Janusz z Uppsali
| biskup, kaznodzieja, prymas Szwecji, misjonarz | |
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty | krzyż, habit dominikański, mitra, pastorał, ewangeliarz |
Janusz z Uppsali, również Jan Polak herbu Pelikan (zm. 8 września 1297 w Anagni) – polski dominikanin, misjonarz, arcybiskup Uppsali oraz prymas Szwecji, błogosławiony Kościoła katolickiego[1].
Żywot[edytuj | edytuj kod]
Janusz, znany także pod imieniem Jan Polak pochodził z rycerskiej rodziny herbu Pelikan. Pod wpływem postaci późniejszego świętego - Jacka Odrowąża przywdział habit dominikański, stając się tym samym jednym z najbliższych współpracowników tegoż charyzmatycznego dominikanina ze Śląska. Jacek widząc zapał młodego towarzysza wybrał go jako jednego z krzewicieli dominikańskiego zakonu. Janusz wyjechał do Szwecji, gdzie w mieście Uppsala ewangelizował tamtejszą ludność. Jako jeden z pierwszych ze swego zakonu przyjął godność biskupią obejmując biskupstwo Aboeńskie. Obowiązki duszpasterskie miał wykonywać starannie i troskliwie, przez co zyskał sobie sympatię i poważanie wiernych. Po śmierci biskupa Farlera za zgodą i pożądaniem ludności, a także za przyzwoleniem królewskim został arcybiskupem Uppsali i pierwszym Prymasem Szwecji[2]. W czasie jego pobytu w Szwecji wybudowano wiele kościołów, a wspólnota dominikańska znacznie się rozwinęła. Błogosławiony Janusz pod koniec życia udał się w podróż do Francji, po drodze zatrzymując się w mieście Anagni, gdzie miał odebrać paliusz od papieża. Tam zmęczony długą podróżą i trudem misyjnym, prawdopodobnie będąc już w sile wieku, zmarł 8 września 1297 roku. Jego relikwie przeniesiono do Szwecji, gdzie spoczęły w klasztornym grobie, który jednak został zniszczony kilkaset lat później w wyniku reformacji. Po jego śmierci natychmiast zrodził się kult, a przy jego grobie miały dziać się liczne cuda i niewytłumaczalne zjawiska[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Janusz imieniny 2017 • data, kiedy obchodzi imieniny [online], dniwolne.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Szwecja. Ojciec założyciel Zakonu Braci Kaznodziejów w Szwecji. www.jacek.iq.pl.
- ↑ Florian Jaroszewicz: Matka świętych Polska, albo Żywoty świętych, błogosławionych, wielebnych, świątobliwych, pobożnych Polaków i Polek wszelkiego stanu i kondycii, każdego wieku od zakrzewionéj w Polsce chrześcijańskiéj wiary osobliwą życia doskonałością słynących : z różnych autorów i pism tak polskich jak i cudzoziemskich. Piekary Niemieckie: 1850, s. 309-312.