Jeffrey Williams

Jeffrey Nels Williams
Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1958 ; Superior (Wisconsin)
Narodowość	amerykańska
Status	aktywny
Funkcja	specjalista misji,; inżynier pokładowy,; dowódca ISS
Łączny czas misji kosmicznych	534 dni 2 godziny 48 minut i 41 sekund
Misje	STS-101, Sojuz TMA-8 (Ekspedycja 13),; Sojuz TMA-16 (Ekspedycja 21/22),; Sojuz TMA-20M (Ekspedycja 47/48)
Stopień wojskowy	pułkownik United States Army
Wyuczony zawód	inżynier lotniczy,; pilot wojskowy,; pilot doświadczalny
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jeffrey Nels Williams (ur. 18 stycznia 1958 w Superior w stanie Wisconsin) – amerykański astronauta, inżynier lotniczy, pułkownik United States Army.

Wykształcenie i służba wojskowa[edytuj | edytuj kod]

1976 – w Winter w Wisconsin ukończył szkołę średnią (Winter High School).
1980 – ukończył Akademię Wojskową w West Point i w stopniu podporucznika rozpoczął służbę wojskową w US Army. Po roku został pilotem.
1981–1984 – służył w Republice Federalnej Niemiec w batalionie lotniczym, wchodzącym w skład 3 armii pancernej.
1987 – po ukończeniu Podyplomowej Szkoły Marynarki Wojennej (US Naval Postgraduate School) uzyskał tytuł magistra inżynierii lotniczej.
1987–1991 – pracował w Johnson Space Center (JSC), gdzie był inżynierem zajmującym się operacjami startu i lądowania wahadłowców, pilotem symulatora w Laboratorium Integracji Awioniki Wahadłowca (Shuttle Avionics Integration Laboratory) oraz szefem Biura Planowania Operacji (Operations Development Office) w Dyrekcji ds. Załóg Latających (Flight Crew Operations Directorate).
1992–1993 – odbył kurs w Szkole Pilotów Doświadczalnych (US Naval Test Pilot School).
1993–1995 – służył w bazie lotniczej Edwards w Kalifornii jako pilot doświadczalny. Jednocześnie był szefem Wydziału Testów Lotniczych (Flight Test Division).
1996 – uzyskał w Naval War College stopień magistra (MA) w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i studiów strategicznych.
2007 – w czerwcu zakończył aktywną służbę w armii i przeszedł na emeryturę.

Na ponad 50 typach różnych samolotów wylatał około 3000 godzin. Zdobył kwalifikacje instruktora spadochronowego.

Kariera astronauty[edytuj | edytuj kod]

1987 – po raz pierwszy spróbował zostać astronautą. Był jednym ze 117 finalistów w ramach naboru do grupy NASA-12, do której jednak nie został zakwalifikowany.
1992 – ponowił swoje zgłoszenie do grupy astronautów NASA podczas selekcji do ekipy NASA-14. Tak jak poprzednio znalazł się w grupie finalistów, ale znów nie został wybrany.
1 maja 1996 – trzecia próba kwalifikacji została uwieńczona sukcesem i w rezultacie dostał się do grupy NASA-16.
1998 – po dwuletnim szkoleniu uzyskał kwalifikacje specjalisty misji i został skierowany do Wydziału ds. Systemów Statków Kosmicznych (Spacecraft Systems Branch) Biura Astronautów NASA. Później został przeniesiony do Wydziału ds. Eksploatacji Stacji Kosmicznej (Space Station Operations Branch).
Listopad 1998 – otrzymał przydział do misji STS-101.
19–29 maja 2000 – na pokładzie promu Atlantis uczestniczył w wyprawie STS-101. Po powrocie z kosmosu pracował w Biurze Astronautów, w którym zajmował się m.in. modernizacją kokpitu wahadłowców.
Listopad 2002 – wraz z Konstantinem Koziejewem i Sunitą Williams został wyznaczony do załogi rezerwowej Ekspedycji 10, czyli stałej załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Wkrótce potem rozpoczął treningi, które odbywał przemiennie w Johnson Space Center i rosyjskim Gwiezdnym Miasteczku.
2003 – został dublerem dowódcy oraz inżyniera pokładowego Ekspedycji 12. Pozostałymi członkami załogi rezerwowej byli: Aleksandr Łazutkin, zastąpiony w sierpniu 2005 przez Michaiła Tiurina, oraz Clayton Anderson, który po decyzji NASA (podjętej wskutek katastrofy promu Columbia) o ograniczeniu liczebności załóg do dwóch osób, został wycofany go z ekipy. Ekspedycję 12 wyniósł na orbitę statek Sojuz TMA-7 w październiku 2005.
Od maja 2005 szkolił się z nimi również Siergiej Kostenko, który był dublerem trzeciego turysty kosmicznego – Gregory’ego Olsena.
Grudzień 2005 – na posiedzeniu międzynarodowej komisji ds. formowania załóg dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej wraz z Pawłem Winogradowem został zatwierdzony jako członek załogi podstawowej Ekspedycji 13.
30 marca 2006 – wystartował w kosmos na pokładzie statku Sojuz TMA-8 w ramach Ekspedycji 13. Pełnił funkcję inżyniera pokładowego. Na Ziemię wrócił 29 września tego samego roku.
Wrzesień 2009 – marzec 2010 – był członkiem Ekspedycji 21 (pełniąc funkcję inżyniera pokładowego) i 22 (jako dowódca). Podróż na Międzynarodową Stację Kosmiczną oraz powrotną odbył na pokładzie Sojuza TMA-16.
18 marca 2016 – wystartował w swój czwarty lot na pokładzie Sojuza TMA-20M. Wszedł w skład Ekspedycji 47 (jako inżynier pokładowy) i 48 (jako dowódca). 24 sierpnia pobił rekord najdłuższego łącznego pobytu w kosmosie wśród astronautów amerykańskich^[1]. Wrócił na Ziemię 7 września 2016 w kapsule lądującej Sojuza TMA-20M.

Loty kosmiczne[edytuj | edytuj kod]

STS-101[edytuj | edytuj kod]

Misja STS-101 rozpoczęła się 19 maja 2000. Wahadłowiec Atlantis wyniósł Williamsa oraz sześcioro innych członków załogi na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Wśród astronautów jedynie Williams nie miał doświadczenia i leciał w kosmos po raz pierwszy. Zadaniem załogi było przygotowanie stacji do połączenia z modułem serwisowym Zwiezda oraz przybycia pierwszej stałej załogi. 21 maja prom kosmiczny połączył się z ISS. Następnego dnia Williams odbył swój pierwszy spacer kosmiczny, podczas którego wraz z partnerem zamontował rosyjski manipulator Strieła 2 na zewnętrznej powierzchni stacji. 23 maja astronauci weszli na pokład ISS i wykonali szereg prac remontowych. 26 maja Williams opuścił stację i trzy dni później na pokładzie promu Atlantis wylądował w Centrum Kosmicznym im. Johna F. Kennedy’ego.

Sojuz TMA-8[edytuj | edytuj kod]

Start statku nastąpił z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie 30 marca 2006 o 2:30:20 UTC. Misją dowodził Pawieł Winogradow. Połączenie z Międzynarodową Stacją Kosmiczną nastąpiło – zgodnie z planem – 1 kwietnia o 4:19. Ok. 6:00 właz do stacji został otwarty i astronauci przeszli na jej pokład. W lipcu dołączył do nich Thomas Reiter i tym samym przywrócono trzyosobowy stan stałej załogi ISS, zmniejszony po katastrofie promu Columbia. Williams powrócił na Ziemię po 182 dniach pobytu w kosmosie. Kapsuła z astronautami wylądowała w rejonie miasta Arkałyk.

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Medal Departamentu Obrony za Wzorową Służbę – dwukrotnie
Legia Zasługi – dwukrotnie
Medal za Chwalebną Służbę – dwukrotnie
Medal Pochwalny
National Defense Service Medal – dwukrotnie
Army Service Ribbon
NASA Distinguished Service Medal
NASA Exceptional Service Medal
Medal Za Lot Kosmiczny – trzykrotnie
Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” (2011, Rosja)^[2]
Doktorat honorowy Johnson and Wales University

Wykaz lotów[edytuj | edytuj kod]

Loty kosmiczne, w których uczestniczył Jeffrey N. Williams
Nr	Data startu	Data lądowania	Statek kosmiczny	Funkcja	Czas trwania
1	19 maja 2000	29 maja 2000	STS-101 Atlantis F-21	specjalista misji (MS-2)	9 dni 20 godzin 9 minut i 8 sekund^[3]
2	30 marca 2006	29 września 2006	Sojuz TMA-8	inżynier pokładowy	182 dni 22 godziny 43 minuty i 17 sekund^[3]
3	30 września 2009	18 marca 2010	Sojuz TMA-16	inżynier pokładowy, dowódca Ekspedycji 22	169 dni 4 godziny 9 minut i 19 sekund^[3]
4	18 marca 2016	7 września 2016	Sojuz TMA-20M	inżynier pokładowy, dowódca Ekspedycji 48	172 dni 3 godziny 46 minut i 57 sekund^[3]
Łączny czas spędzony w kosmosie – 534 dni 2 godziny 48 minut i 41 sekund^[3]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jeff Williams Racks Up New Time-In-Space Record. NASA, 2016-08-24. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
↑ Указ Президента Российской Федерации № 437 «О награждении медалью „За заслуги в освоении космоса“ иностранных граждан». kremlin.ru, 2011-04-12. [dostęp 2011-07-09]. (ros.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jeffrey Nels Williams. [w:] Loty Kosmiczne [on-line]. [dostęp 2017-04-23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biografia na stronie NASA (ang.)
Biogram na stronie Spacefacts (ang.)

[rekord-1] Jeff Williams Racks Up New Time-In-Space Record. NASA, 2016-08-24. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).

[2] Указ Президента Российской Федерации № 437 «О награждении медалью „За заслуги в освоении космоса“ иностранных граждан». kremlin.ru, 2011-04-12. [dostęp 2011-07-09]. (ros.).

[astronautilus-3] Jeffrey Nels Williams. [w:] Loty Kosmiczne [on-line]. [dostęp 2017-04-23].

[1]

[2]

[3]