnienia, w tym instruktora strzeleckiego z broni palnej krótkiej i długiej. Został specjalistą w wyszukiwaniu i neutralizacji środków i urządzeń wybuchowych oraz specjalistą w posługiwaniu się bronią specjalnego przeznaczenia[3][9][10].

W 1991 przeniósł się do Komendy Głównej Policji[3], gdzie pełnił funkcję głównego specjalisty. Z Policji odszedł w 1998[3] w stopniu młodszego inspektora[11], co było konsekwencją wprowadzenia konstytucyjnego zakazu łączenia mandatu poselskiego ze służbą w tej formacji[2].

Kierował działaniami podczas trzynastu zamachów terrorystycznych, także na pokładach samolotów, wyprowadzając 765 pasażerów z sytuacji bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia; w czasie tych akcji nie zginął żaden z pasażerów[12]. Ze strony polskiej osłaniał oraz pełnił funkcję dowódcy operacji Most, która umożliwiła przerzut osób pochodzenia żydowskiego z krajów byłego ZSRR do Izraela. Za przeprowadzenie tej operacji został odznaczony przez stronę polską i izraelską[9].

Był dwukrotnie ranny podczas służby[2]. Jako jedyny policjant w Polsce został trzykrotnie odznaczony Medalem za Ofiarność i Odwagę[12].

Jako konsultant brał udział w produkcji polskiego serialu kryminalnego 07 zgłoś się. Wystąpił w nim w czterech odcinkach z lat 1984–1987, w tym w odcinku nr 19 (Zamknąć za sobą drzwi), skierowanym do rozpowszechniania w kinach[13].

Po zakończeniu w 2005 działalności politycznej zajął się prowadzeniem działalności gospodarczej jako doradca w zakresie bezpieczeństwa[14].

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[10]. W wyborach w 1991 został posłem I kadencji z listy Polskiej Partii Przyjaciół Piwa[15]. W 1993 i 1997 był ponownie wybierany do Sejmu z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej[16][17].

Podczas kampanii prezydenckiej w 1995 odpowiadał za ochronę Aleksandra Kwaśniewskiego[9]. Od grudnia 1995 do maja 1996 pełnił nieetatową funkcję jego sekretarza osobistego[2]. W latach 1996–1997 zajmował stanowisko doradcy prezydenta RP ds. bezpieczeństwa[3]. W 1999 został członkiem przekształconego w partię Sojuszu Lewicy Demokratycznej[3]. W wyborach w 2001 po raz czwarty uzyskał mandat poselski z listy SLD-UP w okręgu olsztyńskim.

Jako poseł zasiadał m.in. w Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw lustracyjnych, Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (był dwukrotnie zastępcą przewodniczącego tej komisji) oraz Komisji Łączności z Polakami za Granicą[1][3][18]. W 2005 jako kandydat niezależny bez powodzenia startował w wyborach do Senatu[19].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Żonaty, ojciec dwójki dzieci[3]. Deklaruje znajomość języka angielskiego i włoskiego[18]. W młodości grał w piłkę nożną oraz w hokeja na lodzie, uprawiał także m.in. kolarstwo i boks. Został instruktorem narciarskim[2]. Jest pasjonatem motoryzacji[2][20]. Brał udział w wyścigach motocyklowych i rajdach samochodowych, m.in. Gumball 3000 i Rage-Race[21]. Jest kolekcjonerem sportowych samochodów i motocykli[20].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Współautor książek, w formie wywiadów rzek przeprowadzonych z nim przez Krzysztofa Pyzię, zatytułowanych: Jerzy Dziewulski o polskiej policji (Prószyński i S-ka, Warszawa 2017)[22], Jerzy Dziewulski o terrorystach w Polsce (Prószyński i S-ka, Warszawa 2018)[23] oraz Jerzy Dziewulski o kulisach III RP (Prószyński i S-ka, Warszawa 2019)[24].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Strona sejmowa posła IV kadencji. [dostęp 2020-06-19].
  2. ↑ a b c d e f O sobie. jerzydziewulski.pl. [dostęp 2020-06-19].
  3. ↑ a b c d e f g h i j Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. IV kadencja. Przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2002, s. 48. ISBN 83-7059-571-5.
  4. ↑ Eliza Deniszczuk: W tej katastrofie zginęła Anna Jantar. Były policjant ujawnił wstrząsające szczegóły. wp.pl, 7 stycznia 2018. [dostęp 2020-06-20].
  5. ↑ Krzysztof Pyzia: „Jeszcze pół roku później wyjmowaliśmy z samolotu fragmenty zwłok”. Kulisy katastrofy, w której zginęła Anna Jantar. gazeta.pl, 5 stycznia 2018. [dostęp 2021-09-27].
  6. ↑ a b Marek Henzler: 30 lat temu ugaszono strajk strażaków. polityka.pl, 20 kwietnia 2012. [dostęp 2021-08-25].
  7. ↑ Pacyfikacja strajku w Szkole Pożarnictwa. polskieradio.pl, 2 grudnia 2020. [dostęp 2021-08-25].
  8. ↑ Michał Szukała: 40 lat temu wybuchł strajk w warszawskiej Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej. dzieje.pl, 27 listopada 2021. [dostęp 2022-04-10].
  9. ↑ a b c d Doświadczenie. jerzydziewulski.pl. [dostęp 2020-06-19].
  10. ↑ a b Dziewulski, Jerzy (ur. 1943). interia.pl. [dostęp 2020-06-19].
  11. ↑ Złodziej wkręcał Dziewulskiego w zabójstwo generała Papały. NewsBook, 2 kwietnia 2016. [dostęp 2020-06-19].
  12. ↑ a b Krzysztof Pyzia: Dziewulski o najsłynniejszej akcji: Terrorystę wyciągaliśmy spod siedzenia w samolocie, wpakował się tam ze strachu. gazeta.pl, 21 kwietnia 2017. [dostęp 2021-09-27].
  13. ↑ Jerzy Dziewulski w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2017-03-04].
  14. ↑ Współpraca ze mną. jerzydziewulski.pl. [dostęp 2020-06-19].
  15. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 31 października 1991 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, przeprowadzonych w dniu 27 października 1991 r. (M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288).
  16. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 września 1993 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 19 września 1993 r. (M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470).
  17. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 września 1997 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 21 września 1997 r. (M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620).
  18. ↑ a b Strona sejmowa posła II kadencji. [dostęp 2023-11-22].
  19. ↑ Wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 25 września 2005. pkw.gov.pl. [dostęp 2020-06-19].
  20. ↑ a b Jerzy Dziewulski: kocham stare, amerykańskie auta. polskieradio.pl, 27 czerwca 2014. [dostęp 2020-06-20].
  21. ↑ Nie ma mocnych na potwora Dziewulskiego!. dziennik.pl, 10 czerwca 2010. [dostęp 2020-06-20].
  22. ↑ Jerzy Dziewulski o polskiej policji. wp.pl, 2017-02-22. [dostęp 2020-06-19].
  23. ↑ Jerzy Dziewulski o terrorystach w Polsce. lubimyczytac.pl. [dostęp 2020-06-19].
  24. ↑ Jerzy Dziewulski o kulisach III RP. proszynski.pl. [dostęp 2020-06-19].
  25. ↑ Jerzy Dziewulski, Krzysztof Pyzia: Jerzy Dziewulski o terrorystach w Polsce: w rozmowie z Krzysztofem Pyzią. Warszawa: Pruszyński i S-ka, 2018, s. 167. ISBN 978-83-8123-105-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Dziewulski&oldid=72890331”