Jeniniec
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | 16 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) | 346[2] |
| Strefa numeracyjna | 95 |
| Kod pocztowy | 66-450[3] |
| Tablice rejestracyjne | FGW |
| SIMC | 0178755 |
Położenie na mapie gminy Bogdaniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego  | |
 52°39′22″N 15°05′09″E/52,656111 15,085833[1] | |
Jeniniec (do 1945 niem. Ober Gennin) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Bogdaniec. Według danych z 2012 r. liczyła 338 mieszkańców. Miejscowość powstała w 1785 r. z wydzielenia z kolonii Genninsch Warthebruch (Jeninek). Od 1945 r. leży w granicach Polski.
W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jeniniec, po jej zniesieniu w gromadzie Bogdaniec. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski według Kondrackiego teren, na którym położony jest Jeniniec należy do prowincji Niziny Środkowoeuropejskiej, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Kotlina Gorzowska.
Miejscowość leży 13 km na południowy zachód od Gorzowa Wielkopolskiego.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Ludność w ostatnich 3 stuleciach[4][5][6][7][8][9]:
Historia[edytuj | edytuj kod]
- 1724–1725 – urząd domeny w Mironicach osadza na gruntach Jenina kolonistów z doliny Noteci, w ramach tzw. kolonizacji fryderycjańskiej; powstają w ten sposób kolonie Genninsch Warthebruch (Jeninek) i Unter Gennin (Podjenin). Osadnicy otrzymali w czasową dzierżawę od 15 mórg do 4 łanów ziemi; okres wolnizny ze względu na trudne warunki terenowe wynosił do 7 lat, zaś czynsz dość niski - ok. 10 groszy od morgi. Głównym zajęciem olędów była hodowla[10].
- 1785 – z kolonii Genninsch Warthebruch wydzielono samodzielne gminy: Alt-Gennin (Jeninek), Ober-Gennin (Jeniniec) i Unter-Gennin (Podjenin)
- 1801 – kolonia Ober-Gennin liczy 255 mieszkańców i 38 domów; jest tu 36 gospodarstw olędrów i 11 komorników oraz kuźnia[4]
- 1871 – kolonia liczy 158 mieszkańców i 30 domów[6]
| Niemiecka nazwa | Obiekt | Położenie | Polska nazwa | L. miesz. 1852[5] | L. mieszk. 1871[6] | L. mieszk. 1910[11] |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ober Gennin | kolonia | --- | Jeniniec | 125 | 116 | 446 |
| Kranichshorst | kolonia | 0,5 km na zach. | Krajnica[12], obecnie Jeniniec | 106 | 55 | 152 |
| Bars(ch)werder | kolonia | 2,5 km na płd.-zach. | Barcze[12], obecnie Jeniniec | 44 | 36 | 48 |
| Eichwerder | kolonia | 0,5 km na wsch. | Goszynko[12], obecnie Jeniniec | 140 | 152 | 151 |
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Ober Gennin 1785; Ober Genninsche Hollaender 1822; Ober Gennin 1944; Jeniniec 1948[13].
Niemiecka nazwa Ober Gennin pochodzi od pobliskiej wsi Gennin (Jenin), z członem odróżniającym ober „górny”[14].
Administracja[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość jest siedzibą sołectwa Jeniniec.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół pw. Najświętszego serca Pana Jezusa - kaplica, filialny parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Bogdańcu, zbudowany w latach 1863-65. Wpisany do rejestru zabytków pod numerem L-213/A z 7.06.2006[15].
Edukacja i nauka[edytuj | edytuj kod]
- szkoła podstawowa
Religia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość przynależy do parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Bogdańcu.
Sport i rekreacja[edytuj | edytuj kod]
Siedzibę ma tu piłkarski Klub Sportowy „Zjednoczeni” Jeniniec, założony w 2002 roku.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
W rejonie wsi Krzyszczynka leży udokumentowane (w 1986 r.) złoże ropy naftowej „Jeniniec”, dla którego utworzono obszar i teren górniczy „Jeniniec” (koncesja eksploatacyjna ważna do dnia 21 czerwca 2018 r.). Jego zasoby wydobywalne bilansowe według stanu na 31 grudnia 2013 r. wynoszą 10,59 tysięcy ton, zasoby przemysłowe 10,48 tysięcy ton, wydobycie zaś 6,83 tysięcy ton w 2013 r. Złoża wydobywalne bilansowe gazu wynoszą 1,36 mln m³, wydobycie w 2013 r. 0,84 mln m³[16]. Eksploatację prowadzą Zielonogórskie Zakłady Górnictwa Nafty i Gazu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46293
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 405 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten. Die Neumark Brandenburg. T. 3. Berlin: Friedrich Maurer, 1809, s. 156.
- ↑ a b Topographische Uebersicht des Appellationsgerichts-Departements Frankfurt a/O: Zusammengestellt von Güthlein. Gustav Harnecker & Co., 1856, s. 69.
- ↑ a b c Statistisches Landesamt Prussia: Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung: Nach den Urmaterialien der allgemeinen Volkszählung vom 1. december 1871 bearb. und zusammengestellt vom Königlichen Statistischen Bureau. T. II. Provinz Brandenburg. Berlin: Königl. Statistisches Bureau, 1873, s. 146.
- ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte. Kreis Landsberg/Warthe. [dostęp 2014-10-03].
- ↑ Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych W Gorzowie Wlkp., Raport o stanie gminy Bogdaniec, Urząd Gminy Bogdaniec, 2000, s. 75.
- ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Bogdaniec, Wójt Gminy Bogdaniec, 2014, s. 10.
- ↑ Hanna Kosiorek. Nowa forma osadnictwa wiejskiego na pograniczu wielkopolsko-lubuskim w okresie wczesnonowożytnym - osadnictwo „olęderskie”). „Rocznik Lubuski”. XXVI (2), s. 43, 2000. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Naukowe. ISSN 0485-3083.
- ↑ Raymond S. Wright, Erich Uetrecht: Meyers Orts- und Verkehrs-Lexikon des Deutschen Reichs. T. 2. Leipzig: 1913, s. 362.
- ↑ a b c M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55
- ↑ Nazwy miejscowe Polski: historia - pochodzenie - zmiany. Kazimierz Rymut (red.). T. IV. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2001, s. 171. ISBN 83-85579-29-X.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2013 r., Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, 2014, s. 18, 32, ISSN 2299-4459.
