Janina Duda (1918–2018)
 podpułkownik SB | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
         | |
_01.jpg)
Janina Duda z domu Żurek (ur. 24 grudnia 1918 w Białymstoku jako Bluma Perelmut[1], zm. 3 listopada 2018[2]) – polska partyzantka pochodzenia żydowskiego, funkcjonariuszka aparatu bezpieczeństwa publicznego[1], podpułkownik w stanie spoczynku[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w rodzinie żydowskiej, jako córka Leona i Estery z domu Lapidus[3]. W czasie II wojny światowej działała w sowieckiej partyzantce. W czerwcu 1944 została zrzucona wraz z oddziałem kpt. Teodora Dudy za linię frontu na teren Lubelszczyzny[4]. Od września 1944 była kierownikiem sekretariatu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie. W okresie od 1 września 1944 do 1 kwietnia 1947 brała udział w zwalczaniu antykomunistycznego podziemia[1]. W 1946 poślubiła swojego wcześniejszego dowódcę Teodora Dudę. Należała do Polskiej Partii Robotniczej, a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4]. W późniejszym okresie piastowała między innymi funkcję kierownika kancelarii gabinetu ministra bezpieczeństwa publicznego oraz naczelnika sekretariatu departamentu II Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Służbę zakończyła w stopniu majora[1][4].
W 2000 jej zdjęcie znalazło się na okładce książki prof. Mirosława Piotrowskiego pt. Ludzie bezpieki w walce z Narodem i Kościołem[4].
Zmarła 3 listopada 2018 i została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[2] (kwatera D37-1-18)[5].
Wybrane odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1959)[6]
- Krzyż Komandorski Order Odrodzenia Polski (1983)[6]
- Krzyż Oficerski Order Odrodzenia Polski (1960)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi (1954)[6]
- Srebrny Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 1946 i 1952)[6]
- Krzyż Partyzancki (1951)[6]
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”[2]
- Medal im. Ludwika Waryńskiego (1988)[7]
- sowiecki Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”[6]
- sowiecki Medal „Partyzantowi Wojny Ojczyźnianej”[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2018-11-13]. (pol.).
- ↑ a b c d Janina Duda. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2018-11-13]. (pol.).
- ↑ Janina Duda. centropa.org. [dostęp 2018-11-13]. (pol.).
- ↑ a b c d Pani pułkownik przyleciała z nieba. lublin.wyborcza.pl. [dostęp 2018-11-13]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online] [dostęp 2019-11-14] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Elżbieta Zawacka (red.): Słownik Biograficzny Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. Toruń: Archiwum i Muzeum Pomorskie AK i Wojskowej Służby Polek, 2004, s. 150-152. ISBN 83-88693-03-4.
- ↑ „Życie Partii”, nr 5 (543), 8 marca 1989, s. 20.