Jan Stawisiński
| Data i miejsce urodzenia | 29 czerwca 1960 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 25 stycznia 1982 |
| Zawód, zajęcie | górnik |
| Odznaczenia | |
   | |
Jan Stawisiński (ur. 29 czerwca 1960 w Sławnie, zm. 25 stycznia 1982 w Katowicach-Ochojcu) – górnik katowickiej Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”, ofiara pacyfikacji kopalni 16 grudnia 1981.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1978 roku ukończył Zasadniczą Szkołę Telekomunikacyjną w Koszalinie zdobywając zawód elektromontera, a w latach 1978-1979 uczęszczał do Technikum Elektrycznego w Koszalinie[1]. W Koszalinie był ratownikiem[2]. Do pracy na Śląsk przyjechał w 1979 za namową kolegi. Od 25 września 1979 pracował jako górnik w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”. Był bezpartyjny i należał do NSZZ "Solidarność". W grudniu 1981 r. brał udział w strajku. W trakcie pacyfikacji kopalni przez oddziały ZOMO, 16 grudnia 1981 r. doznał rany postrzałowej głowy. Ranny najpierw został zawieziony do szpitala w Szopienicach, a następnie po interwencji matki - Janiny Stawisińskiej, przewieziono go do Centralnego Szpitala Górniczego w Ochojcu[1][3]. Matka Jana, Janina Stawisińska, na wieść o pacyfikacji przyjechała do Katowic szukać syna. Odnalazła go po kilku dniach w szpitalu w Ochojcu. By być blisko niego, zatrudniła się w tym szpitalu jako salowa[4]. Zmarł 25 stycznia 1982, nie odzyskując przytomności. Został pochowany 29 stycznia w Koszalinie[1][3]. W pogrzebie uczestniczyło około 170 osób[5]. Miał dwie siostry, był kawalerem[6].
Gdy przystąpiono do rozliczania tragedii w kopalni Wujek, Janina Stawisińska przez 25 lat, do śmierci, jeździła z Koszalina do Katowic i Warszawy na wszystkie rozprawy i walczyła o prawdę w sprawie „Wujka”.
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami (przez Prezydenta RP na Uchodźstwie, 1990), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1992), Krzyżem Wolności i Solidarności (2015)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Instytut Pamięcie Narodowej, Stawisiński Jan [online], Encyklopedia Solidarności [dostęp 2023-09-30] (pol.).
- ↑ Stawisiński, Jan [online], Wyborcza.pl, 12 grudnia 2006 [zarchiwizowane z adresu 2012-01-15].
- ↑ a b Robert Ciupa, Bogusław Tracz, Wujek '81: strajk i pacyfikacja, Katowice: Śląskie Centrum Wolności i Solidarności, 2016, s. 171, ISBN 978-83-942030-6-1 [dostęp 2023-09-30].
- ↑ Idź i zabij, Maria Szcześniak.
- ↑ Adam Dziuba: Pamięć o ofiarach "Wujka". ipn-areszt.pl. [dostęp 2014-05-12].
- ↑ Przemysław Miśkiewicz, Jędrzej Lipski, Robert Dyja, "25. rocznica pacyfikacji Kopalni Wujek" - dodatek specjalny Dziennika Zachodniego nr 293, 16 grudnia 2006, s. XV.
- ↑ Ceremonia wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w 34. rocznicę pacyfikacji kopalni „Wujek” – Katowice, 16 grudnia 2015
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Stawisiński, 13grudnia81.pl (foto). 13grudnia81.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-18)].
- Górnik numer 1, Janek Stawisiński (1960-1982). wolyniec.host.sk. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-20)].